Tại sao 'đại gia điếu cày' Lê Thanh Thản không bị bắt tạm giam?
Ông Lê Thanh Thản bị khởi tố về tội nghiêm trọng nên có căn cứ để cơ quan tố tụng không áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt tạm giam mà áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú là có căn cứ đúng quy định.
Thông tin từ Công an TP Hà Nội, liên quan đến vi phạm pháp luật tại Dự án đầu tư xây dựng Tổ hợp chung cư cao cấp và thương mại Bemes (CT6), phường Kiến Hưng, quận Hà Đông, TP Hà Nội, ngày 5/7, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đã Quyết định khởi tố vụ án hình sự tội Lừa dối khách hàng, Quyết định khởi tố bị can và ra Lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với bị can Lê Thanh Thản (SN 1950, trú tại Lô 13, BT3, bán đảo Linh Đàm, phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, TP Hà Nội.
Ông Thản là Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc, người đại diện theo pháp luật của Công ty Cổ phần sản xuất - xuất nhập khẩu Bemes, bị khởi tố về tội Lừa dối khách hàng, theo quy định tại Điều 198 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017.
Ông Lê Thanh Thản, Chủ tịch Tập đoàn Mường Thanh bị khởi tố về tội Lừa dối khách hàng.
Ngày 8/7, VKSND TP Hà Nội đã phê chuẩn Quyết định khởi tố bị can đối với bị can Lê Thanh Thản. Được sự phê chuẩn của cơ quan này, ngày 9/7, CQĐT Công an TP Hà Nội đã tiến hành khám xét nơi ở, nơi làm việc và địa điểm của bị can Lê Thanh Thản tại các địa chỉ: Lô 45-BT2 bán đảo Linh Đàm, phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, TP Hà Nội; Ban quản lý dự án Thanh Hà, phường Phú Lương, quận Hà Đông, TP Hà Nội; Ban quản lý khu đô thị Xa La, phường Phúc La, quận Hà Đông, TP Hà Nội, thu giữ một số tài liệu liên quan.
Theo CQĐT Công an TP Hà Nội, đơn vị này đang tiếp tục điều tra, mở rộng vụ án, để xử lý nghiêm hành vi của bị can Lê Thanh Thản theo quy định pháp luật.
Trao đổi với PV, Luật sư Nguyễn Anh Thơm (Trưởng Văn phòng Luật sư Nguyễn Anh, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết vụ việc dưới góc độ pháp lý như sau: Tội lừa dối khách hàng được hiểu là hành vi mua bán mà cân, đong, đo, đếm, tính gian, đánh tráo hàng hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác đối với khách hàng để thu lợi bất chính.
Cân, đong, đo, đếm, tính gian, được hiểu là cân đong đo đếm tính toán khôrg chính xác, không đúng (ít thì tính nhiều hoặc ngược lại) với số lượng, trọng lượng, khối lượng, kích thước thực tế của từng loại hàng trong việc mua bán làm thiệt hại nghiêm trọng cho khách hàng.
Đánh tráo hàng, được hiểu là việc khi giao hàng đã thực hiện không đúng về chất lượng, chủng loại theo thỏa thuận (ví dụ: đổi mặt hàng này lấy mặt hàng tương tự khác nhưng kém chất lượng hơn, giá thấp hơn so với loại hàng đã thỏa thuận) làm thiệt hại nghiêm trọng cho khách hàng. Thủ đoạn gian dối khác trong việc mua bán, được hiểu là những thủ đoạn làm cho khách hàng bị nhầm lẫn tưởng là mình đã nhận đúng, mua đúng loại hàng với chất lượng như thỏa thuận ban đầu (như giả vờ ghi sai số lượng, giá cả, chủng loại hàng trong hợp đồng nếu bị phát hiện thì cho là do sơ xuất…).
Theo Luật sư Thơm, tội Lừa dối khách hàng là loại tội phạm có cấu thành vật chất, tức là phải có hậu quả thiệt hại nghiêm trọng cho khách hàng hoặc đã bị kết án về tội Lừa dối khách hàng nhưng chưa được xóa án tích mà còn vi phạm. Đây là loại tội phạm nghiêm trọng. Khung hình phạt cao nhất ông Lê Thanh Thản phải đối mặt cao nhất chỉ đến 5 năm tù giam.
Do ông Lê Thanh Thản bị khởi tố về tội nghiêm trọng nên có căn cứ để cơ quan tố tụng không áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt tạm giam mà áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú là có căn cứ đúng quy định tại Điều 119 Bộ luật tố tụng hình sự.
Điều 119 Bộ luật tố tụng hình sự quy định về Tạm giam: chỉ có thể áp dụng về tội đặc biệt nghiêm trọng, tội rất nghiêm trọng. Trừ trường hợp: Đã bị áp dụng biện pháp ngăn chặn khác nhưng vi phạm; Không có nơi cư trú rõ ràng hoặc không xác định được lý lịch của bị can; Bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã hoặc có dấu hiệu bỏ trốn; Tiếp tục phạm tội hoặc có dấu hiệu tiếp tục phạm tội; Có hành vi mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật; tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, đồ vật của vụ án, tẩu tán tài sản liên quan đến vụ án; đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại, người tố giác tội phạm và người thân thích của những người này.
Theo quy định của điều 123 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú được áp dụng đối với mọi loại tội phạm; người được áp dụng biện pháp này phải có có nơi cư trú và lý lịch rõ ràng, phải làm giấy cam đoan, phải có mặt đúng thời gian, địa điểm ghi trong giấy triệu tập. Người ra lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú phải thông báo về việc áp dụng biện pháp này cho chính quyền xã, phường, thị trấn nơi bị can, bị cáo cư trú, đơn vị quân đội đang quản lý bị can, bị cáo và giao bị can, bị cáo cho chính quyền xã, phường, thị trấn hoặc đơn vị quân đội đó để quản lý, theo dõi họ.
Trong trường hợp bị can, bị cáo có lý do chính đáng phải tạm thời đi khỏi nơi cư trú thì phải được sự đồng ý của chính quyền xã, phường, thị trấn nơi người đó cư trú và phải có giấy phép của người đã áp dụng biện pháp ngăn chặn đó.
Thời điểm cơ quan tố tụng khởi tố bị can, áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú thì ông Lê Thanh Thản cho biết, ông đang đi công tác tại Phú Quốc chưa nhận được thông tin bị cơ quan điều tra khởi tố. Việc ông Thản không có mặt không ảnh hưởng đến quá trình khám xét và thu giữ một số vật chứng tại 4 địa điểm gồm: 1 địa điểm tại tỉnh Điện Biên (nơi đặt trụ sở Công ty Bemes theo đăng ký kinh doanh) và 3 địa điểm tại Hà Nội.
Nếu sau khi áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú mà bị can bỏ trốn, cơ quan tố tụng sẽ ra quyết định truy nã. Trường hợp chưa bắt được bị can mà thời hạn điều tra hết thì phải ra quyết định tạm đình chỉ điều tra.
Trường hợp vụ án có nhiều bị can mà lý do tạm đình chỉ không liên quan đến tất cả các bị can thì có thể tạm đình chỉ điều tra đối với từng bị can đến khi nào bắt được sẽ tiếp tục phục hồi điều tra xử lý sau.
Điều 198. Tội lừa dối khách hàng
1. Người nào trong việc mua, bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ mà cân, đong, đo, đếm, tính gian hàng hóa, dịch vụ hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
b) Thu lợi bất chính từ 5.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Có tổ chức;
b) Có tính chất chuyên nghiệp;
c) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;
d) Thu lợi bất chính 50.000.000 đồng trở lên.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
