Tai nạn do pháo và vật liệu nổ dịp Tết Nguyên đán Canh Tý 2020 vẫn diễn ra nghiêm trọng

3 đối tượng vận chuyển pháo bị Đồn Biên phòng Cốc Pàng, BĐBP Cao Bằng bắt giữ. Ảnh: Hà Mi

Từ năm 1995, luật pháp nước ta đã nghiêm cấm hành vi sản xuất, buôn bán, tàng trữ, sử dụng các loại pháo, vật liệu nổ. Chủ trương này đã được đông đảo nhân dân cả nước đồng thuận, ủng hộ. Điều đó đã góp phần đẩy lùi được số vụ, số người bị thương vong do pháo gây ra trong các dịp Tết, lễ hội. Việc nghiêm cấm sử dụng các loại pháo, vật liệu nổ cũng giúp các lực lượng chức năng triển khai hiệu quả các biện pháp đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Tuy nhiên, kể từ khi bị pháp luật nghiêm cấm, có một bộ phận không nhỏ người dân vẫn lén lút chế tạo, buôn bán, sử dụng các loại pháo, vật liệu nổ. Đặc biệt, sau thời gian dài lắng xuống thì trong những năm gần đây, hành vi sử dụng pháo nổ trong dịp Tết cổ truyền có xu hướng gia tăng ở nhiều địa phương trên cả nước.

Theo các cơ quan chức năng, nguồn pháo chủ yếu được thẩm lậu từ nước ngoài qua biên giới vào nước ta. Từ thực tế tình hình, các lực lượng thực thi pháp luật, trong đó có BĐBP đã triển khai nhiều biện pháp đấu tranh, ngăn chặn. Chỉ tính từ ngày 1-12-2019 đến 30-1-2020, các đơn vị BĐBP trên toàn quốc đã thu giữ trên 3,2 tấn pháo các loại do các đối tượng vận chuyển qua biên giới.

Điển hình, ngày 3-1-2020, tổ công tác của Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lào Cai, BĐBP Lào Cai trong quá trình tuần tra tại khu vực bờ sông biên giới Nậm Thi, phường Lào Cai, thành phố Lào Cai đã phát hiện một nhóm đối tượng đang có hành vi vận chuyển pháo qua biên giới. Nhận thấy sự xuất hiện của lực lượng Biên phòng, các đối tượng đã chống trả quyết liệt rồi nhảy xuống sông Nậm Thi bơi sang phía bờ Trung Quốc, để lại toàn bộ tang vật. Qua kiểm tra, lực lượng làm nhiệm vụ đã thu giữ gần 700kg pháo nổ.

Tiếp đó, ngày 21-1-2020, tại xóm Nà Nộc, xã Cốc Pàng, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng, tổ công tác của Đồn Biên phòng Cốc Pàng, BĐBP Cao Bằng chủ trì, phối hợp với Công an huyện Bảo Lạc phát hiện, bắt giữ 3 đối tượng gồm: Nguyễn Quang Ninh, sinh năm 1982; Nguyễn Văn Trứ, sinh năm 1963, cùng ở xã Đông Quang, huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội và Mã Thanh Hùng, sinh năm 1997, trú tại xã Thanh Long, huyện Thông Nông, tỉnh Cao Bằng có hành vi vận chuyển 54kg pháo qua biên giới. Tại Đồn Biên phòng Cốc Pàng, các đối tượng khai nhận, vận chuyển số pháo trên về bán kiếm lời...

Mặc dù các lực lượng chức năng, trong đó có BĐBP đã triển khai nhiều biện pháp nghiệp vụ để đấu tranh ngăn chặn, tuy nhiên, do lợi nhuận cao, chế tài xử phạt chưa tương xứng nên hoạt động vận chuyển, buôn bán pháo nổ vẫn diễn ra với nhiều hình thức khác nhau, khiến cho công tác đấu tranh gặp nhiều khó khăn.

Trong dịp Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, hiện tượng đốt pháo vẫn diễn ra phổ biến ở nhiều địa phương trong cả nước và gây ra nhiều hệ lụy. Theo thống kê của Bộ Y tế, trong dịp nghỉ Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, các cơ sở y tế trên toàn quốc đã tiếp nhận 321 ca khám, cấp cứu do pháo gây ra, nhiều hơn 34 ca so với dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019. Ngoài ra, còn có 105 trường hợp phải đến các trung tâm y tế cấp cứu do vũ khí, vật liệu nổ khác gây ra.

Tuy không có trường hợp nào tử vong, nhưng vẫn có những người phải mang thương tật suốt đời vì sử dụng pháo. Nạn nhân của việc sử dụng pháo, vật liệu nổ ở nhiều lứa tuổi khác nhau. Điển hình, ngày 7-1, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã tiếp nhận cứu chữa một người đàn ông 44 tuổi ở Hà Nam bị thương do sử dụng pháo tự chế. Nạn nhân được chuyển đến bệnh viện trong tình trạng có nhiều vết thương dập nát ở vùng cánh tay, có chấn thương phức tạp vùng mặt, 2 mắt bị tổn thương nặng và có rất nhiều dị vật sâu trong mắt.

Trước đó, ngày 31-12-2019, Bệnh viện Nhi Thanh Hóa đã tiếp nhận một thiếu niên 13 tuổi ở huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa đến điều trị với chấn thương nặng ở tay phải và phần đùi. Nguyên nhân được xác định là do thiếu niên này đã lên mạng học cách chế tạo pháo, trong quá trình thực hiện thì quả pháo phát nổ khiến em bị thương nặng.

Các hành vi chế tạo, tàng trữ, buôn bán, sử dụng pháo không chỉ vi phạm quy định của pháp luật, mà còn dễ dẫn đến những vụ việc đau lòng cho bản thân và những người xung quanh. Cùng với sự vào cuộc của các lực lượng chức năng, thiết nghĩ cần có sự chung tay của xã hội để đẩy lùi pháo, vật liệu nổ ra khỏi đời sống của người dân.

Viết Lam