Tái định cư hồ chứa Đồng Mít: Phố giữa lòng núi rừng
Xen lẫn giữa những ngôi nhà được xây dựng hiện đại là những căn nhà sàn truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số, tạo điểm nhấn độc đáo giữa núi rừng
Những ngày này, mặc cho cái nóng như thiêu đốt, không khí tất bật, hối hả dựng nhà mới vẫn đang diễn ra tại 2 khu tái định cư của đồng bào H’rê ở xã An Trung, huyện miền núi An Lão, tỉnh Bình Định. Những ngôi nhà kiên cố, khang trang mái đỏ tươi mọc lên xen lẫn những nhà sàn truyền thống giữa màu xanh của núi rừng.
Xây nhà kiên cố nhưng bà con vẫn giữ lại một căn nhà sàn truyền thống.
Đầu năm ngoái, gần 500 hộ đồng bào dân tộc H’re ở huyện miền núi An Lão, tỉnh Bình Định di dời đến khu tái định cư, nhường đất xây dựng công trình hồ chứa Đồng Mít. Ai nấy đều bùi ngùi vì rời xa mảnh đất đã gắn bó nhiều thế hệ. Giờ đây, tại nơi ở mới, những chiếc xe tải chở gạch, ngói, cát... ngược xuôi trên những tuyến đường mới mở rộng thênh thang.
Tại khu đất tái định cư số 1 ở xã An Trung, các hộ dân đổ vật liệu xây dựng tường rào, cổng ngõ, đào đất làm móng nhà. Trên nền đất nằm ở ngọn đồi đã được san phẳng, bên cạnh các công trình nhà làm việc mới của UBND xã, trường học, trạm y tế... khang trang là những ngôi nhà mới của người dân. Nằm gần UBND xã An Dũng, ngôi nhà sắp hoàn thành của vợ chồng ông Đinh Văn Bá nổi bật giữa núi rừng.
Ông Đinh Văn Bá cho biết, khi đến nơi ở mới, vợ chồng ông nhận được 400 triệu đồng tiền bồi thường nhà ở, đất vườn, đất sản xuất... nên cũng thư thả xây cất, sắm sửa vật dụng cho ngôi nhà mới. “Tôi thật không ngờ mình được xây dựng 1 căn hộ hiện đại như thế này. Chủ trương đường lối của Đảng xây dựng hồ chứa nước rất lớn cho nên tôi chấp hành. Đây là một vinh dự rất lớn đối với chúng tôi và dân chúng tôi cảm ơn Đảng, Nhà nước vừa rồi đền bù rất xứng đáng.”- ông Bá nói.
Trung tâm Hành chính mới của xã, Trạm y tế, trường học khang trang nằm kề con đường bê tông thênh thang.
Để có đất xây dựng dự án Hồ chứa nước Đồng Mít, UBND tỉnh Bình Định phải thu hồi hơn 1.300 héc ta đất, ảnh hưởng đến gần 900 hộ dân một số xã ở huyện An Lão. Trong đó, phải di dời nguyên xã An Dũng, bao gồm cả Trung tâm hành chính xã với toàn bộ 478 hộ dân đồng bào dân tộc H’re. Khi di dời đến khu tái định cư mới, bình quân mỗi hộ được đền bù từ 400 đến 450 triệu đồng. Đến nay, toàn bộ hộ dân đang khẩn trương hoàn thiện nhà để ổn định cuộc sống.
Tỉnh Bình Định đã chi trả hơn 180 tỷ đồng cho 478 hộ dân xã An Dũng để giải phóng mặt bằng lòng hồ và các khu tái định cư. 2 khu tái định cư có tổng diện tích khoảng 80 héc ta. Ngoài ra, UBND tỉnh Bình Định cũng tìm quỹ đất, bố trí khoảng 700 héc ta để bà con sản xuất, trong đó 70 héc ta trồng lúa nước, còn lại là đất trồng cây công nghiệp. Ông Phạm Văn Nam, Chủ tịch UBND huyện An Lão, tỉnh Bình Định cho biết: Ngoài bố trí đất xây nhà, chính quyền địa phương tập trung cải tạo diện tích đất sản xuất, giúp bà con yên tâm định cư tại nơi ở mới.
Những ngôi nhà theo kiến trúc nhà phố hiện đại giữ đại ngàn.
“Trong quá trình cải tạo về hệ thống thủy lợi thì tương đối đảm bảo rồi. Về độ phì nhiêu cho đất, chúng tôi cũng có kiến nghị thì Ban Quản lý dự án nông nghiệp cũng thống nhất sẽ chở lớp đất mặt ở trên ruộng hiện tại của bà con An Dũng xuống dưới này để phủ lên 1 lớp khoảng 20 đến 30cm, tạo độ mầu mỡ cho bà con canh tác.”
Dự án Hồ chứa nước Đồng Mít do Bộ NN-PTNT làm chủ đầu tư với tổng mức đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng, khởi công đầu năm 2019, dự kiến hoàn thành năm 2021. Hồ chứa có dung tích thiết kế gần 90 triệu m3 nước, khi hoàn thành sẽ cung cấp nước tưới cho hơn 6.700 héc ta đất, cấp nước sinh hoạt cho 276.000 người dân ở 4 huyện An Lão, Hoài Ân, Hoài Nhơn, Phù Mỹ.
Bà con xây dựng những ngôi nhà có móng kiên cố.
Xen lẫn giữa những ngôi nhà được xây dựng hiện đại là những căn nhà sàn truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số, tạo điểm nhấn độc đáo giữa núi rừng. Ông Hồ Quốc Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định cho biết, chủ trương của tỉnh là nơi ở mới của bà con phải bằng hoặc hơn nơi cũ: “Lãnh đạo tỉnh cũng đã chỉ đạo huyện An Lão tập trung thực hiện các chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho dân. Thứ nhất là đã tập trung xây dựng một khu tái định cư khoảng 80 ha. Thứ 2 là quy hoạch một vùng sản xuất mới khoảng 700 ha để giao đất, giao ruộng cho dân khi đến nơi tái định cư có đất sản xuất. Đây là vấn đề rất quan trọng để bảo đảm đời sống cho nhân dân"./.
