Tái chế dầu thải: Biết độc hại nhưng vì lợi nhuận vẫn làm?

Công nghệ tái chế dầu hết sức sơ sài

Hóa ra, không chỉ có một xưởng tái chế dầu nhờn thải trái phép ở Ba Vì, mà ngay trong chính địa bàn Hà Nội còn nhiều xưởng tái chế khác nữa mà nhóm phóng viên đã phát hiện ra trong quá trình điều tra. Xâm nhập xưởng tái chế dầu của người đàn ông tên Hùng, trú tại phố Thúy Lĩnh, tất cả dầu thải đựng trong các thùng phi được các xe ô tô tải mang tới đây đều được đổ vào một cái bể có sức chứa 6000 lít. Sau đó, dầu thải được hút từ bể lên lò đốt, sau đó dầu tái chế ban đầu chảy ra qua một cái ống sơ sài. Rồi để thành phẩm thì còn phải qua công đoạn tẩy màu bằng hóa chất, mà theo lời ông Hùng, hóa chất này là các loại axit và Oxy già công nghiệp. Axit dùng để tảy trắng còn Oxy già nhuộm màu thành phẩm.

Đem những băn khoăn về chất lượng của loại dầu tái chế này hỏi PGS.TS Phạm Xuân Núi, khoa Hóa Dầu ĐH Mỏ địa chất, ông cho biết, chất lượng dầu tái chế từ quá trình thô sơ như vậy là không đảm bảo. Tuy nhiên, PGS Núi cũng thừa nhận, việc phân biệt các loại dầu bằng mắt thường là rất khó, và sẽ không lường được hậu quả nếu các sản phẩm này được tuồn ra thị trường.

Tất nhiên khi đã sản xuất ra thứ dầu tưởng như mới này thì ắt phải có nơi để tiêu thụ. Vậy dầu thành phẩm sau quá trình tái chế từ dầu nhờn thải sẽ đi về nơi đâu? Để giải mã được điều này, nhóm phóng viên đã phải theo chân một trong những chiếc xe oto. Trong quá trình bơm dầu lên thùng xe oto có ghi rõ thương hiệu Petrolimex nhóm phóng viên tranh thủ trò chuyện với một trong số những người công nhân của xưởng: “Dầu này bán được cho petrolimex cơ à?” – “Đúng rồi. Chiều nay họ lấy ra cây dầu cây xăng đấy ạ. Được được bao nhiêu là lấy hết bấy nhiêu luôn. Cái lò ấy mỗi ngày nó chỉ ra 1 mẻ thôi” – “Mấy cái xe chở dầu đấy nó đi về đâu? Về petrolimex à?” “Ừ về petrolimex mà”. Cũng trong cuộc thoại, người công nhân ở đây tiết lộ mỗi xe như vậy bán được hơn 100 triệu đồng. Vậy là một con số không nhỏ khi hoạt động này được diễn ra thường xuyên.

Thời gian xe bồn đến “ăn hàng” chủ yếu vào khoảng chiều tối, hoặc giữa trưa. Sau khi hút sản phẩm từ dầu thải xe sẽ di chuyển theo đường mòn ra cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ. Từ đây xe chở hàng loanh quanh rất nhiều vòng, thậm chí dừng đỗ rất lâu chờ đến tối mới mang dầu về nơi tiêu thụ là 1 công ty sản xuất bông tại Khu công nghiệp Tiền Phong – Thường Tín. Sau khi đổ hàng chiếc xe quay trở về trụ sở Petrolimex Long Biên kẹp chì và về nơi đậu xe.

Chiếc xe chở dầu tái chế đi tiêu thụ

Trong loạt phóng sự này, tập cuối cùng tiếp tục tiết lộ thêm những thông tin về các đơn vị tiêu thụ sản phẩm dầu tái chế từ dầu nhờn thải. Trong khi lãnh đạo Bộ Tài nguyên môi trường khẳng định dầu thải nằm trong nhóm chất thải nguy hại. Do vậy việc mua bán, thu gom trao đổi như hàng hóa thông thường là không đúng quy định. Chỉ những đơn vị được cấp phép của Bộ Tài nguyên Môi trường mới được hoạt đông thu gom và tái chế xăng dầu. Cùng với đó, các phương tiên thu gom rác thải độc hại phải đảm bảo tiêu chuẩn tránh rò rỉ chất thải ra môi trường. Do vậy, việc thu gom bằng những dụng cụ sơ sài, và phương tiên thô sơ như hiện nay đang đe dọa nghiêm trọng đến môi trường và con người.

Dẫu vẫn biết là có nguy hại như vậy nhưng tại sao những xưởng tái chế này vẫn hoạt động nhiều năm mà không bị dẹp bỏ? Phải chăng có lợi ích nhóm ở đây khi mà lợi nhuận từ hoạt động này đem lại là một nguồn thu không nhỏ. Loạt phóng sự sẽ khép lại nhưng vẫn mở ra những điều cần giải quyết ngay trong tương lai gần. Tập cuối: “Từ dầu thải tới mỏ vàng” sẽ phát sóng lúc 18h40 hôm nay, 30/8/2018 trong chuyên mục An toàn sống - An ninh tiêu dùng của kênh ANTV.

Nhóm pv làm việc với chính quyền xã

Thùy Linh