Kể từ năm 2003, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xác định giảm tác hại thuốc lá là một trong những trụ cột chiến lược, bên cạnh chấm dứt hoàn toàn việc hút thuốc lá điếu.
Theo thống kê chưa đầy đủ, buôn lậu thuốc lá tại các nước trong khu vực ASEAN diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn và hình thức ngày càng tinh vi gây thiệt hại lớn đến các doanh nghiệp sản xuất chân chính, thất thu thuế và tác động xấu đến môi trường kinh doanh...
Sau phiên chất vấn kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, ông Tạ Văn Hạ, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội vừa có thêm những chia sẻ xung quanh chính sách quản lý đối với thuốc lá nung nóng (TLNN) và các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới (TLTHM) khác trong tương lai.
Chính sách kiểm soát thuốc lá thế hệ mới (TLTHM) gồm thuốc lá nung nóng (TLNN) và thuốc lá điện tử (TLĐT) đang tồn tại nhiều ý kiến khác biệt về sở cứ khoa học, pháp lý lẫn quy trình ban hành quy định căn cứ trên Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Tại tọa đàm 'Phòng chống buôn lậu các sản phẩm thuốc lá: Giải pháp chính sách phù hợp' do báo Tiền Phong tổ chức ngày 16/10 vừa qua, các chuyên gia pháp lý đã thảo luận về sự sẵn sàng của hệ thống văn bản pháp luật trước hai đề xuất kiểm soát thuốc lá thế hệ mới: Một là cấm, hai là kinh doanh có điều kiện như thuốc lá điếu. Tiền Phong giới thiệu ý kiến của ông Lê Đại Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế, Bộ Tư pháp.
Hà Nội đẩy mạnh quản lý thuốc lá thế hệ mới, phối hợp các lực lượng liên ngành nhằm ngăn chặn buôn lậu, kinh doanh trái phép trên thương mại điện tử.
Việc buôn lậu thuốc lá thế hệ mới (thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng) ngày càng phổ biến và phức tạp. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, hiện nay hành lang pháp lý về quản lý mặt hàng này vẫn còn khoảng trống.
UBND TP. Hà Nội yêu cầu các Sở, ban, ngành tích cực, chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường công tác tuyên tuyền, vận động các tổ chức, cá nhân thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về phòng, chống tác hại thuốc lá; không quảng cáo nhằm kinh doanh, tàng trữ thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá thế hệ mới, đặc biệt là trong môi trường giáo dục.
UBND TP Hà Nội đã ban hành văn bản về việc tăng cường phối hợp các đơn vị chức năng trong hoạt động tuyên truyền; đấu tranh chống buôn lậu, vận chuyển, kinh doanh trái phép mặt hàng thuốc lá nói chung và thuốc lá thế hệ mới nói riêng, nhất là trên môi trường thương mại điện tử.
Thuốc lá thế hệ mới (TLTHM), bao gồm thuốc lá nung nóng (TLNN), thuốc lá điện tử (TLĐT), là một trong những lĩnh vực còn đang có khoảng trống về mặt pháp lý. Cho đến nay, chính sách kiểm soát các sản phẩm này vẫn còn nhiều ý kiến khác biệt trong hướng tiếp cận giữa việc cấm hay quản lý mặt hàng này.
Những năm gần đây, hiệu quả kiểm soát các sản phẩm thuốc lá trong nước ngày càng tăng đối với thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lào và các loại khác.
Theo chuyên gia, Việt Nam sẽ có lợi thế trong việc đưa ra quyết định đối với các sản phẩm TLTHM bởi trong khu vực đã có những bức tranh tương phản trong việc cấm hay quản lý cùng với các kết quả đi kèm.
Theo các chuyên gia, nếu đề xuất cấm thuốc lá làm nóng được thông qua, điều tất yếu thị trường chợ đen sẽ phát triển với nhiều biến tướng khôn lường.
Tên gọi thuốc lá làm nóng bao hàm cơ chế hoạt động là làm nóng điếu thuốc lá, và điếu thuốc này có chứa nguyên liệu thuốc lá.
Tại các cuộc họp, hội thảo chuyên ngành các đại biểu quốc hội, chuyên gia y tế, khuyến nghị cần đánh giá khoa học để so sánh mức độ tác hại giữa thuốc lá làm nóng (TLLN) - còn gọi là thuốc lá nung nóng - và các sản phẩm TLTHM khác so với thuốc lá điếu.
Văn phòng UBND tỉnh vừa có Công văn số 2897/VP-KTTH về tăng cường quản lý thuốc lá thế hệ mới (TLTHM).
Cần nghiên cứu và đánh giá một cách có cơ sở khoa học đối với tác hại của thuốc lá điện tử tới sức khỏe người sử dụng
Vừa qua, hội thảo 'Thuốc lá thế hệ mới tại Việt Nam: Khuyến nghị chính sách' đã diễn ra tại Hà Nội, cung cấp góc nhìn toàn cảnh về thị trường, đồng thời kiến nghị các giải pháp nhằm tăng cường quản lý nhà nước và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Các sản phẩm thuốc lá mới đã tồn tại và lưu thông phổ biến trên thị trường qua các kênh xách tay hoặc nhập lậu với số lượng lớn, gây ra những ảnh hưởng tiêu cực nếu như không có cơ sở pháp lý điều chỉnh rõ ràng.
Tại tọa đàm ngày 18/8, các chuyên gia đưa ý kiến về quản lý thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng nhằm giải quyết tình trạng nhập lậu và tiêu thụ trái phép gần đây.
Liên đoàn Thương Mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa tổ chức Tọa đàm 'Khung khổ pháp lý để quản lý thuốc lá thế hệ mới' nhằm quản lý tốt hơn thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng.
Nhiều ý kiến cho rằng nhất rằng cần một khung pháp lý toàn diện, đồng bộ, sớm được thiết lập để quản lý thị trường phi chính thức đang vận hành.
Với việc gia tăng tình trạng sử dụng thuốc lá thế hệ mới (thuốc điện tử, thuốc làm nóng), việc đưa ra khung khổ pháp lý quản lý chặt chẽ cần được thực hiện ngay, giúp người tiêu dùng tiếp cận được các sản phẩm có chất lượng…
Các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới hiện chưa có chính sách quản lý, chưa được phép lưu hành nhưng vẫn trôi nổi trên thị trường.
Thuốc lá làm nóng chỉ làm nóng mà không trực tiếp đốt cháy điếu thuốc, từ đó giúp giảm nồng độ của các chất gây hại hơn so với thuốc lá điếu
Luật sư Nguyễn Văn Hậu cho rằng, đã đến lúc cơ quan quản lý nhà nước nên có quy định quản lý thuốc lá thế hệ mới (gồm thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử), dựa trên pháp luật hiện hành.
Cần phải có những khung pháp lý, các văn bản quy phạm pháp luật phù hợp nhất để quản lý thuốc lá thế hệ mới.
Ngay từ Hội nghị các Bên tham gia Công ước Khung về Kiểm soát thuốc lá (FCTC) lần thứ 6 (COP6) tổ chức năm 2014, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã yêu cầu kiểm soát các sản phẩm thuốc lá hiện diện, trong đó bao gồm thuốc lá thế hệ mới (TLTHM) nhằm chống bình thường hóa việc sử dụng thuốc lá. Đến COP10 năm nay, giới chuyên gia trong nước kỳ vọng TLTHM sẽ sớm đạt được sự đồng thuận của tất cả bộ, ngành liên quan đối với cơ chế quản lý các sản phẩm này.
Tọa đàm 'Thuốc lá thế hệ mới: Đủ điều kiện để quản lý ngay theo luật hiện hành' đã diễn ra tại TP.HCM ngày 18/4.
Thời gian qua, tình hình tội phạm buôn lậu thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng ngày càng diễn biến phức tạp. Điều này đặt ra câu hỏi: Liệu có phải do chưa có hướng dẫn quản lý, kiểm soát chính thức các mặt hàng này nên dẫn đến việc gia tăng tỷ lệ tội phạm cũng như mức độ biến tướng ngày càng nguy hiểm?
Bộ Công Thương sẽ trình Chính phủ dự thảo Nghị định 67/2013 sửa đổi trong quý II-2023 tới, trong đó có quy định rõ để quản lý thuốc lá thế hệ mới.
Theo các cơ quan quản lý, hiện nay, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới (TLTHM), bao gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng vẫn chưa chính thức được phép nhập khẩu và lưu hành tại Việt Nam. Thế nhưng, các sản phẩm này vẫn đang được nhập lậu, xách tay và bày bán tràn lan trên các trang mạng xã hội, sàn thương mại điện tử đến các cửa hàng.
8 giờ 30 sáng nay (18-4), báo Pháp Luật TP.HCM sẽ tổ chức tọa đàm 'Thuốc lá thế hệ mới: Đủ điều kiện để quản lý ngay theo luật hiện hành'.
Khi các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới (TLTHM) đã vượt qua thẩm định của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa kỳ (FDA) và được cung cấp hợp pháp đến người hút, các vấn đề bệnh lý do hút thuốc lá điếu được kỳ vọng sẽ giảm.
Trong khi tiến độ quản lý thuốc lá mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng vẫn chưa có kết luận thì ngoài thị trường chợ đen, tình hình tội phạm buôn lậu mặt hàng này ngày càng gia tăng và biến tướng nguy hiểm hơn.
Trong khi chưa thể chứng minh khoa học về những tác hại đến sức khỏe cũng như chưa có tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho sản phẩm thì chưa nên thí điểm thuốc lá thế hệ mới.
Khi chưa có luật quản lý, xã hội sẽ còn mập mờ với mức độ ảnh hưởng của các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới (TLTHM), như thuốc lá điện tử (TLĐT), thuốc lá làm nóng (TLLN) từ thị trường chợ đen.
Đã 6 năm trôi qua kể từ thời điểm Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Công Thương khẩn trương đề xuất chính sách quản lý thuốc lá thế hệ mới vào năm 2017, nhưng đến nay, chính sách này vẫn đang dừng lại ở bước thảo luận giữa các bộ, ngành.
Mới đây, The Lancet - tạp chí y khoa uy tín toàn cầu đã đăng tải lời kêu gọi của 2 giáo sư danh dự thuộc Đại học Auckland và là cựu thành viên của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ông Robert Beaglehole và bà Ruth Bonita.
Thực tế tại nhiều quốc gia đã chứng minh, lệnh cấm thuốc lá thế hệ mới không chỉ không làm cho sản phẩm này biến mất, mà còn gia tăng tỷ lệ tội phạm buôn lậu. Điều này cho thấy, cấm chưa bao giờ là một phương thức tiếp cận đúng đắn và hữu hiệu khi cố gắng ngăn chặn sự hiện diện của thuốc lá nói chung.
Bánh kẹo, thực phẩm, trà sữa và gần đây nhất là thuốc lá điện tử, một trong những loại thuốc lá thế hệ mới, đang phổ biến hiện nay, đều đã trở thành những công cụ bị lợi dụng để tiêu thụ ma túy.
Bên cạnh việc xử phạt người bán thuốc lá điện tử trái phép, các cơ quan chức năng có thể xử phạt cả người mua dưới 18 tuổi để tăng tính răn đe đa chiều, nếu Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá được áp dụng cho nhóm sản phẩm thuốc lá thế hệ mới này.
Thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng đều là những sản phẩm thuốc lá thế hệ mới và đang là tâm điểm thảo luận hiện nay của các cơ quan bộ, ngành trong việc tìm cách quản lý.