Lễ hội đập trống của đồng bào Ma Coong ở vùng biên giới, tỉnh Quảng Bình, thường diễn ra vào giữa tháng Giêng hằng năm, cầu cho dân bản bình yên, khỏe mạnh, mùa màng bội thu.
Tối 13/2 (tức ngày 16 tháng Giêng), tại Thượng Trạch, Ủy ban nhân dân huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình tổ chức Lễ hội đập trống của người Ma Coong - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Lễ hội là nét văn hóa đặc sắc của đồng bào Ma Coong (dân tộc Bru-Vân Kiều) sống giữa đại ngàn Trường Sơn ở tỉnh Quảng Bình.
Quảng Bình, vùng đất nổi tiếng với thiên nhiên kỳ vĩ, còn lưu giữ những lễ hội mùa xuân đặc sắc, mang đậm dấu ấn văn hóa và tâm linh. Những lễ hội này là dịp tôn vinh tổ tiên, kết nối cộng đồng và bảo tồn những giá trị truyền thống quý báu. Tuy nhiên, làm thế nào để giữ gìn sự nguyên bản trong bối cảnh hiện đại và hội nhập? Báo Quảng Bình đã có cuộc trao đổi với ông Mai Xuân Thành, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao (VHTT) về công tác bảo tồn, phát huy giá trị các lễ hội mùa xuân ở địa phương.
Vợ chồng Đinh Nọc, Y Nhạc nói với tôi: 'Con mắt mình chừ vẫn chưa tin. Cái bụng mình chừ vẫn chưa nghĩ là gia đình có một ngôi nhà mới, kịp hoàn thành khi Tết Nguyên đán cận kề'. Một buổi sớm xuân giữa đất trời Thượng Trạch (Bố Trạch), thăm bản Cồn Roàng, tôi bất chợt ngỡ ngàng như lạc vào một khu phố nào đó ở đồng bằng. Giấc mơ về một tổ ấm khang trang của đồng bào Ma Coong bản Cồn Roàng từ bao đời nay, giờ thành hiện thực.
'Xuân Biên phòng - Ấm lòng dân bản' ở tỉnh Quảng Bình đã diễn ra nhiều hoạt động giúp đồng bào dân tộc thiểu số, chiến sĩ ở nơi biên giới đón Tết thắm tình quân dân.
Qua chương trình 'Xuân biên phòng Ấm lòng dân bản', các cơ quan, đơn vị tại Quảng Bình đã dành tặng hơn 1.000 suất quà Tết cho bà con đồng bào Ma Coong ở xã Thượng Trạch.
Chương trình 'Xuân Biên phòng - Ấm lòng dân bản' tại xã vùng biên Quảng Bình trao hơn 1.000 phần quà đến đồng bào dân tộc khó khăn, cán bộ, chiến sỹ đang công tác khu vực biên giới.
Sau thăm khám gần 1.900 người dân tại 18 bản của xã Thượng Trạch, đoàn công tác phát hiện 370 trường hợp mắc ghẻ lâm sàng. Cán bộ y tế phát thuốc điều trị, dự phòng và tuyên truyền phòng bệnh.
Ngày 22/12, Viện Dân tộc học - Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam phối hợp cùng Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Quảng Bình tổ chức hội thảo 'Trang phục dân tộc Chứt: Nhu cầu, cách tiếp cận và định hình'.
Nhân rộng gương người tốt, việc tốt, mô hình, điển hình tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên địa bàn huyện Bố Trạch được thực hiện xuyên suốt. Hàng năm, địa phương có sơ kết, tổng kết, nêu gương, động viên, khen thưởng kịp thời. Trong tất cả mọi lĩnh vực cuộc sống, tại cấp ủy đảng, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể các cấp... xuất hiện ngày càng nhiều điển hình tiêu biểu học tập và làm theo Bác.
Bên trong những bản làng nép mình dưới chân dãy Trường Sơn hùng vĩ, đồng bào Bru-Vân Kiều sống quần tụ, đoàn kết bên nhau. Cũng trong những mái nhà sàn yên bình ấy là cả một kho tàng văn hóa độc đáo, đồ sộ, chứa đựng đời sống tinh thần phong phú của đồng bào Bru-Vân Kiều qua nhiều thế hệ. Gìn giữ, bảo tồn di sản văn hóa quý giá ấy chính là 'bắc cầu' để những di sản phát huy giá trị vững bền, góp phần vào phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương.
Bên cạnh việc phổ biến đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, xã còn làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nên nhận thức của người dân trong phát triển kinh tế, bảo vệ rừng được nâng lên, nhiều hộ đã đăng ký thoát nghèo.
Để giúp đồng bào dân tộc thiểu số thoát nghèo, thời gian qua tỉnh Quảng Bình đã đa dạng hóa các giải pháp, phát triển mô hình kinh tế, cải thiện thu nhập, nỗ lực tạo việc làm ổn định...
Tại những vùng đất khó của Quảng Bình, nơi học sinh còn lắm gian nan trên đường đến trường, hai người giáo viên đã nguyện đóng nhiều vai, gánh việc khó, để gieo thành công con chữ và ươm mầm nhiều khát vọng trong thế hệ trẻ.
Để con em đồng bào, khu vực biên giới say mê với từng con chữ, những người giáo viên nơi đây đã phải vượt qua nhiều khó khăn, thách thức. Người giáo viên vùng biên luôn mong mỏi, tri thức luôn chảy trong tâm thức con em đồng bào như dòng suối thiêng của người Ma Coong.
Những năm qua, tỉnh Quảng Bình tập trung khai thác có hiệu quả, tạo bước đột phá, ưu tiên nguồn lực đầu tư cho khu vực miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số đặc biệt khó khăn nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống đồng bào các dân tộc. Hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, chọn lựa những vấn đề trọng tâm, trọng điểm, có các biện pháp, giải pháp mang tính đột phá để thực hiện hiệu quả mục tiêu, nhiệm vụ, các chương trình. Huy động các nguồn lực đầu tư cho khu vực đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.
Đi theo tiếng gọi của tình yêu, nhiều công dân Lào đã theo chồng (vợ) về Việt Nam sinh sống ở xã thuộc địa bàn biên giới tỉnh Quảng Bình. Vậy nhưng, đằng sau những mối tình 'xuyên quốc gia' này là vô vàn khó khăn khi họ chưa được pháp luật công nhận là vợ chồng hợp pháp. Bởi vậy, việc được nhập quốc tịch Việt Nam đã mang lại niềm hạnh phúc trọn vẹn cho các cặp vợ chồng Việt-Lào…
Quảng Bình có nhiều nhóm đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, giàu tài nguyên thiên nhiên và giá trị văn hóa, lịch sử. Đây là tiềm năng, lợi thế để các huyện miền núi phát triển du lịch cộng đồng, nâng cao đời sống cho người dân gắn với bảo tồn, gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống.
Tỉnh Quảng Bình có 2 DTTS chính là dân tộc Bru-Vân Kiều (gồm 4 tộc người: Vân Kiều, Khùa, Ma Coong, Trì) và dân tộc Chứt (gồm 5 tộc người: Sách, Mày, Rục, A Rem, Mã Liềng), với 5.607 hộ (chiếm khoảng 2,3% dân số của tỉnh). Ngoài ra, có các DTTS: Thổ, Mường, Tày, Thái, Pa Cô... Đồng bào DTTS sinh sống chủ yếu tại 15 xã và 3 bản trên địa bàn các huyện: Minh Hóa, Tuyên Hóa, Bố Trạch, Quảng Ninh và Lệ Thủy. Sau hơn 3 năm thực hiện Chương trình, vùng đồng bào DTTS và miền núi tỉnh Quảng Bình có sự chuyển biến mạnh mẽ về kinh tế - xã hội, phát huy vai trò, tính chủ động, tham gia thực hiện của chính quyền địa phương, sự nỗ lực vươn lên của cộng đồng và Nhân dân.
Với nỗ lực của mình, ông Hợp người Ma Coong đã xây dựng được mô hình kinh tế hiệu quả ở vùng đất khó. Dân bản cũng học hỏi và nỗ lực hơn để bản làng ngày càng giàu đẹp.
Những năm qua, tranh thủ nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nhiều bản làng vùng cao tỉnh Quảng Bình đã nhiều đổi thay. Những cánh rừng, nương rẫy ngút ngàn màu xanh, những con đường bê tông phẳng lỳ men theo triền núi, ánh điện về tận nhà đã tạo động lực giúp người miền núi vươn đến ấm no, hạnh phúc.
Thông qua hệ thống truyền thanh, những đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước được nhanh chóng đến với đồng bào dân tộc thiểu số trên tuyến biên giới tỉnh Quảng Bình.
Hơn 60 năm qua, nhân dân hai nước Việt Nam-Lào được sống trong tình đoàn kết, thương mến như anh em ruột thịt. Tình cảm đó nơi dọc dài biên giới chung, lại càng thật tự nhiên và bền bỉ, đặc biệt từ những gia đình mang trong mình hai dòng máu Việt Nam-Lào.
Ngày 10/6/2022, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Bình ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TU về phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH), giữ gìn bản sắc văn hóa, an ninh trật tự vùng đồng bào dân tộc thiểu số (ĐBDTTS), biên giới và miền núi tỉnh giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 (gọi tắt là Nghị quyết số 08-NQ/TU). Đánh giá về nghị quyết, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Trần Hải Châu khẳng định: Trong hai cuộc kháng chiến, ĐBDTTS một lòng theo Đảng, Bác Hồ. Qua 38 năm thực hiện đổi mới đất nước, đời sống ĐBDTTS không ngừng được nâng lên. Tuy nhiên, xét về tổng thể, vùng ĐBDTTS vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Nghị quyết số 08-NQ/TU kết tinh từ thực tiễn, là sự tri ân đối với đồng bào... Như một điểm khởi đầu vững chắc, giúp đồng bào vươn lên trên hành trình hướng Đông.
Mặc dù cuộc sống còn nhiều khó khăn nhưng đồng bào Ma Coong ở xã biên giới Thượng Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình vẫn quyên góp được một số tiền lớn để gửi hỗ trợ nhân dân các tỉnh phía Bắc đang chịu nhiều thiệt hại bởi thiên tai. Chỉ sau vài ngày phát động, cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ở mảnh đất biên giới miền Trung đã góp được số tiền gần 60 triệu đồng. Khi được hỏi, bà con chỉ nói rằng số tiền tuy không lớn nhưng là tình cảm, sự sẻ chia với đồng bào mình lúc hoạn nạn.
Với tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo, tuổi trẻ Đồn Biên phòng Cồn Roàng, BĐBP Quảng Bình đã triển khai nhiều công trình cũng như các hoạt động thiết thực cho đồng bào Ma Coong trên miền biên cương Thượng Trạch, góp phần giúp bà con xóa đói, giảm nghèo, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của địa phương, giữ vững bình yên biên giới.
Năm học mới 2024-2025 cận kề, trong khi giáo viên (GV), phụ huynh và học sinh (HS) đang hân hoan chung tay chuẩn bị chu đáo để đón chào ngày khai giảng thì tại một số khu vực miền biên viễn của tỉnh, không ít nhà trường, GV lại đang hối hả băng rừng, lội suối đi đến tận từng bản, từng nhà dân để 'gọi trò' với quyết tâm không để thiếu HS trong ngày khai trường...
Dám nghĩ, dám làm, nhiều người dân đồng bào Ma Coong đã quyết làm giàu trên mảnh đất quê hương, góp phần xóa đói, giảm nghèo. Họ chính là những nhân tố tích cực trong các phong trào thi đua yêu nước, phát triển kinh tế tại địa phương.
Từ nguồn hỗ trợ thiện nguyện và hơn 200 ngày công của lực lượng Bộ đội biên phòng Quảng Bình, 9 công trình nước sạch đã được thực hiện, phục vụ 8 bản, 1 điểm trường tiểu học ở bản Coóc, xã Thượng Trạch.
Thời gian dài đồng bào nơi đây phải lấy nước từ suối - cũng là nơi người dân, gia súc tắm rửa, sinh hoạt. Chính quyền và bộ đội biên phòng tìm phương án cung cấp nước sạch để đảm bảo sức khỏe dân bản.
Ông Đinh Hợp, ở xã miền núi Thượng Trạch, được mệnh danh là triệu phú nuôi bò. Nhờ nuôi bò, kinh tế gia đình ông trở nên khấm khá, mua được ô tô trị giá 800 triệu đồng.
Lễ hội ở Quảng Bình chứa đựng những nét đẹp văn hóa tinh thần và truyền thống lịch sử của vùng đất này.
Nắm chắc đặc điểm, tình hình địa bàn, Đồn Biên phòng Cồn Roàng, BĐBP Quảng Bình đã triển khai các biện pháp bảo vệ biên giới, giữ vững cuộc sống bình yên cho nhân dân. Cùng với đó, đơn vị đã chủ động phối hợp với chính quyền địa phương, xây dựng các mô hình hỗ trợ đồng bào các dân tộc trên khu vực biên giới phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, từng bước nâng cao đời sống nhân dân.
Những năm qua, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cồn Roàng, Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Quảng Bình đã bám địa bàn, hỗ trợ nhân dân phát triển kinh tế, nâng cao cuộc sống. Tình cảm quân dân thêm gắn bó bền chặt, đồng sức đồng lòng bảo vệ đường biên, mốc quốc giới, giữ vững bình yên địa bàn.
Khi tiếp cận anh em A Rem (Bố Trạch, Quảng Bình), các nhà ngôn ngữ ngỡ ngàng vô cùng vì đây là nơi có nhiều giải đáp.
Triển khai Chiến dịch Thanh niên tình nguyện Hè năm 2024, các đơn vị BĐBP đã phối hợp với tổ chức Đoàn địa phương, các nhà hảo tâm tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, góp phần hỗ trợ người dân nghèo, xây dựng cảnh quan môi trường khu vực biên giới xanh, sạch, đẹp.
Ngày 6-6, ông Phạm Hồng Thái, Giám đốc Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng (Quảng Bình) cho biết, bằng các phương pháp khoa học, Hiệp hội hang động Hoàng gia Anh đánh giá Phong Nha - Kẻ Bàng có hơn 1.000 hang động và mất hơn 30 năm nữa để ghi nhận đo vẽ toàn bộ hang động này.
20 tuyến, điểm du lịch sắp được ra mắt tại VQG Phong Nha - Kẻ Bàng, kỳ vọng thu hút ý tưởng đầu tư, khai thác xứng tầm tiềm năng du lịch sinh thái tại Di sản Thiên nhiên Thế giới.
Ngày 12/5, Chùa Ba Vàng đã long trọng tổ chức đại lễ Phật đản. Hàng vạn phật tử từ khắp nơi trong cả nước đã có mặt tại chùa Ba Vàng dự đại lễ.
Bản tin Mặt trận sáng 19/4 của Báo Đại Đoàn Kết gồm một số nội dung chính như sau: Giỗ tổ Hùng Vương - biểu tượng của tinh thần đại đoàn kết dân tộc; Về miền Đất Tổ; TP HCM tổ chức nhiều hoạt động tưởng nhớ Quốc Tổ Hùng Vương; Cùng chung tay 'Thắp sáng Cà Roòng'...
Chương trình 'Thắp sáng Cà Roòng' là hoạt động do nhiều đơn vị phối hợp nhằm giúp đồng bào Ma Coong từng bước vượt qua khó khăn, nâng cao đời sống văn hóa, thắt chặt tình đoàn kết quân dân ở nơi biên giới.
Ở nơi biên giới, giữa đại ngàn Trường Sơn, khi màn đêm buông xuống, nhiều bản làng đồng bào Bru – Vân Kiều chập choạng trong bóng tối bởi chưa có điện chiếu sáng. Đèn năng lượng mặt trời đang là giải pháp giúp bà con vượt qua khó khăn, nỗ lực vươn lên trong cuộc sống.
Sau nhiều năm tính toán, tỉnh Quảng Bình đã quyết định kéo lưới điện vượt Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng đến 2 xã biên giới Tân Trạch và Thượng Trạch, huyện Bố Trạch. Tân Trạch và Thượng Trạch là 2 xã cuối cùng ở Quảng Bình vừa được đóng điện để người dân sử dụng điện lưới quốc gia.
Công ty Điện lực Quảng Bình thuộc Tổng Công ty điện lực miền Trung phối hợp cùng Sở Công Thương và huyện Bố Trạch vừa tổ chức đóng điện cho hai xã biên giới Tân Trạch và Thượng Trạch - 2 xã cuối cùng ở Quảng Bình chưa có điện lưới quốc gia. Đây là dấu mốc cho những nỗ lực trên hành trình kéo điện xuyên cánh rừng di sản đưa đến vùng biên giới.
Sau nhiều năm chờ đợi, đến nay, điện lưới quốc gia đã đến với 2 xã biên giới Tân Trạch và Thượng Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. Bà con 2 xã biên giới này rất vui mừng khi điện được kéo đến tận nhà, thắp sáng bản làng, hỗ trợ người dân phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo.
Trên địa bàn tỉnh Quảng Bình có 2 dân tộc thiểu số là dân tộc Bru-Vân Kiều (gồm 4 tộc người Vân Kiều, Khùa, Ma Coong, Trì) và dân tộc Chứt (gồm 5 tộc người Sách, Mày, Rục, A Rem, Mã Liềng), với 5.607 hộ, chiếm khoảng 2,3% dân số của tỉnh; ngoài ra, còn có một số dân tộc khác như Thổ, Mường, Tày, Thái, Pa Cô,... với số lượng không nhiều, sinh sống xen kẽ ở các địa bàn vùng miền núi.
Khách du lịch đến Quảng Bình có sự tăng trưởng lớn trong quý I năm 2024, trong đó khách quốc tế đạt 44.422 lượt, tăng 113,42% so với cùng kỳ.