Ta giáng đòn mạnh vào ma túy, hay ma túy giáng ta?

1. Liên tiếp những ngày vừa qua, hàng loạt các vụ ma túy chở trên các xe tải, xe bán tải với khối lượng không phải “gam”, “tép”,… mà không khác gì gạo thóc, tính bằng… tấn.

Gần nhất là khuya 27/3, tại khu vực An Sương (huyện Hóc Môn, TP.HCM), các lực lượng chức năng gồm CSGT (PC08), Tổ tuần tra kiểm soát hỗn hợp, đảm bảo trật tự an toàn xã hội đã phát hiện, bắt quả tang Trần Vĩ (33 tuổi, quốc tịch Đài Loan) và Nguyễn Đình Hồng (30 tuổi, ngụ Thanh Hóa, tài xế thuê) vận chuyển gần 900 bánh heroin (tổng cộng 315 kg) bằng xe tải.

Cách đó một tuần, vào chiều 20/3, Cục CSĐT tội phạm về ma túy (C04) Bộ Công an bắt giữ 11 nghi can (8 nghi can là người Trung Quốc, 3 nghi can là người VN), thu giữ 300 kg ma túy tại quận Bình Tân (TP.HCM). Ngoài hơn 300 kg ma túy vận chuyển bằng xe bán tải bị thu tại TP.HCM, đường dây xuyên quốc gia này còn tổ chức các vụ vận chuyển ma túy số lượng cực lớn vào Việt Nam, bị lực lượng chức năng thu giữ vào tháng 10/2018 (ở Quảng Bình) và tháng 2/2019 (ở Hà Tĩnh) với tổng cộng hơn 600 kg ma túy tổng hợp.

Cơ quan công an khám xét kho chứa ma túy tại quận Bình Tân, TP.HCM - Ảnh: Ngọc Lễ

Tiếp đó, ngày 24/3, C04 đã phối hợp với cơ quan hải quan và cảnh sát Philippines mở rộng điều tra và phát hiện, thu giữ thêm 276 kg ma túy đá tại Manila (Philippines) cũng của đường dây do Wu He Shan điều hành.

Việc Bộ Công an và các đơn vị phối hợp liên tục “cất lưới” hàng loạt vụ tàng trữ, vận chuyển ma túy với khối lượng khổng lồ, đối đầu với sự liều lĩnh, manh động của tội phạm ma túy, đã chứng tỏ hoạt động vận chuyển ma túy có sự chuyển dịch địa bàn từ các tỉnh Tây Bắc, miền Trung, Tây Nguyên vào phía Nam.

2. TP. HCM đang là “trọng tâm” của tình hình tội phạm ma túy trong nước, cả về vận chuyển và mua bán, sử dụng, đó là thông tin được chính Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm đưa ra vào chiều 29/3/2019.

Trung tướng Lê Đông Phong, Giám đốc Công an TP.HCM mới đây cũng thừa nhận TP.HCM là địa bàn tiêu thụ lớn về ma túy, và cũng là địa bàn trung chuyển ma túy lớn. Trước đây tại TP.HCM phát hiện những lần trung chuyển ma túy vừa phải. Nhưng trong 1 năm gần đây, tội phạm ma túy xuyên quốc gia diễn biến phức tạp.

“Đây là xu hướng ma túy mới, phải hết sức cảnh giác. Qua đường đi của các đường dây ma túy, TP.HCM phải thấy trách nhiệm quản lý địa bàn. Đối tượng vận chuyển ma túy vào TP.HCM đăng ký hoạt động doanh nghiệp, mà thực tế không hoạt động thường xuyên. Các đối tượng chọn xuất khẩu trà qua cửa biển. Đây là con đường thủ tục thông thoáng nên các đường dây lợi dụng”, ông Lê Đông Phong đánh giá.

Lực lượng cảnh sát tìm thấy hàng tấn ma túy được giấu trong các gói trà.

Về quản lý, theo Tướng Lê Đông Phong, trước đây TP.HCM thực hiện cơ chế đặc thù về công tác cai nghiện tập trung và quản lý người nghiện thì tình hình ma túy và người nghiện được hạn chế tối đa. Tuy nhiên, trong những năm qua, công tác này kết thúc thì tình hình ma túy và người nghiện diễn biến phức tạp.

Đáng lo ngại nhất là các loại ma túy mới, trong đó có ma túy đá phát sinh nhiều, đối tượng sử dụng nhiều là giới trẻ. TP.HCM vừa qua đã phát hiện việc sản xuất ma túy tổng hợp, chứng tỏ công tác quản lý đến nguồn nguyên liệu, dược liệu làm cơ sở sản xuất ma túy còn nhiều hạn chế.

Lúc này, lãnh đạo Công an TP.HCM đã trăn trở: Các doanh nghiệp nước ngoài hoạt động trên địa bàn, xuất khẩu ít thì sống bằng cách nào? Đó là dấu hỏi đặt ra cho trách nhiệm quản lý địa phương và công an!

Thêm nữa, theo Thiếu tướng Phan Anh Minh, nguyên Phó Giám đốc Công an TP.HCM, việc Việt Nam đã trở thành trạm trung chuyển ma túy của khu vực, có nhiều nguyên nhân đã được chỉ ra, nhưng cần phải nói tới việc chúng ta đang sử dụng nhiều tiền mặt, quản lý ngoại tệ, vàng còn yếu kém, kiểm soát cửa khẩu còn nhiều thiếu sót so với các nước trên thế giới...

3. Như chúng ta đã biết, ma túy là “gốc” của nhiều loại tội phạm. Đáng lo ngại hơn, là số lượng người nghiện ma túy tại TP.HCM hiện còn rất lớn…

Cụ thể, TP.HCM hiện là địa phương có số người nghiện nhiều nhất cả nước, với hơn 23.000 người nghiện, chiếm hơn 10% so với cả nước. Nhưng đây là những người có hồ sơ quản lý, còn thực tế có thể cao hơn nhiều.

Theo thông tin từ Bộ Công an, trong số hàng tấn ma túy bị “cất vó” nói trên, có thể có tới 20% số lượng được tiêu thụ tại thị trường trong nước, 80% để trung chuyển đi các nước và vùng lãnh thổ khác. Có nghĩa, người Việt sử dụng ma túy cũng tính bằng tạ, bằng tấn.

Thêm nữa, chúng ta đều biết cội rễ của vấn nạn ma túy không chỉ ở nguồn cung mà còn ở nhu cầu thực tế xã hội. Hơn 200.000 con nghiện ở Việt Nam nằm trong diện quản lý (phần nổi của tảng băng) vẫn hàng ngày sử dụng ma túy, thì chắc chắn vẫn có nguồn cung để đáp ứng nhu cầu. Việc sản xuất ma túy tại chỗ hay vận chuyển ma túy về Việt Nam sẽ diễn biến như thế nào tiếp theo vẫn chưa được các cơ quan liên quan trả lời.

Như vậy, những vụ giăng bắt tội phạm ma túy với khối lượng khổng lồ vừa qua có thực sự là “giáng một đòn mạnh” vào các cứ điểm ma túy?

Hay chính tội phạm ma túy đã “giáng một đòn mạnh” vào xã hội chúng ta, khi công tác quản lý người nghiện, quản lý, phòng ngừa tội phạm sản xuất, vận chuyển ma túy còn ở cảnh tới đâu hay tới đó?

An Nhiên