Syria 'vạ lây' vì Mỹ giằng co với Iran

Mỹ tuyên bố ở lại Syria chừng nào Iran còn hiện diện. Ảnh: AP

Ông James Jeffrey, đại diện đặc biệt của Mỹ ở Syria, phát biểu như trên ngày 27.9, làm rõ bình luận gần đây của một số quan chức cao cấp cho rằng quân đội Mỹ ở lại Syria vô thời hạn để đối phó Iran.

Kế hoạch này sẽ làm thay đổi đáng kể sứ mệnh của Mỹ ở Syria, vốn chỉ được Tổng thống Barack Obama đặt mục tiêu đánh bại tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS.

Khi được hỏi liệu Tổng thống Donald Trump có rút quân Mỹ khỏi Syria nếu Iran rút quân hay không, ông Jeffrey trả lời bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc: "Tổng thống muốn chúng tôi ở Syria đến khi đó và đến khi những điều kiện khác được đáp ứng".

Song ông Jeffrey bổ sung: "Điều đó không có nghĩa là tăng quân số Mỹ. Có nhiều cách chúng tôi hiện diện, và chắc chắn là theo cách ngoại giao. Quân số bộ binh có nhiệm vụ hiện tại là đánh đuổi IS".

Mỹ hiện có khoảng 2.000 quân ở Syria, chủ yếu làm nhiệm vụ huấn luyện và cố vấn cho cả lực lượng người Kurb và người Arab Syria chống Tổng thống Bashar al-Assad.

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton - người có quan điểm cứng rắn về Iran, hôm 24.9 nói: "Chúng tôi sẽ không rời đi chừng nào quân đội Iran hoạt động bên ngoài biên giới Iran".

Giới chức Iran, chủ yếu theo dòng Shiite, đã hỗ trợ trực tiếp cho Tổng thống Assad - một nhà lãnh đạo thế tục thuộc cộng đồng thiểu số Alawite, và ủng hộ ông Assad thông qua lực lượng Hezbollah của Lebanon.

Trong khi đó, chính quyền của Tổng thống Donald Trump, đồng minh thân thiết của Saudi Arabia và Israel - những kẻ thù của Iran - đã rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran và thề sẽ thách thức ảnh hưởng của Tehran ở Syria, cũng như Yemen và Iraq.

Israel nhiều lần cảnh báo sẽ không dung thứ sự hiện diện của quân đội Iran ở Syria, và nhiều lần không kích các cơ sở của Iran nhằm ngăn chặn việc chuyển giao vũ khí tiên tiến cho Hezbollah.

Israel cũng vận động rộng rãi Mỹ và Nga - một đồng minh quan trọng khác của Syria và Iran, nhằm đảm bảo rằng các lực lượng Iran và dân quân do Iran hậu thuẫn tránh xa biên giới Israel.

Syria nhiều lần yêu cầu Mỹ rút quân khỏi nước này, cáo buộc quân đội Mỹ đóng quân tại căn cứ ở Syria "trái với luật pháp quốc tế và không được hoan nghênh trên lãnh thổ Syria".

Tổng thống Vladimir Putin cũng từng đề xuất rút hết lực lượng nước ngoài khỏi Syria, kể cả Iran, trừ quân đội Nga.

Ngọc Vân