Syria nhận S-300 nội địa của Nga, tính năng vượt trội bản xuất khẩu

Sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu công bố kế hoạch giao cho Syria các tổ hợp tên lửa phòng không tầm xa S-300 có tầm bắn lên tới 250 km thì hầu hết đều cho rằng đó là phiên bản S-300VM hoặc S-300V4.

Tuy nhiên những biến thể S-300 trên đều đặt trên khung gầm xe bọc thép bánh xích có trọng lượng rất lớn, chỉ có thể vận chuyển bằng đường biển, trong khi những ngày qua máy bay vận tải Nga liên tục hạ cánh xuống sân bay Hmeimim mang theo các thành phần của tổ hợp S-300.

Căn cứ vào khung gầm xe tải việt dã bánh lốp thì nhận định ban đầu rằng Nga giao cho Syria S-300VM/V4 đã bị loại bỏ, vậy phiên bản S-300 của Syria thực chất là loại nào?

Do thời gian bàn giao là rất cấp bách cho nên phải khẳng định chắc chắn đây là các tổ hợp S-300 được Quân đội Nga rút ra khỏi kho dự trữ chiến lược hoặc từ chính các đơn bị chiến đấu.

Nhưng căn cứ vào tính năng ưu việt của chúng như lời giới thiệu của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu thì gần như chắc chắn đó chính là biến thể S-300PM.

S-300PM hay còn được gọi bằng cái tên Volkhov M-6M là bản nội địa được sử dụng trong lực lượng phòng không Nga, nó tương ứng với phiên bản xuất khẩu S-300PMU-1.

Hệ thống tên lửa phòng không đa kênh tầm xa di động S-300PM có khả năng cùng lúc điều khiển 12 đạn tên lửa tiêu diệt 6 mục tiêu bay từ cự ly 150 km, hoặc tên lửa đạn đạo chiến thuật - chiến dịch từ khoảng cách 40 km.

Ngoài ra tổ hợp còn có khả năng tiêu diệt các loại tên lửa hành trình bay thấp dưới 100 m từ cự ly 35 km, thời gian triển khai hoặc thu hồi hệ thống là dưới 5 phút.

Thành phần tác chiến của mỗi khẩu đội S-300PM bao gồm 1 tổ hợp tên lửa phòng không 90Zh6, đạn tên lửa phòng không 48N6, radar bắt thấp 76N6, xe chỉ huy 83M6.

Tổ hợp tên lửa phòng không 90Zh6 gồm 1 đài radar điều khiển và chiếu xạ mục tiêu 30N6, 12 xe mang phóng tự hành 5P85SM với 4 đạn tên lửa mỗi xe, 1 xe trắc đạc trận địa 1T12M2, 1 xe cẩu 22T6 và các xe tiếp đạn 5T58.

Đài radar điều khiển tên lửa và chiếu xạ mục tiêu đa chức năng 30N6 là trung tâm của tổ hợp 90Zh6 trong hệ thống S-300PM, có nhiệm vụ điều khiển tên lửa trong pha đầu và chiếu xạ mục tiêu để đạn tự dẫn radar bán chủ động ở pha cuối.

Đài radar 30N6 sử dụng công nghệ antena mảng pha quét điện tử cưỡng bức, có khả năng phát hiện, bám sát cùng lúc 12 mục tiêu các loại, qua đó điều khiển đồng thời tới 12 đạn tên lửa tiêu diệt 6 mục tiêu.

Đạn tên lửa phòng không tầm x 48N6 được thiết kế để tiêu diệt các loại mục tiêu bay từ chiến lược tới chiến thuật, từ hàng không tới đạn đạo trong vùng diệt mục tiêu của hệ thống S-300PM.

Tên lửa 48N6 có khối lượng 1.800 kg, đầu đạn nặng 145 kg, chiều dài 7,5 m, đường kính thân 0,519 m, sải cánh 1,134 m, được chứa trong ống phóng kiêm bảo quản kèm theo cơ cấu phóng lạnh và hệ thống mạch chấp hành.

Một điều nữa cần lưu tâm đó là tổ hợp S-300PM khi tích hợp thêm các đài radar dẫn bắn của S-400 thì còn phóng được cả đạn đánh chặn 48N6E3 có tầm xa 250 km, tương ứng cự ly mà ông Shoigu đã nhắc đến.

Theo nhận định từ nhiều chuyên gia quân sự thì S-300 Nga giao cho Syria sẽ được tích hợp vào mạng lưới phòng không hợp nhất với radar của S-400, giúp nó nâng cao khả năng tác chiến lên gấp nhiều lần.

Có thể nói không quá rằng những tổ hợp S-300PM mà Nga đang bàn giao cho Syria có tính năng kỹ chiến thuật không thua kém bao nhiêu so với S-400 mà Nga đang triển khai bảo vệ căn cứ Hmeimim.

Việt Dũng