'Sức mạnh 2000' và tấm lòng thiện nguyện của một thủ lĩnh

Tình nguyện là đam mê

“Tình nguyện giống như đam mê, nhưng niềm đam mê này có ích cho người khác thì tôi ưu tiên nó hơn. Tôi cảm thấy lúc nào cũng giàu năng lượng, vui vẻ và mong muốn truyền cho người khác cảm xúc tích cực hơn”- đó là lý do mà trong suốt 12 năm qua, Hoàng Hoa Trung luôn tích cực làm công tác thiện nguyện.

Hoàng Hoa Trung (ngoài cùng, bên tay phải) và các em nhỏ vùng cao. Ảnh: NVCC

Hoàng Hoa Trung bén duyên với hoạt động tình nguyện từ năm học cấp 3 với những công việc đơn giản như giúp đỡ người vô gia cư trong thành phố nơi anh sống, những người khuyết tật, lao động nghèo. Khi đó anh vừa tròn 18 tuổi, bước vào giai đoạn chênh vênh của tuổi trẻ, chàng thanh niên Hà Nội từng đối diện với nhiều suy nghĩ tiêu cực với ngổn ngang những câu hỏi về tương lai, về cuộc sống. Thế rồi, các hoạt động thiện nguyện đã giúp Trung xác định được mục tiêu mình hướng đến. Không theo đuổi giấc mơ đại học, Trung tìm cho mình con đường để có thời gian tham gia các hoạt động từ thiện đó là xin vào làm các công việc cộng đồng vừa để có thêm kinh nghiệm vừa có thời gian theo đuổi những điều mình thích. Dự án đầu tiên Trung tham gia là “Thiệp nhân ái” cho trẻ em nghèo. Dự án nhằm giúp những trẻ em khuyết tật, mồ côi tự tay làm các tấm thiệp bán để có thêm thu nhập. Đây cũng chính là hoạt động khiến chàng trai trẻ quyết định tham gia Nhóm tình nguyện Niềm tin và gắn bó cho tới tận bây giờ.

Từ năm 2009, nhận thấy phong trào tình nguyện Hà Nội lan tỏa mạnh mẽ, Hoàng Hoa Trung quyết định mở rộng đối tượng hướng đến là trẻ em vùng cao. “Càng đi nhiều, gặp gỡ nhiều người dân ở những bản làng xa xôi của đất nước, tôi nhận ra người dân ở đây không chỉ nghèo cái ăn, cái mặc mà thiếu thốn hơn cả chính là cái chữ” - đó là lý do chàng trai Hà Nội bắt đầu xây dựng những dự án thiện nguyện lâu dài, trong đó ưu tiên xây dựng trường vùng cao với dự án “Ánh sáng núi rừng”.

Để có tiền gây quỹ, Trung và các thành viên trong nhóm thiện nguyện phải “lăn lộn” với nhiều dự án biến phế liệu thành tiền bởi Trung luôn quan niệm “luôn ưu tiên tận dụng đồ cũ, giúp cộng đồng mua được cái họ cần, vừa là sự đóng góp nhỏ của nhiều cá nhân, vừa tích tiểu thành đại để tạo ra sự khác biệt lớn”. Tầng 1 của nhà Trung giống như cái kho chứa rất nhiều quần áo, sách vở, đồ dùng cả mới lẫn cũ, có lẽ vì vậy, mọi người đặt cho anh cái tên “Trung đồng nát”. “Tôi vui khi được mọi người gọi như vậy, vì cái tên gợi nhớ tới những việc tôi và các bạn của mình đã làm để giúp các em nhỏ vùng cao”, Hoàng Hoa Trung chia sẻ.

Hoàng Hoa Trung (thứ 2, bên tay trái) và cộng sự bán đồ gốm gây quỹ giúp các em nhỏ vùng cao. Ảnh: NVCC.

Để có tiền gây quỹ từ thiện, Trung không nề hà bất cứ công việc gì, miễn việc làm đó là chính đáng. Có những ngày nắng nóng lên đến 40 độ C, Trung vẫn miệt mài đạp xe sang Bát Tràng (Gia Lâm, Hà Nội) để xin những đồ gốm lỗi, bỏ đi về bán. Ban đầu chủ lò gốm không đồng ý nhưng sau khi nghe Trung chia sẻ số gốm lỗi này sẽ được bán đi để làm từ thiện thì người chủ này không chỉ đồng ý mà ông còn giúp Trung xin đồ gốm lỗi của các chủ lò khác. Có lần cao điểm, nhóm thiện nguyện của Trung bán được 6 triệu đồng tiền gốm lỗi. Hay, có lần được cho cả xe ô tô quần áo cũ, Trung và nhóm thiện nguyện đã đem bán rẻ cho người nghèo được gần 3 triệu đồng để có tiền gây quỹ, rồi Trung và nhóm còn vào các khu ký túc xá để xin đồng nát ve chai. Nhờ kiên trì xin ve chai, Trung và các cộng sự từng mua được 8 cặp lồng gà và 4 con lợn giống tặng 10 hộ dân khó khăn sống chung với HIV tại Sóc Sơn, Hà Nội... Sau đó là hàng loạt dự án bán bảo hiểm xe máy, bán nông sản cho bà con, bán đất trồng cây cảnh…

Khi được hỏi về những ý tưởng của Trung, bạn Trần Thị Thu Hương, thành viên của Nhóm tình nguyện Niềm tin chia sẻ, những công việc của anh Trung tuy nhỏ nhưng hiệu quả lan tỏa rất lớn, từ những đồ phế phẩm như bạt, gốm sứ, quần áo cũ đã chuyển thành một số tiền để ủng hộ các em vùng cao, hoặc trở thành đồ các em có thể sử dụng được.

Từ năm 2012, cùng với sự giúp đỡ của bộ đội biên phòng, dự án “Ánh sáng núi rừng” đã xây dựng thành công điểm trường đầu tiên tại huyện Phong Thổ, Lai Châu với trị giá 160 triệu đồng. Đến thời điểm hiện tại, Hoàng Hoa Trung cùng nhóm thiện nguyện đã vận động các nhà hảo tâm xây được 32 điểm trường tại Điện Biên và Lai Châu. Mỗi ngôi trường có giá trị từ 120 - 600 triệu đồng, được xây bằng gạch, khung sắt, thép, có đầy đủ thiết bị từ lớp học, bếp ăn, nhà công vụ, nhà vệ sinh đến sân chơi…

Suốt 12 năm cống hiến sức trẻ cho đam mê tình nguyện, đến nay Hoàng Hoa Trung đã làm nên những con số đáng tự hào khi kết nối hàng nghìn nhà hảo tâm trên khắp cả nước và quyên góp hàng chục tỷ đồng.

Không có thành công nào mà không trải qua khó khăn, nhưng khi trải lòng về những khó khăn của mình, chàng trai trẻ Hà Nội chỉ cười, Trung bảo: “Có lẽ, khó khăn lớn nhất của tôi thời gian đầu là về tài chính, bởi khi đó uy tín chưa có, không phải ai cũng dễ dàng bỏ ra một số tiền khi không biết tôi là ai, dự án sẽ hoạt động như thế nào. Vì thế, tôi đã chọn cách xây dựng uy tín trước thay vì đi xin quyên góp, ủng hộ. Tôi ưu tiên tính công khai, minh bạch các thông tin về dự án và điều đó đã mang lại sự tin tưởng tuyệt đối, có sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng”. Nhưng Trung cũng cho rằng, chính khó khăn đó đã khiến anh luôn lạc quan vui vẻ, bởi “tôi cảm thấy những người hoạt động như chúng tôi không cô độc, tuy ít nhưng chúng tôi vẫn tìm được đến với nhau, trao đổi, động viên, giúp đỡ nhau những mô hình hay để cùng phát triển. Đặc biệt, càng làm nhiều, tôi mới càng cảm nhận, đất nước Việt Nam mình rất nhiều người giàu lòng nhân ái, sẵn sàng giúp đỡ và chia sẻ với những người khó khăn”, Trung chia sẻ.

Người sáng lập dự án “Nuôi em”

Dự án “Nuôi em” bắt đầu từ năm 2014, trên điểm bản Nậm Vì, xã Chung Chải, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên. Trong trí nhớ của chàng trai trẻ 6 năm về trước, con đường đến điểm trường ở bản Nậm Vì đầy chông chênh, vất vả. Trẻ em phải băng đèo, lội suối, đi bộ gần chục cây số để tới lớp rồi lại vượt gần chục cây số để về nhà. Vì không được ăn bữa trưa ở trường nên nhiều em vào rừng tìm đồ ăn rồi nghỉ học luôn buổi chiều. Trong những lớp học xiêu vẹo bằng tre nứa, buổi sáng có 20 em, đến chiều chỉ còn vỏn vẹn có 5-7 học sinh và người thầy. Những hình ảnh ấy đã thôi thúc Trung và nhóm thiện nguyện về một “bữa trưa có thịt”. Và thế là “Bữa trưa có thịt” nằm trong dự án “Nuôi em” hay còn gọi là “Bữa cơm níu trẻ em đến trường” ra đời.

Niềm vui của các em khi được học trong lớp học mới. Ảnh: NVCC

Để vận động được các nhà hảo tâm quyên góp cho dự án “Nuôi em”, Trung và các thành viên trong nhóm đã khảo sát và lên danh sách kèm hình ảnh cụ thể của từng em. Trong dự án này, mỗi nhà hảo tâm có thể nhận nuôi một hoặc nhiều học sinh với số tiền 150.000 đồng/bạn/tháng. Số tiền này được giám sát bởi Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện, thầy cô giáo, Trưởng bản và phụ huynh học sinh. Mỗi em sẽ có một mã số riêng và có đầy đủ thông tin về bố mẹ, thầy cô, thậm chí là già làng, trưởng bản để người nhận nuôi dễ dàng, chủ động liên hệ. Dự án cũng cung cấp đầy đủ số điện thoại liên lạc để mạnh thường quân kiểm tra bất kỳ lúc nào khi cần. Đặc biệt, các mạnh thường quân còn có thể nắm rõ tình hình của các “em nuôi” thông qua “Mã nuôi em” hoặc nếu muốn đến thăm trực tiếp học sinh mà mình nhận nuôi, nhóm sẽ giúp họ kết nối. Mọi thông tin về tình hình sức khỏe, học tập… đều được cập nhật đầy đủ 2 tháng/lần. Bên cạnh đó, nhóm cũng công khai, minh bạch nguồn tài chính để các nhà hảo tâm biết được số tiền họ ủng hộ đã được sử dụng như thế nào, tránh được tình trạng khai khống, tiêu gian tiền quỹ cũng như đánh mất ý nghĩa tốt đẹp của các chương trình thiện nguyện.

Chính việc làm ý nghĩa của Trung và nhóm thiện nguyện, dự án “Nuôi em” ngày càng được mở rộng với lượng người tham gia lên đến 12.000 mạnh thường quân trên cả nước nuôi 12.000 trẻ em vùng cao. Khi cùng nhau nhân rộng dự án, hàng chục nghìn bữa ăn đã được triển khai, các em đã có cơm ăn, số trẻ em đi học rất đầy đủ, thậm chí tăng vọt lên, có những điểm 28 học sinh, bây giờ tăng lên 32 học sinh, tỷ lệ bỏ học buổi chiều cũng giảm đáng kể từ 80% xuống 5%. Trung đặt mục tiêu, năm 2020, dự án sẽ thu hút gần 20.000 người tham gia nuôi cơm 20.000 trẻ vùng cao.

Nhờ những việc làm thiết thực, hiệu quả của dự án Nuôi em, các mạnh thường quân đã góp tiền trả lương cho Trung cũng như các thành viên dự án tình nguyện. Có lẽ đây là mô hình đầu tiên tại Việt Nam làm được điều này.

Các em học sinh đã có bữa trưa có thịt với dự án “Nuôi em”. Cip NVCC.

Song song với dự án Ánh sáng núi rừng, Nuôi em, Hoàng Hoa Trung cùng các cộng sự đang thực hiện hàng loạt dự án khác: Dự án Năng lượng gió mặt trời, Đi ra từ rừng, Tủ sách vùng cao, Đồ chơi cũ cho trẻ mầm non bản cao... và hiện tại, Trung và nhóm thiện nguyện đang triển khai Dự án "Sức mạnh 2000" nhằm xây dựng được các điểm trường, nhà tình thương, cầu… tại các vùng miền núi. Với Dự án "Sức mạnh 2000" - chỉ cần 2 triệu người tham gia với 2.000 đồng/ngày, số tiền góp được sẽ đủ giúp tất cả trẻ em Việt Nam có thể cắp sách tới trường.

Khi hỏi có bao giờ anh nghĩ đến việc sẽ dừng công việc thiện nguyện này, Hoàng Hoa Trung lắc đầu và nói: “Thường thì người ta mê đàn, mê hát, mê công nghệ, thể thao… còn tôi thì mê làm từ thiện. Tôi nhận thấy rằng, niềm đam mê ấy không chỉ khiến tôi hạnh phúc mà còn làm cho nhiều người hạnh phúc nên không có lý do gì mà tôi phải dừng lại”.

Với những đóng góp cho hoạt động tình nguyện, Hoàng Hoa Trung đã đạt Giải thưởng Tình nguyện Quốc gia năm 2017; Top 10 gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2019; Forbes Vietnam bình chọn là 30 Under 30 năm 2020 (30 gương mặt dưới 30 tuổi nổi bật nhất của Việt Nam); nhóm Tình nguyện Niềm tin hai năm đạt Giải thưởng Tình nguyện Quốc gia.

NGUYỄN THÚY