Sửa mãi không xong, Nga tính cho tàu sân bay Kuznetsov về hưu hẳn

Hiện nay, Hải quân Nga đang có trong biên chế duy nhất một tàu sân bay là chiếc Đô đốc Kuznetsov 063 được đóng dưới thời Liên Xô và hoàn thành đầu những năm 1990. Con tàu có lượng giãn nước 52.000 tấn và có khả năng triển khai các tiêm kích hạm Su-33, MIG-29K cùng các tên lửa hành trình chống hạm P-700 Granit mạnh mẽ.

Tuy nhiên kể từ năm 2017, con tàu đã chính thức vào nhà máy đại tu và cho đến nay, người Nga đã không còn hàng không mẫu hạm nào trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu. Con tàu khi đó vừa kết thúc nhiệm vụ không kích từ Syria về.

Dẫu vậy, số phận chiếc Đô đốc Kuznetsov tại nhà máy cũng rất hẩm hiu. Năm 2018, một ụ nổi đã bị chìm khiến cho cần cẩu ngã đổ lên con tàu làm hư hại mặt boong. Năm 2019, con tàu tiếp tục chịu một trận hỏa hoạn khiến công việc thêm đình trị. Dẫu cho kế hoạch là con tàu sẽ trở lại biển vào năm 2021 này nhưng nó tiếp tục đã bị hoãn lại vào năm 2022.

Với việc chiếc tàu sân bay duy nhất già cỗi và lạc hậu lại liên tục gặp nhiều sự cố trong nhà máy đại tu, Nga đã tính đến việc thay thế tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov bằng một con tàu mới hiện đại hơn. Trong đó điển hình có thiết kế tàu sân bay lớp Storm với lượng giãn nước 100.000 tấn và chạy bằng năng lượng hạt nhân.

Tất nhiên, với khả năng đóng tàu yếu kém của Nga hiện nay, họ không thể nào đủ nguồn lực cũng như kinh phí để có thể đóng một con tàu sân bay tới 100.000 tấn. Trong khi mà những cơ sở đóng tàu tốt nhất dưới thời Liên Xô nay đều đã do Ukraine thừa hưởng và quản lý. Một mối quan hệ không tốt đẹp gì giữa Moscow và Kiev khiến cho sự hợp tác là không thể.

Vừa qua, phòng thiết kế Nevsky đã cho ra mắt mẫu tàu sân bay mới lớp Varan dành cho Hải quân Nga. Con tàu chạy bằng năng lượng thông thường và có lượng giãn nước 45.000 tấn, chỉ bằng một nửa so với lớp Storm. Con tàu tiết kiệm triệt để không gian mặt boong nên có thể triển khai được tới 50 máy bay các loại bao gồm 24 tiêm kích, 20 máy bay không người lái và 6 trực thăng. Tàu dài khoảng 250m, rộng 65m và tốc độ tối đa 26 hải lý/h.

Có thể dễ dàng nhận thấy là con tàu này không có thiết kế nhảy cầu như Kuznetsov, điều đó cho biết con tàu khả năng cao sẽ được trang bị máy phóng để cất cánh máy bay. Do tàu có mặt boong khá ngắn nên chắc chắn sẽ tận dụng đường băng cất cánh cũng dẫn đến việc nó không thể triển khai cất cánh và hạ cánh máy bay chiến đấu trong cùng một lúc.

Tuy nhiên vẫn có thể coi thiết kế này có phần ưu việt hơn so với chiếc Kuznetsov già nua, lạc hậu và thiếu tin cậy. Con tàu này khi vận hành vẫn luôn cần phải có tàu kéo đi theo bởi nó có thể chết máy bất cứ lúc nào.

Dẫu vậy, người ta vẫn nghi ngờ về việc liệu Nga có thể tích hợp được máy phóng lên tàu sân bay mới hay không khi mà cả công nghệ máy phóng hơi nước hay máy phóng điện từ đều đã được Liên Xô nghiên cứu từ lâu nhưng vẫn không đạt được. Do đó những con tàu như Kuznetsov hay chị em của nó là Liêu Ninh vẫn phải dùng thiết kế kiểu nhảy cầu

Nhìn chung, việc người Nga lựa chọn tàu sân bay lớp Varan để thay thế Kuznetsov sẽ là khá hợp lý khi có mức độ chi phí bỏ ra vừa phải hơn và tiết kiệm hơn rất nhiều so với tàu sân bay hạt nhân. Nguồn ảnh: Topwar.

Tàu sân bay Kuznetsov của Nga một thời oai hùng tham chiến ở Syria.

Hùng Dũng