Sophia - Nàng công chúa Nga 'cự phách': Đua xe, bay lượn, cứu người

Công chúa Sophia Dolgorukova.

Vào cuối những năm 1920 ở Paris, có rất nhiều người Nga di cư tài năng sinh sống ở thành phố này, bao gồm cả nhiều nhà quý tộc. Nơi đất khách quê người, họ phải kiếm sống bằng cách nào đó. Và người ta có thể vô tình đi taxi với nhà văn Gaito Gazdanov hoặc thậm chí là công chúa Nga “bằng xương bằng thịt” - Sophia Dolgorukova, người có tổ tiên là Catherine Đại đế.

Dòng máu hoàng gia

Công chúa Sophia Dolgorukova có dòng máu Romanov trong huyết quản. Bà ngoại của cô, Nadezhda Polovtsova (1843-1908), là con ngoài giá thú của Đại công tước Mikhail Pavlovich (1798-1849). Và cha của Sophia, Bá tước Alexey Bobrinskiy (1852-1927), là chắt của Bá tước Alexey Bobrinsky, con ngoài giá thú của Catherine Đại đế .

Cha của Sophia là một người giàu có, có tầm ảnh hưởng, thành viên của Thượng viện và cũng là một nhà khảo cổ học nổi tiếng. Mẹ của cô cũng không kém phần nổi bật - Nadezhda Bobrinskaya, tên khai sinh là Polovtsova (1865-1920), là một trong những nhà thiên văn học đầu tiên của Nga.

Sinh ra trong một gia đình như vậy, không khó hiểu khi Sophia đã thích khoa học ngay từ khi còn nhỏ. Năm 1907-1912, bà theo học tại viện Y tế Phụ nữ St.Petersburg, cơ sở giáo dục đầu tiên ở châu Âu cho phép phụ nữ có thể học y tế ở bậc cao hơn. Năm 1913, cô tình nguyện làm y tá dã chiến trong chiến tranh Balkan lần thứ hai và đã được đích thân vua Peter I của Serbia (1844-1921) trao thưởng vì những đóng góp tận tụy.

Cùng lúc đó, vào năm 1907, Sophia Bobrinskaya trở thành trợ lý xuất thân quý tộc tại Tòa án Hoàng gia Nga. Cùng năm, cô kết hôn với Hoàng tử Pyotr Dolgorukov (1883-1925), một quân nhân.

Cuộc hôn nhân của họ không hạnh phúc và mặc dù có với nhau một cô con gái, cuối cùng họ ly hôn vào năm 1913. Ngay cả trong những năm đầu tiên bên nhau, Sophia đã dành nhiều thời gian cho việc học và ở bệnh viện. Cô không thích Tòa án Hoàng gia với những thủ tục tại đó.

“Cách hành xử của Sophia vượt xa những gì người khác nghĩ về một phụ nữ trẻ. Cô không quan tâm đến việc xuất hiện tại tòa trong những bộ váy đẹp. Cô luôn ăn mặc giản dị, mặc váy dài và áo blouse. Cô ấy học lái xe và nói chung là rất tự do, điều này không bình thường đối với một phụ nữ có địa vị xã hội như vậy”, Sofka Zinovieff (sinh năm 1961), tác giả người Anh và là chít gái của Sophia Dolgorukova, nói về Sophia.

Y tá, phi công, tài xế

Công chúa Sophia Dolgorukova tham dự giải đua xe quốc tế cúp Hoàng đế Nicholas II.

Người đời không biết Sophia học lái xe ở đâu, nhưng ở tuổi 23 (năm 1910), cô là người phụ nữ duy nhất tham gia Giải đua xe quốc tế cúp Hoàng đế Nicholas II lần đầu tiên với chặng đường từ Tsarskoye Selo (một dinh thự của Hoàng gia gần St.Petersburg) đến Kiev và quay lại, tổng cộng 3.200 km. Cuộc đua được đưa tin rộng rãi trên báo chí châu Âu.

Cuộc đua có khoảng 50 đội đến từ Nga, Đức, Pháp và Anh. Sophia Dolgorukova là “người phụ nữ duy nhất tham gia cuộc đua và tự mình lái xe trên mọi chặng đường, cũng như là tâm điểm chú ý của mọi người”, Thống đốc Moscow Vladimir Dzunkovsky viết.

Sophia lái chiếc Delaunay-Belleville công suất 19 mã lực và gần như vượt qua vạch đích, nhưng trên đường trở về, một chiếc xe khác đã làm hỏng bộ tản nhiệt ô tô nên cô không thể hoàn thành cuộc đua.

Tuy nhiên, tờ báo Russkoye Slovo vẫn ca ngợi “sự xuất hiện của công chúa đã nhận được sự chào đón nồng nhiệt từ đám đông. Chiếc xe của vận động viên dũng cảm - nữ tay đua đầu tiên của Nga - được phủ đầy hoa…”

Nhưng, Sophia vẫn muốn khai phá thêm nhiều giới hạn của bản thân. Vào năm 1912, cô hoàn thành khóa học lái máy bay dưới sự chỉ dẫn của Louis Blériot, một phi công người Pháp, người đầu tiên thực hiện chuyến bay qua eo biển Manche. Năm 1914, Sophia nhận được giấy phép bay của Nga và trở thành một trong những nữ phi công đầu tiên ở Nga.

Khi Thế chiến I bắt đầu, Sophia đã đề nghị ghi danh trong hàng không quân sự, nhưng yêu cầu của cô bị từ chối và công chúa Dolgorukova ra chiến trường với tư cách là một y tá.

Lúc đầu, Sophia hoạt động gần Warsaw và sau đó ở Iran. Nhưng từ năm 1917, Alexander Kerensky, Chủ tịch Chính phủ lâm thời, cho phép phụ nữ Nga được phục vụ trong quân đội, Dolgorukova đã gia nhập Quân đoàn Không lực 26 và được cho là đã thực hiện một vài nhiệm vụ chiến đấu.

Nhưng sau khi Đế quốc Nga tan rã, Sophia phải rời bỏ đất nước. Vào thời điểm đó, cô được biết đến với cái tên Công chúa Volkonskaya.

Công chúa ngồi sau tay lái

Sau những năm tháng ở Nga, công chúa Sophia Dolgorukova đến Paris và từng làm tài xế taxi.

Năm 1918, trong cuộc cách mạng ở Nga, Sophia kết hôn với một hoàng tử khác - Peter Volkonsky (1872-1957). Sophia và Peter rời Moscow đến St.Petersburg. Họ nghèo đến mức phải bán những chiếc chăn đắt tiền của Pháp và những cuốn sách cổ mà Sophia lấy từ nhà cũ. Cuối cùng, vào năm 34 tuổi, Sophia rời nước Nga Xô Viết để qua Estonia.

Lái xe taxi chỉ là một trong những nghề đã hỗ trợ Sophia và chồng cô trong những năm họ sống ở Pháp. Mặc dù Hoàng tử Volkonsky không phù hợp với các công việc thường ngày nhưng ông vẫn làm thư ký và thông dịch viên.

Sophia qua đời tại Paris vào năm 1949. Georgy Ivanov, một nhà thơ di cư người Nga, đã viết về cô: “Ở bất kỳ quốc gia nào, trí óc, tài năng văn chương, tinh thần độc tôn và nghị lực của Sophia Volkonskaya quá cố sẽ khiến mọi người chú ý đến cô ấy”.

Trương Mạnh Kiên