Sốc: Thiếu nữ 29 tuổi nhợt nhạt, yếu ớt chỉ còn 32kg vì nhiễm giun

Nhiễm giun lươn, điều trị nhiều nơi không tìm ra bệnh

Bệnh nhân nữ 29 tuổi, đến Bệnh viện TWQĐ 108 với thể trạng gầy yếu (32kg), cơ thể nhợt nhạt, yếu ớt, đi ngoài trên 20 lần/ngày, phân vàng lỏng, có khi phân đen… Kèm theo hội chứng thận hư, đái tháo đường type 2, bệnh nhân có biểu hiện sốc do xuất huyết tiêu hóa.

Trải qua nhiều lần khám, điều trị ở nhiều nơi, tốn kém khá nhiều tiền của… nhưng căn nguyên của bệnh chưa được tìm ra, vì thế việc điều trị cũng dường như vô vọng.

Khi nhập viện, các bác sĩ đã tiến hành truyền cấp tập khối hồng cầu, dùng thuốc cầm máu và PPIs để giải quyết tình trạng mất máu nặng cho bệnh nhân.

Tuy nhiên, các bác sĩ nhận định, qua hình ảnh nội soi dạ dày, tình trạng bệnh của bệnh nhân khá phức tạp: Trong dạ dày có quá nhiều dịch cũ bẩn ứ đọng, phù nề và xung huyết mạnh ở dạ dày; loét và chảy máu nhiều ổ tá tràng; ruột non gần như không thể can thiệp được. Các bác sĩ đã tiến hành kẹp lại những vị trí đang chảy máu bằng hemoclip...

Nhiễm giun lươn có thể gây ra nhiều bệnh và xuất hiện ngay dưới da.

Nghi ngờ tình trạng bệnh của bệnh nhân có thể do nhiễm ký sinh trùng, các bác sĩ đã lấy mẫu ở tá tràng để sinh thiết… Gần 1 tuần sau, kết quả giải phẫu bệnh lý cho thấy có hình ảnh ấu trùng giun lươn. Ngoài ra kết quả sinh học phân tử cho thấy bệnh nhân còn nhiễm một loại virus cơ hội CMV (là virus thuộc họ Herpesviridae hoặc Herpesviruses). Do ca bệnh này khá hiếm gặp, nên khó phát hiện và không được điều trị đúng đã dẫn đến tình trạng bệnh nêu trên.

Rất may sau khi bác sĩ tìm ra căn nguyên, từ đây đã tìm ra phác đồ điều trị cho bệnh nhân.

Nhiễm giun lươn, cần điều trị thế nào để không nguy hiểm?

Nhiễm giun lươn là bệnh gây ra bởi giun lươn bao gồm Strongyloide stecoralis và Strongyloide fuelleborni. Việt Nam nằm trong khu vực dịch tễ có nhiễm giun lươn với tỷ lệ khoảng 1-2% dân số. Đây là bệnh nguy hiểm nhất trong các loại ký sinh trùng đường tiêu hóa vì chúng có thể tự nhân lên và di chuyển khắp nơi trong cơ thể.

Ban đầu, ấu trùng giun lươn xâm nhập cơ thể qua da, sau đó theo đường tĩnh mạch về tim, di chuyển đến phổi, tới các phế nang và đi lên cổ họng. Tại đây, các ấu trùng được nuốt lại vào trong, đi đến vùng tá tràng và phần trên hồi tràng, phát triển thành giun trưởng thành.

Môi trường nóng ẩm, kém vệ sinh là điều kiện để ấu trùng giun lươn phát triển và thâm nhập cơ thể người qua da, qua thức ăn…

Giun lươn nằm ngay trên mí mắt.

Bệnh thường không triệu chứng ở những cơ thể có hệ miễn dịch bình thường. Nhưng đôi khi cũng có thể biểu hiện một số triệu chứng: Chảy máu tiêu hóa, nhiễm khuẩn huyết, nhiễm khuẩn gram âm, suy đa tạng và nhiều triệu chứng khác.

CMV được biết đến là virus cơ hội ở những người suy giảm miễn dịch như nhiễm HIV, ghép tạng, điều trị corticosteroid kéo dài, dùng thuốc ức chế miễn dịch. Bên cạnh đó nhiễm CMV tiêu hóa cũng phổ biến ở bệnh nhân trên, trong đó thường ở đại tràng, nhiễm CMV tá tràng là trường hợp rất hiếm gặp.

Quay trở lại với tình trạng bệnh nhân trên, việc đáp ứng phác đồ điều trị nhiễm giun lươn và CMV đã cho kết quả tốt: Bệnh nhân không còn tình trạng chảy máu, hết buồn nôn, hết nôn, bệnh nhân có thể đi lại tập thể dục 20 phút thay vì nằm liệt trên giường bệnh như trước kia; đã có thể ăn bữa chia nhỏ, tăng 6kg trong thời gian nằm viện.

Đây là ca đầu tiên sốc mất máu do loét đa ổ tá tràng, ruột non gây ra bởi CMV và giun lươn mà bệnh viện TWQĐ 108 gặp phải.

Giun lươn có thể sinh sản và phát triển lâu dài trong cơ thể người, do vậy thời gian điều trị cần được duy trì cho đến khi giun lươn bị loại trừ hoàn toàn.

Trong điều trị giun lươn đơn thuần, một số thuốc được chỉ định:

- Ivermectin: Chỉ định với trường hợp có nhiễm nhưng không biến chứng hoặc bệnh nhân xét nghiệm ấu trùng giun lươn âm tính. Ivermectin được chỉ định rộng rãi hơn albendazole.

-Albendazole: Được chỉ định thay thế với trường hợp không sử dụng được ivermectin trong 7 ngày liên tiếp. Thuốc chống chỉ định với trẻ em dưới 2 tuổi; phụ nữ mang thai 3 tháng đầu hoặc đang cho con bú; bệnh nhân có tiền sử mẫn cảm với benzimidazol hoặc tiền sử nhiễm độc tủy xương. Bệnh nhân suy gan, suy thận cũng phải thận trọng khi dùng thuốc này.

Ở bệnh nhân mắc suy giảm miễn dịch, có thể cần phải điều trị giun lươn kéo dài hoặc lặp lại điều trị.

Sau khi điều trị giun lươn hoàn tất, bệnh nhân cần đi xét nghiệm phân từ 2-4 tháng sau đó để tìm và đánh giá có còn nhiễm ấu trùng non và ấu trùng sợi hay không để loại trừ tái nhiễm. Nếu xét nghiệm phân vẫn ra kết quả dương tính, cần chỉ định điều trị lại. Kháng sinh phổ rộng được sử dụng để điều trị nhiễm khuẩn đồng thời ngăn chặn sự xâm nhập của ấu trùng từ ruột.

An Ngọc