Số phận Tiktok sẽ đi về đâu?
Thỏa thuận mua bán TikTok dù đã được cả ByteDance - Cty Trung Quốc sở hữu ứng dụng chia sẻ video hàng tỷ người dùng này - và Walmart lẫn Orcale đồng ý nhưng có vẻ vẫn còn nhiều 'gian truân' mới có thể 'cán đích'.
Thỏa thuận mua bán TikTok dù đã được cả ByteDance - Cty Trung Quốc sở hữu ứng dụng chia sẻ video hàng tỷ người dùng này - và Walmart lẫn Orcale đồng ý nhưng có vẻ vẫn còn nhiều “gian truân” mới có thể “cán đích”.
Thỏa thuận giữ TikTok với Walmart và Orcale khó có thể được thực hiện.
Hôm 19-9, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố đã thông qua thỏa thuận giữa hai Cty Mỹ gồm Oracle và Walmart với Tập đoàn ByteDance Ltd. của Trung Quốc, công ty mẹ của nền tảng xã hội TikTok. Theo đó, ứng dụng chia sẻ video phổ biến này sẽ duy trì hoạt động tại Mỹ sau khi chính quyền của ông Trump hồi tháng 8 cảnh báo cấm ứng dụng TikTok do lo ngại về an ninh quốc gia.
Ông Trump cho biết theo thỏa thuận, hãng công nghệ Oracle và hãng bán lẻ Walmart sẽ trở thành đối tác và nắm cổ phần trong một công ty mới với tên gọi là TikTok Global có trụ sở tại bang Texas (Mỹ). Theo thỏa thuận, Oracle sẽ trở thành đối tác công nghệ trong khi Walmart sẽ đóng vai trò là đối tác thương mại của TikTok. Dự kiến, Cty mới sẽ tạo ra khoảng 25.000 việc làm. Tổng thống Trump đánh giá đây là một thỏa thuận “tuyệt vời”. Theo ông Trump, an ninh sẽ được đảm bảo 100% và các Cty này sẽ sử dụng nền tảng của điện toán đám mây riêng rẽ.
Các công ty ByteDance, Oracle và Walmart cũng xác nhận thông tin trên. Đại diện của TikTok bày tỏ hy vọng thỏa thuận ba bên sẽ giúp “giải quyết những lo ngại của chính quyền Mỹ về an ninh quốc gia và hóa giải những nghi ngờ về tương lai của TikTok tại Mỹ”. Bộ Thương mại Mỹ sau đó cũng thông báo hoãn 1 tuần lệnh cấm tải ứng dụng TikTok tại nước này, cũng như hoãn việc cấm việc phân phối hoặc duy trì TikTok trên các cửa hàng ứng dụng trực tuyến ở Mỹ từ ngày 20-9. Theo Bộ Thương mại Mỹ, việc hoãn lệnh cấm là để các Cty ByteDance, Oracle và Walmart có thời gian hoàn tất thỏa thuận thành lập Cty mới là Tiktok Global.
Ông Trump dọa xóa bỏ thỏa thuận
Trong khi chi tiết thỏa thuận giữa Tập đoàn ByteDance với 2 Cty Mỹ gồm Oracle và Walmart vẫn chưa được công bố thì ngày 21-9, Tổng thống Trump bất ngờ tuyên bố sẽ không chấp nhận thỏa thuận tái cấu trúc về quyền sở hữu ứng dụng TikTok nếu Tập đoàn ByteDance tiếp tục nắm quyền kiểm soát. Tuyên bố làm dấy lên lo ngại về số phận của thỏa thuận mà ông Trump đã thông qua hôm 19-9 vừa qua.
Trả lời trong buổi trả lời phỏng vấn với Fox News, ông Trump khẳng định Mỹ sẽ không đồng ý với thỏa thuận nếu ByteDance tiếp tục nắm quyền kiểm soát. Oracle và Walmart sẽ kiểm soát hoàn toàn hoạt động TikTok tại Mỹ. Trước đó, dưới áp lực của Chính phủ Trung Quốc về việc không được phép nhượng bộ Mỹ, ByteDance cho biết họ sẽ nắm 80% cổ phần trong TikTok Global, đồng thời sẽ không chuyển giao thuật toán và công nghệ. Còn Oracle và Walmart nắm 20% cổ phần. Tuy nhiên, Oracle lại có thông báo trái ngược về nội dung thỏa thuận khi Phó chủ tịch Oracle, Ken Glueck cho biết Oracle và Walmart sẽ nắm đa số cổ phần và ByteDance không nắm quyền sở hữu TikTok Global.
Trung Quốc có thể không duyệt thỏa thuận
Trong khi đó, bài xã luận đăng trên tờ Thời báo Hoàn cầu tối 21-9, một tờ báo của cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, cho rằng thỏa thuận ByteDance đạt được với Oracle và Walmart về tương lai của TikTok có thể sẽ không được chính phủ Trung Quốc chấp thuận.
"Rõ ràng những điều khoản này thể hiện một cách sâu sắc phong cách bắt nạt và logic côn đồ của Washington. Họ gây tổn hại an ninh quốc gia, lợi ích và tự tôn của Trung Quốc", Global Times cho biết. Bài viết của Global Times đề cập đến thỏa thuận Cty ByteDance của Trung Quốc vừa đạt được với các đối tác Mỹ liên quan đến ứng dụng TikTok. Tác giả ẩn danh của bài xã luận phản đối đề xuất 4/5 ghế hội đồng quản trị của TikTok Global do người Mỹ nắm giữ và chỉ một ghế dành cho công dân Trung Quốc, cũng như việc bổ nhiệm một "giám đốc an ninh quốc gia" do Mỹ phê chuẩn. Bài xã luận cũng chỉ trích yêu cầu ByteDance chuyển giao mã nguồn của TikTok cho Oracle như một phần của thỏa thuận Oracle mua cổ phần, cũng như việc quản lý TikTok riêng rẽ với "ứng dụng song sinh" Douyin ở Trung Quốc. "Vì TikTok và Douyin có cùng mã nguồn, điều này đồng nghĩa Mỹ có thể nắm được các hoạt động của Douyin", bài xã luận nêu.
Còn lâu mới đến đích
Thỏa thuận giữa Tập đoàn ByteDance với 2 Cty Mỹ gồm Oracle và Walmart cần có sự chấp thuận của các cơ quan quản lý ở cả Mỹ và Trung Quốc. Một số chuyên gia trong lĩnh vực quyền riêng tư trong công nghệ của Mỹ bày tỏ ngờ vực về khả năng thỏa thuận đạt được sẽ giải quyết đáng kể những lo ngại về an ninh quốc gia từng là nguyên nhân chính khiến Washington muốn xem xét kỹ về TikTok.
TikTok có khoảng 100 triệu người dùng đang có tài khoản hoạt động ở Mỹ. Trong nhiều tháng qua, chính quyền Tổng thống Trump đã gây sức ép buộc ứng dụng này phải cắt đứt quan hệ với Cty mẹ ByteDance của Trung Quốc. Ông Trump tháng trước ký sắc lệnh cấm mọi cá nhân, tổ chức nằm trong quyền tài phán của Mỹ giao dịch với ByteDance nhằm "bảo vệ an ninh quốc gia". Ông cũng đặt thời hạn 20-9 cho ByteDance phải đạt thỏa thuận bán hoạt động tại Mỹ hoặc đối mặt với lệnh đóng cửa.
