Sinh viên không muốn tốt nghiệp: Hệ lụy của chính sách miễn học phí tại Đan Mạch

Vừa được học miễn phí, vừa được tiền

Là một trong số ít quốc gia thực hiện chính sách miễn học phí cho sinh viên đại học, Đan Mạch còn trợ cấp cho sinh viên 1.000 USD/tháng để trang trải sinh hoạt phí. Nhờ đó mà sinh viên Đan Mạch không phải vướng vào một khoản nợ khổng lồ và gánh nặng tiền bạc khi đi học như nhiều sinh viên ở nước khác. Sinh viên Đan Mạch cũng không phải chịu áp lực về việc phải chọn hướng nghề nghiệp đúng đắn.

Ảnh: Reuters

Nhưng một số người dân Đan Mạch, đặc biệt là những người lớn tuổi trong lực lượng lao động cho rằng, chính sách miễn học phí khiến cho các thanh niên trẻ không muốn trở thành người lớn, lười biếng, không chịu tốt nghiệp, đi làm và kiếm tiền.

Hiện nay, Đan Mạch đang phải đối mặt với “sinh viên vĩnh viễn” – những người học đại học suốt 6 năm hoặc hơn mà không có ý định tốt nghiệp, chỉ vì họ không có bất kỳ động lực tài chính nào để ra trường.

Daniel Borup Jakobsen (24 tuổi), vừa tốt nghiệp, hiện đang làm việc cho công ty phần mềm Plecto nói với trang Business Insider rằng: “Vì giáo dục đang được miễn phí, số lượng các “evighedsstuderende” (trong tiếng Đan Mạch nghĩa là “sinh viên vĩnh viễn” – pv) ngày một nhiều. Những sinh viên vĩnh viễn chưa bao giờ hoàn thành việc học tập nhưng muốn liên tục thay đổi chương trình học từ năm nay qua năm khác”.

Cũng theo Jakobsen, chính sách trợ cấp tiền sinh hoạt phí mỗi tháng là 1.000 USD cho sinh viên Đan Mạch đã được thực hiện trong nhiều năm qua đã khiến nhiều sinh viên trở nên lười biếng vì đã sẵn ăn, sẵn tiêu. Họ học tập và sống mà không phải lo lắng nhiều về những lựa chọn trong tương lai.

Sinh viên ngành kỹ thuật Louis Moe Christoffersen cho biết: Công dân Đan Mạch không phải đóng bất cứ khoản học phí nào, tiền nhà cũng rất rẻ. Trên thực tế chính phủ còn trả tiền nếu ai đó đỗ đại học. “Giống như chuyện ai đó trả lương để bạn đi học đại học vậy” – Christoffersen nói.

Mọi sinh viên đều được tài trợ trong tối đa 6 năm, bắt đầu từ năm 18 tuổi. Yêu cầu chính duy nhất để họ được nhận toàn bộ những ưu đãi này chỉ là không sống cùng cha mẹ. Những người có thành tích học tập đặc biệt xuất sắc còn được nhận thêm các khoản tiền thưởng khác.

Từ năm 2015, các trường được thúc giục sinh viên tốt nghiệp theo quy định

Đan Mạch đã có một số động thái để đối phó với tình trạng “sinh viên vĩnh viễn”. Trong năm 2015, Chính phủ nước này đã đề xuất và thông qua Cải cách tiến bộ học tập nhằm cho cho phép các trường đại học nhiều thẩm quyền trong việc thúc đẩy sinh viên tốt nghiệp đúng quy định, không thay đổi chương trình học vào những năm cuối cùng nhằm kéo dài thời gian ở lại trường, để hưởng trợ cấp sinh hoạt phí.

Ở Đan Mạch có một điển hình là, sinh viên thường học đại học tới 5-6 năm và dành một phần thời gian để du lịch. Ảnh: Shuttersock

Thời điểm đó, hàng ngàn sinh viên đã lên tiếng phản đối cải cách học tập. Họ chỉ trích cải cách này đã tước đi những đặc quyền của họ và tự do trong học tập.

Những người ủng hộ cải cách thì cho rằng, động thái này sẽ giúp bổ sung thêm khoảng 266 triệu USD tiền thuế cho nền kinh tế (theo ước tính của chính phủ) và làm cho hệ thống trường đại học hoạt động hiệu quả hơn.

Theo chính sách này, các trường được giao trách nhiệm giảm bớt thời gian học tại trường của sinh viên trung bình từ 4 đến gần 8 tháng. Nếu không thực hiện như vậy, các trường sẽ phải đối mặt với việc chính phủ cắt giảm ngân sách hoạt động.

Ngoài Đan Mạch, Hà Lan, Đức và Hungary cũng đang tạo sức ép để sinh viên tốt nghiệp đúng hạn, nhằm kiểm soát việc tăng chi phí giáo dục đại học.

Soren Nedergaard, một quan chức thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo Đan Mạch nói: “Thực trạng sinh viên không muốn tốt nghiệp đã tồn tại nhiều năm. Do đó, khi cải cách được thông qua, thì những sinh viên này sẽ chống lại và tiếp tục chọn cách không tốt nghiệp. Thực tế có nhiều sinh viên kéo dài việc học hơn các quan chức nghĩ đến. Tình trạng này đã quá đủ, không cần tồn tại thêm nữa”.

“Sinh viên vĩnh viễn”: Giảm nhưng chưa hết

Jakobsen cho biết, cải cách tiến bộ học tập giúp các trường dễ thúc ép sinh viên tốt nghiệp đúng thời hạn, đã làm giảm xu hướng “sinh viên vĩnh viễn”, tuy nhiên tình trạng này vẫn còn tồn tại.

Người Đan Mạch thậm chí còn có từ “fjumreår”, nghĩa là “năm không mục đích” để chỉ khoảng thời gian mà những “sinh viên vĩnh viễn” có ít tiết học hơn bình thường, họ chỉ tham gia một vài lớp học rồi chủ yếu dành thời gian để du lịch nước ngoài.

Tuy vậy, Jakobsen cũng không cho rằng miễn học phí là ý tưởng thất bại chỉ vì nó đã tạo ra mặt trái là các sinh viên đang chần chừ quá lâu dài để tốt nghiệp.

Thực tế, chính sách ưu đãi học phí, hỗ trợ sinh hoạt phí cho sinh viên còn tạo ra những hiệu quả nổi trội về giáo dục. Các trường đại học Đan Mạch thuộc nhóm trường có tỉ lệ tốt nghiệp cao nhất trong số các quốc gia thành viên của Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD).

“Nhìn từ bên ngoài, một ai đó có thể đặt câu hỏi liệu sinh viên được miễn học phí có động lực để học tập chăm chỉ như những người phải trả học phí hay không. Theo cảm giác của tôi thì đây là hai điều không tương quan với nhau. Tôi tin là động lực để thành công trong học tập không liên quan đến việc có phải trả học phí hay không” – Jakobsen nhấn mạnh.

PV

Theo Business Insider