Sáng tạo phải xuất phát từ nhu cầu tự thân của công nhân lao động

Theo chuyên gia tư vấn chiến lược và đổi mới Đoàn Đức Thuận, Giám đốc điều hành Công ty tư vấn StrategyM Consulting, thời đại ngày nay, yếu tố sáng tạo trong doanh nghiệp là lợi thế để cạnh tranh đặc biệt là những ý tưởng sáng tạo có tính thiết thực, ứng dụng cao. Bởi thực tế, có những ý tưởng sáng tạo nếu chỉ nghe thuyết trình thì rất hay nhưng khi đưa ra thị trường thì không bán được.

Tọa đàm “Thúc đẩy hoạt động sáng tạo trong thanh niên công nhân” - Ảnh: Minh Châu

“Ý tưởng sáng tạo khi không được đón nhận nghĩa là không phù hợp với nhu cầu của thị trường. Sáng tạo chỉ có ý nghĩa khi tạo ra được giá trị gia tăng và sẵn sàng bỏ tiền ra mua nó”, ông Thuận nói.

Giám đốc điều hành Công ty tư vấn StrategyM Consulting nêu ví dụ dịp Tết Nguyên đán, quả dưa hấu, đu đủ… có những dòng chữ mang thông điệp chúc mừng, ước vọng cho một năm mới nhiều niềm vui, may mắn thì dù đắt hơn giá trị của loại trái cây ấy rất nhiều cũng có nhiều người tiêu dùng mua bởi họ không chỉ mua để ăn mà những loại quả đó đã mang thêm giá trị tinh thần, có thể làm quà biếu tặng.

Từ ví dụ này, vị giám đốc phân tích, sáng tạo không phải cần đến công nghệ cao siêu, hay nhiều vốn liếng mà mỗi kỹ sư, mỗi công nhân hãy suy nghĩ về giải pháp giải quyết những vấn đề của khách hàng để sáng tạo thực sự thiết thực, mang lại lợi ích cho doanh nghiệp. “Sáng tạo chính là lợi thế để cạnh tranh”, ông Thuận chỉ rõ.

Đồng quan điểm, Cơ trưởng Đoàn bay 919, Tổng công ty Hàng không Việt Nam Nguyễn Ly Hương, người từng được Trung ương Đoàn trao giải thưởng Sáng tạo trẻ năm 2009 cho hay, mỗi người lao động đừng nghĩ sáng tạo là điều gì đó cao xa hay để thăng tiến. Sáng tạo thiết thực nhất phải xuất phát từ nhu cầu của mỗi cá nhân. Mỗi bạn trẻ, mỗi người lao động phải tự nhận thấy nghiên cứu sáng tạo chính là quá trình để mỗi người học hỏi, trang bị thêm kiến thức, nâng cao tay nghề, trình độ, tự tin hơn trong công việc, đó là lợi ích thiết thực nhất mà sáng tạo đem lại.

Có 37 sáng kiến được ứng dụng trong thực tiễn và cũng là “Người thợ trẻ giỏi” được tuyên dương năm nay, Phan Văn Hồng Thắng, Công ty CP thép tấm lá Thống Nhất, thuộc Tổng công ty thép Việt Nam chia sẻ, với những cỗ máy trị giá hàng triệu USD bình thường phải thuê chuyên gia nước ngoài bảo dưỡng, sửa chữa thì không dễ gì lãnh đạo cho phép công nhân, kỹ sư đụng vào bởi nếu không thành công thì thiệt hại là rất lớn.

“Muốn để lãnh đạo tin tưởng, tôi phải tự mày mò, tìm tài liệu nghiên cứu rất kỹ về thiết bị, kiên trì thuyết phục lãnh đạo đồng ý. Giải pháp sáng tạo phải dựa trên kiến thức, cơ sở khoa học và phải tính toán, lượng hóa được lợi ích, giá trị doanh nghiệp được thụ hưởng. Có như vậy mới thuyết phục được cấp trên đồng ý với phương án của mình”, Phan Văn Hồng Thắng chia sẻ.

Những “Người thợ trẻ giỏi” chia sẻ tại buổi Tọa đàm - Ảnh: Minh Châu

Tán đồng với suy nghĩ của công nhân Phan Văn Hồng Thắng, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho rằng, không thể cứ có sáng kiến, sáng tạo là ứng dụng ngay được nếu tác giả không chứng minh nó tạo ra sản phẩm, giá trị mới, mở đầu ra cho sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp. “Có những sáng kiến ở mức độ vừa phải như sửa chữa, cải tiến thiết bị nhưng cũng có sáng kiến cấp cao hơn là tạo ra sản phẩm mới, giá trị mới. Dù ở cấp độ nào, người có ý tưởng, sáng kiến sáng tạo cũng nên chủ động trình bày, giới thiệu đến lãnh đạo doanh nghiệp và chứng minh bằng lợi ích, giá trị mang lại”.

Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Lê Quân cung cấp thông tin, khảo sát nhiều doanh nghiệp Việt Nam phần lớn chưa chú trọng dành nguồn lực đầu tư cho sáng tạo, đây là sự khác biệt với doanh nghiệp nước ngoài.

“Nếu như với doanh nghiệp nước ngoài, cứ có sáng kiến sáng tạo được ứng dụng là có tiền thưởng tương xứng, kỹ sư, công nhân lao động muốn có thu nhập cao, có thưởng phải chuyên tâm, đam mê làm việc để tìm tòi, nghiên cứu”, ông Quân cho hay.

Kết luận buổi tọa đàm, Bí thư thường trực Trung ương Đoàn Nguyễn Anh Tuấn cho biết, trong phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo”, Ban Bí thư Trung ương Đoàn luôn kỳ vọng khối kỹ sư trẻ và công nhân là lực lượng trực tiếp lao động, sản xuất sẽ đóng góp được nhiều nhất các ý tưởng, sáng kiến sáng tạo. Đó không phải là những phát minh lớn lao, vĩ đại mà bắt nguồn từ những giải pháp rút ngắn quy trình lao động, cải tiến máy móc thiết bị để tạo ra môi trường lao động an toàn, làm việc năng suất cao hơn và xa hơn là những ý tưởng sáng tạo đột phá trong nghiên cứu, phát triển công nghệ.

“Thời gian tới, Trung ương Đoàn sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp để thúc đẩy sức sáng tạo của công nhân, lao động trẻ đặc biệt là các giải pháp kết nối, hỗ trợ để các giải pháp, ý tưởng sau tôn vinh được triển khai trên thực tế”, ông Tuấn khẳng định.

Minh Châu