Safra Catz: Nữ tỷ phú tự thân kín tiếng của thung lũng Silicon

Nữ tỷ phú tự thân Safra Catz. Ảnh: David Paul Morris/Bloomberg.

Đồng CEO của Oracle Safra Catz vừa gia nhập "câu lạc bộ tỷ phú thế giới" với tài sản ròng trị giá 1 tỷ USD. Mặc dù chỉ sở hữu chưa đến 1% cổ phần công ty, nhưng các khoản lương, thưởng, cổ phiếu thưởng,... mà bà được nhận khi về đảm nhiệm vị trí CEO của Oracle đã mang lại cho bà khối tài sản lớn và giúp bà gia nhập top 1% dân số tỷ phú của thế giới.

Chỉ tính riêng năm 2017, Catz đã nhận được tổng cộng 135 triệu USD tiền lương thưởng, khiến bà trở thành một trong những nữ giám đốc điều hành được trả lương cao nhất thế giới. Theo danh sách người giàu nhất thế giới năm 2019 vừa được Forbes công bố, bà là một trong số 61 nữ tỷ phú tự thân trên thế giới, chiếm chưa tới 3% số tỷ phú trong danh sách. Trong khi đó, có tới 182 nữ tỷ phú được thừa kế.

Dù giàu có và quyền lực nhưng bà Catz lại có một cuộc sống riêng tư khá kín đáo và hiếm khi công khai với báo chí.

Trong một cuộc phỏng vấn hiếm hoi với Forbes vào năm 2006, Catz hầu như không chia sẻ bất kỳ chi tiết nào về cuộc sống cá nhân nào cũng như tham vọng của bà; Sự thừa nhận duy nhất của bà là không muốn trở thành CEO của gã khổng lồ phần mềm.

Tỷ phú Larry Ellison, đồng sáng lập Oracle và cũng là một đồng nghiệp của bà đã nói với Forbes rằng dường như Catz có ác cảm với sự nổi tiếng: "Bà ấy có thể nhìn thấy những gì danh tiếng và vận may mang lại nhưng bà ấy không hề để ý đến nó", ông nói.

Catz được cho là đã kết hôn với nhà văn Gal Tirosh. Năm 2000, bà từng chia sẻ với Fortune rằng, thành công của bà một phần là nhờ vào sự linh hoạt của chồng bà khi chấp nhận ở nhà để giúp bà chăm sóc hai đứa con của họ. Và trong hai thập kỷ gần đây tại thung lũng Silicon, bà đã âm thầm xây dựng danh tiếng của mình ở hậu trường của Oracle, trở thành một trong những phụ tá đáng tin cậy nhất của Ellison và tích lũy sự giàu có trong quá trình này.

Catz sinh ra tại Israel và tốt nghiệp trường Wharton tại Đại học Pennsylvania năm 1983, sau đó, bà tiếp tục lấy thêm bằng luật tại trường đại học này vào năm 1986. Bà đã làm việc trong ngành tài chính trong 14 năm trước khi chuyển sang làm việc trong ngành công nghiệp phần mềm và trở thành giám đốc quản lý tại ngân hàng đầu tư Donaldson, Lufkin & Jenrette trong ba năm. Tiếp đó, năm 1999 bà gia nhập Oracle với tư cách là phó chủ tịch cấp cao. Bà được ông chủ Larry Ellison mời về làm.

Ngay từ khi mới gia nhập Oracle, Catz đã tích cực đẩy mạnh chiến lược mua lại và đã chi hơn 60 tỷ USD để thực hiện hơn 130 thương vụ mua lại, trong đó có hai vụ thâu tóm đối thủ lớn nhất trong lịch sử làng công nghệ. Đó là vào tháng 6/2003, Oracle đã bắt đầu theo đuổi thương vụ thâu tóm PeopleSoft, đối thủ cạnh tranh lúc bấy giờ, bất chấp sự phản đối từ hội đồng quản trị của PeopleSoft và Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (về các vấn đề chống độc quyền). Thỏa thuận cuối cùng đã kết thúc vào tháng 1/2005 sau 18 tháng đeo đuổi. Oracle đã trả 11 tỷ USD cho PeopleSoft, nhiều hơn gấp đôi so với giá đưa ra ban đầu.

Ba năm sau, vào tháng 4/2008, Oracle đã mua lại BEA Systems với giá 8,5 tỷ USD để làm hài lòng nhà đầu tư tỷ phú Carl Icahn, người đã gây áp lực buộc công ty phải bán mình trong nhiều tháng. Trong một bài phát biểu với tư cách khách mời tại lễ tốt nghiệp MBA của sinh viên trường Wharton vào tháng 5/2018, Catz tiết lộ cá nhân bà đã có một số giao dịch với nhà đầu tư tỷ phú này nhưng không thể chia sẻ chi tiết trong một buổi trao đổi công khai như thế này.

Vào tháng 9/2014, sau khi Larry Ellison từ chức CEO của Oracle, Safra Catz cùng với Mark Hurd - cựu CEO của HP - đã trở thành đồng CEO của Oracle. Trong khi đó, Ellison vẫn là chủ tịch điều hành và giám đốc công nghệ của công ty.

Dù Catz đã chứng minh khả năng của bà qua những thương vụ mua lại, nhưng có lẽ một trong những lý do Ellison chọn bà làm người kế vị lại xuất phát từ những lời khuyên mà bà đưa ra cho sinh viên trong bài phát biểu tại trường Wharton.

Đầu tiên, đó là quan điểm của bà về việc xem báo chí không phải là bạn. "Số lượng giám đốc điều hành thực sự tin rằng họ có bạn bè tại cơ quan thông tấn luôn làm tôi ngạc nhiên", bà nói.

Thứ hai, bà cho rằng đừng nên nói dối. "Bạn có thể chữa lành bản thân sau khi trở nên ngu ngốc, nhưng bạn không bao giờ có thể trở về chính mình khi trở thành kẻ dối trá. Liêm chính là một tài sản dễ tổn thương, và một khi nó biến mất, nó sẽ biến mất mãi mãi", bà khẳng định.

Từ trái qua: Tim Cook - CEO của Apple, Safra Catz - đồng CEO của Oracle và Elon Musk - CEO và đồng sáng lập của Tesla Motors tại cuộc gặp với Tổng thống Donald Trump ở Tháp Trump (New York) vào tháng 12/2016. Ảnh: Albin Lohr-Jones/Bloomberg.

Mặc dù được biết đến với thói quen thích làm việc sau hậu trường, nhưng những năm gần đây, Catz đã tích cực chứng minh bản thân với mọi người thông qua uy tín chính trị ngày càng tăng của bà. Vào tháng 12/2016, Catz đã gặp Tổng thống Donald Trump tại Tháp Trump cùng với một nhóm các nhà lãnh đạo công nghệ. Hoạt động này của bà thậm chí đã bị một giám đốc điều hành của Oracle từ chức để phản đối. Tiếp đến, vào tháng 4/2018, Bloomberg đưa tin rằng Catz đã có một bữa tối riêng tư với Tổng thống Trump, tại đó, bà đã chỉ trích quy trình đấu thầu một hợp đồng liên quan đến điện toán đám mây của Chính phủ Mỹ. Quy trình này có vẻ được đưa ra để Amazon có khả năng cao giành chiến thắng.

Về dự định tiếp theo, nữ tỷ phú này đang đặt mối quan tâm hàng đầu vào trí tuệ nhân tạo (AI). Vào tháng 11/2018, Catz đã được bổ nhiệm vào Ủy ban An ninh Quốc gia về Trí tuệ nhân tạo của Mỹ - một ủy ban được thành lập để giải quyết các mối lo ngại với các quốc gia có thể vượt mặt Mỹ trong cuộc đua về công nghệ AI. Ngoài Safra Catz, ủy ban này còn có sự tham gia của các lãnh đạo trong ngành công nghệ khác như tỷ phú Eric Schmidt, cựu chủ tịch điều hành của Alphabet - công ty mẹ của Google.

KIỀU CHÂU