Sách giấy điêu đứng vì sách nói

Hàng loạt sách nói truyện Nguyễn Nhật Ánh được đưa lên YouTube - Ảnh: chụp màn hình

Ngày 9.7, đại diện câu lạc bộ (CLB) Sách Sài Gòn (Chibooks và Huy Hoàng Bookstore) phát hiện Công ty Yeah1 Network (trụ sở tại 201A Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Q.3, TP.HCM) từ tối 7.7 công khai tuyển dụng trên mạng xã hội số lượng lớn cộng tác viên thu âm sách nói với mức lương 3 triệu đồng/tháng. Nội dung công việc là nhận sách và đọc thu âm tại nhà, được hướng dẫn thu âm và chỉnh file tạo ra thành phẩm. Nội dung tuyển dụng này đã thu hút hơn 60.000 lượt xem, hơn 3.000 lượt share và trên 3.000 lượt comment, phần lớn từ giới trẻ.

Sau khi bị đại diện CLB Sách Sài Gòn phản ứng dữ dội trước những hoạt động thu âm sách vi phạm bản quyền, nhóm CTV sách nói - Yeah1 Network với hơn 2.000 thành viên trên mạng xã hội Facebook đã thay đổi tên thành Hội Yêu thích Sách, và đổi chế độ từ nhóm công khai thành nhóm kín. Tuy nhiên bên trong nhóm, các hoạt động thu âm vi phạm bản quyền vẫn diễn ra với các đầu sách: Totto-Chan bên cửa sổ, Nhà giả kim, Một lít nước mắt, Đấu trường sinh tử, Harry Potter (Nhã Nam và NXB Văn học đồng ấn hành), Tony buổi sáng (NXB Trẻ), Thông minh hơn, nhanh hơn, giỏi hơn (Alphabooks)… Bà Đào Quế Anh, Phó tổng giám đốc Alphabooks, khẳng định không hề bán bản quyền thu âm bất kỳ cuốn sách nào làm audio book cho Yeah1 Network.

Ông Lê Hoàng, Phó chủ tịch Hội Xuất bản VN, cho biết: “Sau khi nhận được đơn phản ảnh và xem xét các chứng cứ, Hội Xuất bản TP.HCM - Văn phòng đại diện phía nam xác định Yeah1 Network rõ ràng đã vi phạm về quyền tác giả và quyền sở hữu tác phẩm. Mặc dù không kinh doanh nhưng họ không được quyền tự ý thu âm sách nói”.

Chiều 10.7, ông Nguyễn Ảnh Nhượng Tống, Chủ tịch Tập đoàn Yeah1, đã liên hệ với đại diện CLB Sách Sài Gòn phân trần rằng thực chất công ty ông chỉ có ý định tuyển cộng tác viên đọc các nội dung chương trình của công ty, không có ý định xâm phạm bản quyền sách của các đơn vị. Ông Tống cũng hứa sẽ xóa bỏ status tuyển dụng cộng tác viên đọc sách cùng nhóm Sách nói, đồng thời cho biết xảy ra sơ suất này là do “trình độ nhận thức về vi phạm bản quyền sở hữu trí tuệ của các bạn trẻ nhân viên còn yếu”.

Sách nói lậu tràn lan

Trên kho ứng dụng dành cho điện thoại và máy tính bảng đang có hàng loạt ứng dụng cho phép nghe trực tuyến hoặc tải sách nói từ các trang khosach..., radiop..., taisach..., khosach..., sachnoi... Mỗi ứng dụng chứa cả ngàn cuối sách nói thuộc đủ mọi thể loại. Trên YouTube cũng có vô số cuốn sách nói đã được tải lên. Trong khi đó, hiện chưa có đơn vị làm sách nào của VN thực hiện audio book.

Giao diện của một ứng dụng sách nói trên điện thoại

Ông Nguyễn Văn Phước, Giám đốc Công ty sách First News, xác nhận hơn 400 đầu sách ăn khách của công ty ông như Đắc nhân tâm, Quẳng gánh lo đi, Hạt giống tâm hồn, Quà tặng diệu kỳ... đều bị làm lậu cả sách điện tử và sách nói trên nhiều trang web lẫn mạng xã hội. Ông Nguyễn Huy Hải, Giám đốc chi nhánh Huy Hoàng Bookstore, cũng cho biết bộ sách ăn khách của công ty Lời nguyền Lỗ Ban gồm 6 tập đã bị làm sách nói lậu trên trang radio…com. Ông phẫn nộ: “Tác hại nghiêm trọng của các bản sách nói lậu chính là dù chỉ cần một người phát tán cho bạn bè thì các bạn bè họ lại tiếp tục chia sẻ, cứ như vậy sẽ không ai có nhu cầu mua sách giấy nữa. Vậy lợi nhuận đâu ra để tiếp tục khai thác và xuất bản các ấn phẩm khác? Sách giấy bán ngày càng chậm dù chúng tôi đã đầu tư rất nhiều tiền của, công sức. Nếu không bị ngăn chặn, sách nói lậu (cùng với sách giấy lậu, ebook lậu) sẽ giết chết sách giấy”.

Lucy Nguyễn - Lucy Nguyễn