SAA-FSA thông đường Aleppo-al-Bab: Một nước 3 chế độ ở Bắc Syria

SAA và FSA nối thông đường từ Aleppo tới al-Bab

“Quân đội Syria tự do” (FSA) - Lực lượng phiến quân đối lập Syria đang tham gia chiến dịch “Lá chắn Euphrates” (Euphrates Shield) vừa cho biết rằng, họ và Quân đội Syria (FSA) đã thống nhất mở một tuyến đường mới kết nối các khu vực kiểm soát của FSA với thành phố Aleppo do SAA quản lý.

Một chỉ huy của FSA tuyên bố, lực lượng phiến quân được sự hậu thuẫn của Thổ Nhĩ Kỳ này và SAA muốn tạo điều kiện thuận lợi cho thường dân di chuyển trong tỉnh Aleppo, đồng thời ngăn chặn việc khai thác thuế, phí ở các đoạn vượt qua khu vực do Liên minh Dân chủ người Kurd Syria (PYD) quản lý.

Theo đó, vào hôm 11/12, lực lượng FSA ở thành phố al-Bab đã kết thúc việc chuẩn bị mở lại đường cao tốc al-Jazeera (nối Aleppo với Hasakah), đoạn kết nối trực tiếp từ thành phố al-Bab do FSA kiểm soát với khu vực chính quyền Assad nắm giữ ở thành phố Aleppo.

Phóng viên của tổ chức “Quan sát viên phía Bắc Syria” (Northern Syria Observer - NSO) ở vùng nông thôn Aleppo nói rằng, các xe ủi đất của phe đối lập Quân đội Syria Tự do đã tháo dỡ các hàng rào ở làng Abu al-Zendin nằm ở phía Tây nam của thành phố al-Bab.

Các hàng rào này trước đây được dựng lên để tách biệt các khu vực do phe đối lập kiểm soát ở thành phố al-Bab với khu vực nông thôn phia Nam, hiện do lực lượng trung thành với Tổng thống Bashar al-Assad quản lý. Nay chúng đã bị dỡ bỏ để mở lại đường thông giữa hai khu vực.

Chỉ huy Lữ đoàn số 2 của FSA mang tên “Sư đoàn Sultan Murad” là ông Abu al-Waleed al-Izza, nói với NSO rằng, việc mở lại con đường được nhất trí sau đạt được thỏa thuận giữa các nhóm đối lập và "Ủy ban Hòa giải Quốc gia" của chế độ Assad, thông qua một người trung gian giấu tên.

Tuyến đường chạy thẳng từ thành phố al-Bab đến thành phố Aleppo

Vị chỉ huy cao cấp của FSA còn cho biết rằng, bắt đầu từ hôm 18/12, con đường sẽ được mở cho xe cộ, hành khách, hàng hóa bắt đầu lưu thông từ al-Bab đến thành phố Aleppo và ngược lại, mà không phải trả bất cứ một khoản lệ phí nào về con người hoặc hàng hóa nào.

Tuyến đường sẽ được mở cả tuần trừ thứ sáu. Tuy nhiên, những trường hợp khẩn cấp cũng vẫn sẽ được cấp phép và công việc này sẽ được quản lý bởi một đội ngũ giám sát được huấn luyện chu đáo.

Sự kiện này đã cho thấy sự phức tạp trong tình hình ở tỉnh Aleppo, khi nó được chia làm 3 khu vực, do lực lượng người Kurd (với sự hậu thuẫn của Quân đội Mỹ), chính quyền Syria và lực lượng phiến quân FSA (được sự hỗ trợ của Thổ Nhĩ Kỳ) quản lý.

Tình cảnh “Một quốc gia, 3 chế độ”

Bình luận về nguyên nhân khôi phục lại tuyến đường này, vị chỉ huy Abu al-Waleed al-Izza nói rằng, thỏa thuận này nhằm mục đích ngăn chặn các lực lượng dân quân thuộc cánh quân sự của PYD là Đơn vị Bảo vệ Nhân dân người Kurd (YPG) “bóc lột” thường dân đi qua các khu vực thuộc PYD kiểm soát để tới các khu vực do chính quyền Assad quản lý và các khu vực có lực lượng vũ trang đối lập ở phía đông và vùng nông thôn phía Bắc Aleppo.

PYD bắt đầu áp dụng mức lệ phí 2000 SYP (tương đương với 5 USD) cho mỗi hành khách đi qua các khu vực kiểm soát của họ, cùng với các loại thuế và lệ phí khác đối với xe cộ và hàng hóa, tùy theo cách xem xét của các của nhân viên trạm kiểm soát. Có người để vận chuyển hàng hóa đi qua khu vực của họ đã phải trả số tiền lên đến 3000 dollars.

Xe ủi ở làng Abu Zendin thuộc vùng nông thôn phía nam al-Bab đang gỡ bỏ hàng rào để mở lại con đường giữa al-Bab và thành phố Aleppo

Cho đến nay, hành khách muốn đi từ al-Bab đến thành phố Aleppo phải qua Azaz, rồi đến Afrin (Khu tự trị người Kurd do PYD quản lý), sau đó tới thành phố Aleppo hiện đang do chính quyền Assad quản lý, thông qua các trạm kiểm soát của chính phủ được thiết lập tại các thị trấn Nubul và Zahraa.

Cuộc hành trình tốn kém này còn mất thời gian tới hơn 3 giờ cho 130km, trong khi tuyến mới mở từ al-Bab đến Aleppo sẽ mất khoảng thời gian chưa tới 30 phút, cho một quãng đường dài không quá 30km.

Theo phóng viên của NSO, tuyến đường mới sẽ giúp giảm áp lực quá tải từ quy định "chuỗi đoàn xe" do PYD áp đặt đối với các phương tiện đi từ khu vực phiến quân đối lập kiểm soát tới các khu vực quản chế của chính quyền Assad hoặc ngược lại, thông qua các khu vực mà họ quản lý.

Luật "chuỗi đoàn xe" bắt đầu khi các xe tải vào khu vực được bảo vệ bởi PYD, nơi họ phải đợi đến khi đoàn xe đủ 100 chiếc xe tải, sau đó di chuyển cùng với các lực lượng dân quân YPG tới các khu vực của chính quyền Syria quản lý và các thủ tục tương tự được thực hiện khi xe tải di chuyển từ các khu vực quản chế của Assad sang các khu vực nổi dậy.

Sự kiện này là lần đầu tiên các khu vực quản chế của Assad được kết nối với khu vực đối lập vũ trang kiểm soát ở miền bắc Syria; trong khi kết nối giữa các khu vực chiếm đóng của FSA với các khu vực kiểm soát của PYD vẫn bị ách tắc qua hai đoạn giao cắt giữa các thành phố Azaz và Efrin ở phía Tây Bắc và khu vực khác giữa Jarablus và Manbij Aoun ở phía Đông Bắc Aleppo.

Sự kiện này cũng cho thấy sự bất lực của chính quyền Assad khi họ là chính quyền hợp hiến nhưng phải chấp nhận cảnh “một quốc gia 3 chế độ”.

Huy Bình