'Rùng mình' với đặc sản da trâu thối của đồng bào Tây Bắc
Món da trâu thối của người Thái vùng Tây Bắc khiến nhiều người không dám thử, thậm chí e ngại việc đến gần. Tuy nhiên, đây lại là món đặc sản được người vùng cao Tây Bắc yêu thích.
Da trâu thối hay còn gọi là năng min, một món ăn đặc trưng của người Thái. Da của con trâu sau khi lọc ra vẫn giữ nguyên phần lông, đem gói vào lá chuối và ủ trong vòng khoảng hai ngày.
Vào mùa hè, nhiệt độ cao có thể làm da trâu nhanh “thối” hơn, trong khi đó, vào mùa đông, nhiệt độ thấp, người ta phải ủ thêm nhiều ngày mới có thể lấy ra chế biến.
Sau một thời gian ủ, da trâu bốc mùi đem rửa sạch thì lông sẽ rụng hết. Sau đó, người ta đem miếng da đi phơi, rồi dùng nấu canh bon, hoa chuối hoặc nướng tùy sở thích. Với đồng bào bản địa, đây là một đặc sản có vị thơm ngon đặc trưng. Tuy nhiên, với nhiều người miền xuôi, chưa nói đến việc ăn thử, chỉ nghe đến cái tên của món ăn và ngửi mùi cũng thấy e ngại rồi.
Được biết, ngoài da trâu thối, đồng bào vùng cao Tây Bắc cũng nổi tiếng với món da trâu gác bếp. Qua bàn tay chế biến khéo léo của người dân tộc, những miếng da trâu dai, cứng lại có vị giòn, đậm đà rất ngon.
Để chế biến nên món ăn ngon từ da trâu gác bếp thì quả thực là một kỳ công. Da trâu được ngâm nước nhiều giờ, đến khi mềm thì đem thái thành từng miếng nhỏ. Tiếp đến, da trâu được ướp với các loại gia vị như: Ớt, sả, muối, mì chính và mắc khén rồi chế biến thành canh hoặc nộm da trâu, da trâu muối,…
Ngoài ra, đồng bào Sơn La còn có món da trâu muối chua không thể thiếu trong những ngày Tết của dân tộc ở vùng núi phía Bắc này.
Nguyên liệu để làm món da trâu muối (hoặc da bò muối, thường bà con dùng da trâu để làm món này) bà con chuẩn bị da trâu miếng dày mịn, giềng giã nhỏ, gạo rang thơm giã nhỏ thành thính, một lượng tỏi bóc, ớt thái nhỏ vừa đủ, cùng các gia vị khác như đường, muối, mì chính.
Để có được món da trâu muối chua ngon, giòn khâu chế biến là quan trọng nhất. Da trâu dày nên cần được sơ chế đúng cách để món ăn không bị cứng. Đầu tiên phải làm sạch da trâu bằng cách đun nước sôi, cho một ít tro bếp vào nước. Cho từng miếng da trâu nhúng vào nước nóng, cạo sạch. Tiếp đó, nướng da trâu trên bếp than cho chín vàng, phồng lên, lại cho vào chậu nước trắng rửa sạch, rồi mới cho vào nồi luộc cho da trâu mềm, bấm được thì vớt ra, không để da bị nhũn quá.
Phần da được luộc xong sẽ để nguội rồi thái thành từng miếng như ngón tay út. Từng miếng da vàng ươm được thái rất đều nhau sẽ nhanh chóng được cho vào chum sành để ướp gia vị và đậy kín trong khoảng 1 tuần là có thể dùng được luôn.
Da trâu sau khi luộc chín sẽ có màu vàng bắt mắt, có độ mềm dẻo vừa phải. Khi thái da trâu cần khéo léo để thái những miếng đều nhau để gia vị được thấm đều.
Tùy theo sở thích mà có thể thưởng thức món ăn này theo những cách khác nhau. Nhưng đơn giản nhất là sau khi da trâu đã được ủ chín thì ăn trực tiếp để cảm nhận được mùi thơm, độ giòn nguyên bản của nó. Hoặc có thể trộn cùng ít rau thơm, hoa chuối thái nhỏ và lạc rang để làm nên món nộm lạ miệng, thanh mát. Ảnh: Internet.
