Rủ bạn uống rượu say, bạn gây tan nạn có phải liên đới chịu trách nhiệm?

Tuy nhiên đến gần sáng thì bạn tôi có bỏ về trước, trên đường đi về thì có gây tai nạn. Xin hỏi bạn tôi do uống say mà gây tai nạn giao thông thì có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? Tôi có phải liên đới chịu trách nhiệm cùng với bạn tôi không?

Nguyễn Văn Toán (Thạch Thất, Hà Nội)

Trả lời:

Luật sư Trương Quốc Hòe tư vấn như sau:

Về trách nhiệm hình sự

Căn cứ tại Điều 13 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định:

“Điều 13. Phạm tội do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác

Người phạm tội trong tình trạng mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác, thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.”

Như vậy, Người phạm tội trong tình trạng mất khả năng nhận thức hoặc mất khả năng điều khiển hành vi của mình do dùng rượu, bia thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.

Thêm vào đó, không làm chủ được hành vi do sử dụng bia rượu, chất kích thích khác còn được xem là tình tiết tăng nặng khi phạm tội vi phạm quy định về tham gia giao thông được quy định theo Điều 260 Bộ luật hình sự năm 2015.

Về trách nhiệm dân sự của người phạm tội vi phạm các quy định về tham gia giao thông đường bộ

Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: “Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác” (Khoản 1 Điều 584).

“1. Người do uống rượu hoặc do dùng chất kích thích khác mà lâm vào tình trạng mất khả năng nhận thức và làm chủ hành vi, gây thiệt hại cho người khác thì phải bồi thường.

2. Khi một người cố ý dùng rượu hoặc chất kích thích khác làm cho người khác lâm vào tình trạng mất khả năng nhận thức và làm chủ hành vi mà gây thiệt hại thì phải bồi thường cho người bị thiệt hại.” (Điều 596)

Vậy, người phạm tội vi phạm các quy định về tham gia giao thông đường bộ ngoài việc phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự còn phải bồi thường thiệt hại về dân sự cho người bị thiệt hại. Việc xác định thiệt hại và mức bồi thường cụ thể được quy định trong Bộ luật Dân sự 2015 và Nghị Quyết số 03/2006/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán TANDTC.

Trong trường hợp này, bạn là người chủ động mời bạn của mình đi uống rượu. Tuy nhiên người bạn đó hoàn toàn có thể từ chối không uống, nhưng người bạn đó đã uống và tự đặt mình vào tình trạng say. Do đó bạn không phải chịu trách nhiệm dân sự đối với thiệt hại do người bạn đó gây ra.

Nếu bạn dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực để ép người bạn đó uống rượu hoặc lừa dối người bạn đó, dẫn đến hậu quả người bạn đó mất khả năng chống cự mà uống say thì bạn phải thay người bạn đó bồi thường.

Đỗ Việt