Rex Tillerson: nhiệm kì trắc trở và cú sa thải sét đánh

Ông Rex Tillerson trong cuộc họp báo sau thông báo sa thải - Ảnh: Reuters

Sau khi Tổng thống Donald Trump dùng Twitter để công bố quyết định thay ghế ngoại trưởng Mỹ, ông Tillerson đã tổ chức họp báo và gửi lời tri ân đến các quan chức Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng trong thời gian mình làm việc, cũng như để gửi lời cảm ơn đến quân dân Mỹ.

Tuy nhiên, ông Tillerson không đề cập đến tên của ông Trump, và trong toàn bài phát biểu chỉ một lần nhắc đến từ “tổng thống”, theo trang tin The Hill.

“Hôm nay tôi đã nhận được cuộc gọi từ tổng thống Mỹ ngay sau giữa trưa, từ Không lực Một (chuyên cơ của chủ nhân Nhà Trắng), và tôi cũng trao đổi với chánh văn phòng Nhà Trắng [John] Kelly để đảm bảo mọi chuyện rõ ràng về những ngày sắp tới.

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson quay về Washington từ chuyến công du châu Phi - Ảnh: Reuters

“Điều quan trọng hơn hết là đảm bảo một quá trình chuyển giao có trật tự và trôi chảy trong thời điểm quốc gia của chúng ta tiếp tục đối mặt với những thách thức đáng kể về chính sách và an ninh quốc gia”, ông nhấn mạnh. Cựu chủ tịch Tập đoàn Exxon Mobil không tiếp nhận câu hỏi từ báo chí trong cuộc họp báo tại Bộ Ngoại giao .

Nhưng bộ dạng của ông nói lên nhiều điều. ông Tillerson hoàn toàn trong tình trạng cực kỳ sa sút và đầy tâm trạng. Giọng của ông nghẹn ngào.

Tin sét đánh

Theo thông tin từ Nhà Trắng, ông Tillerson đã được thông báo về quyết định trên của tổng thống cách đây vài ngày. Tuy vậy, phát ngôn viên của ông này là Steve Goldstein chia sẻ với giới phóng viên rằng mọi chuyện ập đến một cách hoàn toàn bất ngờ. Ông Tillerson chỉ biết được tin sét đánh sau khi vừa đáp máy bay xuống Washington D.C vào 4 giờ sáng 13.3.

Những đồn đoán xung quanh tình cảnh “cơm không lành, canh không ngọt” giữa bộ đôi Trump – Tillerson đã xuất hiện từ năm ngoái, sau khi có thông tin nhà ngoại giao gọi cấp trên là “đồ ngu ngốc”.

Không ít lần có tin ông Trump muốn đổi nhà ngoại giao trưởng của Mỹ, nhưng sau đó mọi chuyện lại như cũ. Giọt nước làm tràn ly, theo giới quan sát, có thể là phản ứng của ông Tillerson trong vụ cựu điệp viên Nga bị đầu độc ở Anh.

Nếu phát ngôn viên Nhà Trắng Sarah Sanders tránh đổ lỗi cho Nga về vụ việc, ông Tillerson lại không ngần ngại tuyên bố ủng hộ kết quả phân tích của Anh với cáo buộc cho rằng Moscow chỉ đạo vụ tấn công.

Tuy nhiên, thay vì lên Twitter khiển trách ngoại trưởng, Tổng thống Trump lại công bố tin sét đánh: Thay ông Tillerson bằng Mike Pompeo, giám đốc CIA, khiến giới ngoại giao Mỹ bị sốc, nhất là những người tháp tùng ông Tillerson trong chuyến công du nước ngoài cuối cùng trên cương vị ngoại trưởng.

Tổng thống Trump gọi điện từ Không lực Một sa thải ông Tillerson - Ảnh: AFP

Ba giờ sau đoạn Twitter gây bão, Tổng thống Trump gọi điện từ Không lực Một cho ông Tillerson, để đạt được sắp xếp cuối cùng là ngoại trưởng Mỹ sẽ giữ chức cho đến hết tháng 3.

Trong khi đó, Tổng thống Trump cho biết đã “tự mình” đưa ra quyết định trên, dấu hiệu cho thấy nhà lãnh đạo không hề trao đổi ông Tillerson trước khi sa thải cấp dưới.

“Quan hệ của tôi với Rex rất tốt, nhưng thật sự, suy nghĩ của chúng tôi khác biệt”, ông Trump phát biểu tại Nhà Trắng. Tờ Guardian từng dẫn lời tổng thống Mỹ đánh giá ông Tillerson là “quá truyền thống”.

Thụy Miên