Radar dân sự tóm gọn F-35I tối tân

Hành trình chuyến bay thực hiện nhiệm vụ bí mật của chiếc F-35I hoạt động trên không phận miền bắc Israel đã bị lộ mật và điều này đang khiến Không quân Israel nổi giận và điều tra nguyên nhân. Theo số liệu trên trang FlightRadar24 cho thấy, một chiếc tiêm kích F-35I sử dụng mã hiệu AF351F của Mỹ, cất cánh từ căn cứ không quân Nevatim, bay qua Dải Gaza rồi hướng ra biển.

Chiếc F-35I này đã bay dọc bờ biển với tốc độ tối đa 1.175 km/h, trước khi quần đảo trên bầu trời khu vực Haifa, gần biên giới Israel - Lebanon. Toàn bộ hành trình bay này kéo dài trong khoảng một giờ và đã được FlightRadar24 nắm rõ.

Ngay sau khi vụ việc được đăng tải công khai, cả giới chuyên gia lẫn giới quân sự Israel đều nêu ra hai giả thuyết. Một số nhà phân tích cho rằng đây là hành động cố ý của không quân Israel hoặc viên phi công đã quên tắt bộ định vị của chiến đấu cơ tàng hình.

Việc tiêm kích F-35I quần đảo gần không phận Lebanon dường như là đòn tâm lý nhằm vào các đối thủ của Israel tại Trung Đông như Syria và Iran. Trong khi đó chuyên gia hàng không David Cenciotti cho rằng lỗi "đãng trí" quên tắt bộ thu phát tín hiệu định vị ADS-B của phi công là giả thuyết hợp lý hơn cả.

Hệ thống ADS-B là thiết bị giúp trung tâm kiểm soát không lưu xác định vị trí và độ cao của máy bay, tuy nhiên phi công quân sự thường tắt thiết bị này để đảm bảo bí mật cho phi cơ. Nếu thông tin này được xác thực thì điều đó phần nào giúp xua tan nghi ngờ về tính hiệu quả của hệ thống chỉ huy, kiểm soát, liên lạc, máy tính và tình báo (C4I) do Israel tự phát triển, với khả năng lấy dữ liệu từ các cảm biến trên máy bay.

Từ đó, hệ thống C4I chuyển thông tin cho các khí tài khác, đặc biệt là các tiêm kích, thông qua đường truyền dữ liệu (data link) để giúp phát hiện, nhận dạng và tấn công các mục tiêu của đối phương.

Công nghệ C4I đặc biệt cần thiết trong bối cảnh Israel gặp phải sự đe dọa lớn từ pháo phản lực. Chỉ riêng lực lượng dân quân Hezbollah bị Tel Aviv coi là khủng bố cũng sở hữu 150.000 quả đạn rocket, đủ để tấn công toàn bộ đất nước này.

Điều đó đòi hỏi Israel nhanh chóng thu thập dữ liệu về địa điểm phóng, xử lý thông tin và đưa ra danh sách mục tiêu ưu tiên tiêu diệt. Quá trình này chỉ có thể tiến hành một cách hiệu quả với hệ thống C4I.

Cùng với C4I, tiêm kích F-35I được trang bị vũ khí phần lớn là sản phẩm do Israel tự sản xuất. Máy bay có thể mang bom dẫn đường SPICE 1000 nội địa thay cho bom JDAM. SPICE là cụm thiết bị dẫn đường gắn ngoài bom tương tự JDAM, nhưng được trang bị cả hệ thống dẫn đường vệ tinh và đầu dò quang - điện tử. (Đan Nguyên)