Quyết tâm không hề dễ dàng

Các Bộ trưởng cũng thảo luận cách thức tăng cường sự hỗ trợ của G7 đối với các chiến dịch gìn giữ hòa bình tại châu Phi và cuộc chiến chống buôn lậu qua khu vực Sahel. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh G7 đang nỗ lực khẳng định vai trò đi đầu trong “thế giới mới”, nhất là khi Mỹ, nền kinh tế lớn nhất không còn mặn mà với các diễn đàn quốc tế, trong đó có G7.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Ngoại trưởng Pháp Jean Yves Le Drian nhấn mạnh: “Để đối phó với các mối đe dọa mới, chúng ta phải tìm cách củng cố các nền dân chủ trước cuộc cách mạng công nghệ và sự phát triển của các hình thức can dự. Bởi một nền dân chủ phải có khả năng tôn trọng tự do ngôn luận, trong khi ngăn chặn các nỗ lực can thiệp, hạn chế những yếu tố gây cản trở tự do báo chí, đồng thời đối phó với mọi hình thức thao túng thông tin”.

Các bộ trưởng G7 chụp ảnh lưu niệm trong cuộc họp ngày 5-4 tại Dinard, miền Tây nước Pháp.

Các Bộ trưởng tham dự Hội nghị phần lớn đều khởi hành từ thủ đô Washington, Mỹ, nơi họ vừa kết thúc cuộc họp của Liên minh quân sự Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo không tham dự cuộc họp và chỉ cử Thứ trưởng Ngoại giao John Sullivan đi đại diện. Việc cử một quan chức ở cấp thấp hơn so với quy mô hội nghị là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy sự “thờ ơ” của Mỹ đối với các sự kiện của G7 kể từ khi Tổng thống Donald Trump lên nắm quyền năm 2016.

Nhiều nhà phân tích coi đây là minh chứng rõ ràng nhất cho mối chia rẽ ngày một lớn giữa Mỹ và châu Âu. Bất đồng giữa hai bên hiện nay là rất nhiều.

Dù rất muốn đưa vào những vấn đề của “thế giới mới” như an ninh mạng, chống bất bình đẳng, tới cuộc chiến chống buôn lậu tại khu vực cận Sahara, song chương trình nghị sự Hội nghị Ngoại trưởng G7 lần này vẫn chỉ có thể xoay quanh các cuộc khủng hoảng trên thế giới như tại Iran, Libya, Syria hay Venezuela. Đây đều là những chủ đề rất khó tìm kiếm tiếng nói chung giữa Mỹ và châu Âu.

Kể từ khi chính thức đảm nhận vai trò Chủ tịch G7, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron từng nhiều lần nhấn mạnh tới tinh thần hợp tác của các nước thành viên.

“Tôi nghĩ rằng tinh thần hợp tác đã mạnh mẽ hơn tại Hội nghị Thượng đỉnh G7 lần này. Đó không phải là một nước chống lại những nước này, mà thực sự là nỗ lực thể hiện tinh thần hợp tác nhằm đối mặt với các mối đe dọa. Tuy nhiên, tinh thần hợp tác phải được nuôi dưỡng thông qua sự sẵn sàng, nỗ lực làm việc của các nước, chứ không phải chỉ dừng lại ở những cái bắt tay”, ông Emmanuel Macron nói.

Từ quyết định rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran tới sự gia tăng những cảnh báo đáp trả thương mại, Tổng thống Donald Trump đang thực sự thử thách sự gắn kết với các quốc gia thành viên khác.

Sự vắng mặt của Ngoại trưởng Mike Pompeo đã đặt dấu hỏi về khả năng đối phó các thách thức toàn cầu của G7 và có lẽ câu trả lời sẽ trở nên rõ ràng hơn khi Mỹ đảm nhận vai trò Chủ tịch G7 vào năm sau.

Theo Giám đốc Viện Quan hệ quốc tế và Chiến lược Pháp, ông Pascal Boniface, chưa bao giờ G7 lại có quá nhiều vấn đề như hiện nay: một Tổng thống Mỹ với khẩu hiệu “Nước Mỹ trên hết”, một Chính phủ Italy theo đường lối dân túy, một nước Anh đang gần như bị dừng lại do tiến trình Brexit bế tắc và một nước Đức đang tìm mọi cách giành chiếc ghế đại diện cho EU tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Canada của Thủ tướng Justin Trudeau, cũng giống nước Pháp của Tổng thống Emmanuel Macron thì đang bị mắc kẹt bởi quá nhiều vấn đề nội bộ ở trong nước.

Trong khi đó, nhằm xóa bỏ những ý kiến cho rằng G7 hiện nay đang hoạt động giống với mô hình G6+1 hơn, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas dù lấy làm tiếc về sự vắng mặt của Người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ, song khẳng định các bộ trưởng trước đó đã thảo luận một số vấn đề với ông Mike Pompeo và không có lý do gì để nghĩ rằng Mỹ không nằm trong G7.

Các Hội nghị G7 diễn ra tại Dinard này sẽ đặt nền tảng cho Hội nghị Thượng đỉnh G7 diễn ra ngày 24-26/8 tại Biarritz, Pháp.

Với một chương trình nghị sự mới mẻ và đầy tham vọng là cuộc chiến chống bất bình đẳng, Tổng thống Emmanuel Macron, trên cương vị nước Chủ tịch, hi vọng có thể xóa bỏ được dư âm thất bại của Hội nghị Thượng đỉnh G7 hồi tháng 6 năm ngoái tại Canada, với việc Tổng thống Donald Trump từ chối ký tuyên bố cuối cùng. Tuy nhiên, với sự vắng mặt của Ngoại trưởng Pompeo và Bộ trưởng Nội vụ Nielsen thì quyết tâm này không hề dễ dàng.

Khổng Hà (tổng hợp)