'Quyên góp ủng hộ nhân dân là rất đáng quý, nhưng nên có tổ chức'

ĐB Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội. Ảnh: QUANG PHÚC

Sáng 21-10, trao đổi với phóng viên bên hành lang kỳ họp thứ 10 của Quốc hội xung quanh khung khổ pháp lý cho việc quyên góp, làm công tác thiện nguyện để hỗ trợ đồng bào miền Trung bị ảnh hưởng bởi thiên tai, ĐBQH Bùi Sỹ Lợi (tỉnh Thanh Hóa), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội nói: “Tôi rất hoan nghênh nhân dân cả nước và nhất là những người hảo tâm đi kêu gọi mọi thành phần ủng hộ cho đồng bào đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai. Đó là điều rất đáng quý, nhưng có 2 vấn đề chúng ta phải tính toán”.

Theo ĐB Bùi Sỹ Lợi, việc quyên góp nên có tổ chức để điều tiết, tránh sự trùng lắp và đến được mọi đối tượng cần giúp đỡ và nếu có sự tham gia của nhiều người giỏi thì rất tốt. Hiện nay có 2 tổ chức là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hội Chữ thập đỏ Việt Nam hoàn toàn có thể tiếp nhận ủng hộ của các tổ chức, cá nhân khác. Đây cũng là tổ chức có đủ khả năng chuyển hỗ trợ đến người dân một cách chính xác và đúng người, đúng chỗ, đúng nơi, đúng lúc. Những đóng góp qua các tổ chức này đều được ghi nhận địa chỉ đầy đủ.

Ghi nhận những đóng góp rất đáng kể của các cá nhân, song ĐB Bùi Sỹ Lợi băn khoăn về năng lực quản lý, sử dụng những khoản tiền rất lớn, có khi lên tới hàng trăm tỷ đồng.

“Trước hết chúng ta đánh giá cao tất cả những người trong lúc khó khăn của đất nước, kêu gọi đóng góp, chia sẻ đối với người dân vùng lũ lụt và đây là một hành động tốt đẹp, đáng trân trọng. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng việc điều tiết để ứng cứu hỏa hoạn, lụt lội và tai nạn trên diện rộng vẫn rất cần một trung tâm điều hành để tránh tình trạng nơi có nơi không, người nhiều người ít. Cho nên cá nhân huy động thì rất tốt, nhưng rồi gom vào một tổ chức để tổ chức quản lý, phân phối thì chắc chắn sẽ tốt hơn. Tất nhiên phải lựa chọn các tổ chức tiềm lực, có uy tín, có khả năng vận chuyển an toàn, kể cả máy bay. Hiện nay các hãng hàng không trong nước đã tham gia chở hàng hóa cứu trợ”, ĐB Bùi Sỹ Lợi chia sẻ.

Với trường hợp cụ thể của Thủy Tiên, ĐB Bùi Sỹ Lợi đề nghị ghi nhận, biểu dương công lao đóng góp, quyên góp của cô và mọi người dân đã tin tưởng gửi gắm cho cô. ĐB Bùi Sỹ Lợi hy vọng Thủy Tiên phối hợp với các tổ chức, địa phương để nguồn lực đến được đúng địa chỉ nhanh và hiệu quả nhất.

ĐB Lê Thanh Vân (tỉnh Cà Mau), Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, đúng là người dân (và Thủy Tiên) nên lưu giữ lại các bằng chứng để sau này có căn cứ giải trình minh bạch.

ĐB Lê Thanh Vân. Ảnh: QUANG PHÚC

Theo ĐB Lê Thanh Vân, có ý kiến cho rằng khi người ta đã gửi tiền quyên góp cho Thủy Tiên, người ta đã ủy thác và Thủy Tiên toàn quyền được định đoạt, nhưng với số tiền lớn như thế, thì đặt ra vấn đề khung khổ pháp lý, tuy lo xa, cũng là không thừa.

“Theo tôi, có mấy vấn đề cần phải quy định minh bạch. Một là chủ thể có quyền huy động không nhất thiết phải là các cơ quan nhà nước, các tổ chức xã hội có tư cách pháp nhân mà các thể nhân, tức là cá nhân, cũng có quyền. Về thủ tục, có thể đăng ký, không nhất thiết là phải qua một trình tự thủ tục hành chính phức tạp để “xin phép”. Họ chỉ cần đăng ký, như doanh nghiệp chỉ cần đăng ký với một mã định danh, với một thông tin cá nhân và chịu trách nhiệm trước pháp luật. Còn sau đó là quy định về phương thức thực hiện cứu trợ như thế nào, chẳng hạn như cách thức của Thủy Tiên, đấy là một thực tiễn mà chúng ta phải xem xét. Tôi nghĩ rằng Thủy Tiên và nhóm của mình không đi “ban phát” một cách bừa bãi, vì họ phải chịu trách nhiệm trước những nhà tài trợ quyên góp vào quỹ đó. Tóm lại, cần đăng ký để được quyền quyên góp. Hai nữa là phương thức quyên góp, hình thức đi cứu trợ cần công khai, minh bạch. Đồng thời có những quy định ngăn cấm, xử lý những hành vi lạm dụng thiên tai, địch họa để trục lợi nhân danh cứu trợ. Tinh thần là phải tạo điều kiện tối đa cho việc đăng ký, vì nếu thủ tục rườm rà thì không còn tính thời sự nữa”, ĐB Lê Thanh Vân nêu quan điểm.

ĐB Lê Thanh Vân cũng lưu ý thêm về yếu tố đảm bảo an toàn cho các chuyến đi cứu trợ, bởi theo ĐB, "nhìn nhóm của Thủy Tiên đi cứu trợ, tôi cũng rất lo lắng, không biết họ có được hướng dẫn hay nhận được sự bảo vệ của các nhóm cứu hộ, cứu nạn hay không".

ANH PHƯƠNG