Quyền Bộ trưởng Quốc phòng bị điều tra về mối quan hệ với Boeing

Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan đang bị Văn phòng Tổng Thanh tra Lầu Năm Góc điều tra vì những cáo buộc ông đã vận động không đúng cách thay mặt cho “chủ cũ” của mình, hãng Boeing Co.

Mọi chuyện bắt đầu từ hạ tuần tháng 3, khi một nhóm giám sát của chính phủ mang tên Trách nhiệm và đạo đức công dân (CREW) có trụ sở tại Washington đệ đơn khiếu nại chính thức với IG, cho rằng ông Patrick Shanahan đã có tuyên bố thúc đẩy Boeing vượt qua đối thủ cạnh tranh Lockheed Martin trong các cuộc thảo luận với nhân viên Lầu Năm Góc.

Nhóm CREW cũng cáo buộc rằng quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã dùng quyền hạn của mình để đẩy nhanh việc mua thêm máy bay chiến đấu phản lực F-15X do hãng Boeing sản xuất.

Khiếu nại về đạo đức của CREW, dựa trên một phần lớn các báo cáo được công bố trên tờ Politico, cho biết ông Patrick Shanahan đã đưa ra những bình luận khen ngợi Boeing trong các cuộc họp về hợp đồng của chính phủ, làm dấy lên lo ngại về việc "quyền Bộ trưởng Quốc phòng có chủ ý hay không trong việc đẩy Boeing lên nấc thang cao hơn của thước đo ưu tiên”.

Một ví dụ được đưa ra bởi khiếu nại là quyết định của Lầu Năm Góc yêu cầu tài trợ cho máy bay chiến đấu Boeing 15EX trong ngân sách đề xuất năm 2020. Lầu Năm Góc đang yêu cầu khoảng 1 tỷ USD để mua 8 chiếc máy bay của hãng Boeing.

Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan.

Năm nay 56 tuổi, ông Patrick Shanahan gia nhập hãng Boeing năm 1986, và được ghi nhận là đã giải cứu một chương trình Dreamliner 787 gặp khó khăn. Ông cũng lãnh đạo các chương trình về các máy bay thương mại, quân sự và hệ thống phòng thủ tên lửa của hãng này trước khi được Tổng thống Donald Trump chọn làm Thứ trưởng Quốc phòng năm 2017. Ông đã phục vụ như là người đứng đầu Lầu Năm Góc kể từ đầu năm, sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis từ chức.

Tại một phiên điều trần của Ủy ban Dịch vụ vũ trang Thượng viện Mỹ hồi tuần trước, Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ của bang Connecticut Richard Blumenthal đã hỏi quyền Bộ trưởng Quốc phòng rằng ông có ủng hộ một cuộc điều tra về các cáo buộc hay không. Patrick Shanahan trả lời rằng ông đã làm điều này và cho biết, ông đã tự mình từ bỏ các vấn đề liên quan đến Boeing kể từ khi làm việc cho Lầu Năm Góc.

Về vấn đề của loại máy bay Boeing 737 Max, Patrick Shanahan cho biết ông đã không nói chuyện với bất cứ ai trong chính quyền về điều đó và đã không được thông báo về nó.

Khi được hỏi liệu ông có thích một cuộc điều tra về vấn đề này không, quyền Bộ trưởng Quốc phòng trả lời, đó là việc của các cơ quan quản lý điều tra. Tuy nhiên, Thượng nghị sĩ Richarch Blumenthal vẫn cho rằng việc xem xét kỹ lưỡng các mối quan hệ giữa Boeing và quyền Bộ trưởng Quốc phòng là cần thiết.

Cuộc điều tra nhằm vào ông Patrick Shanahan diễn ra trong bối cảnh hãng Boeing đang vật lộn với loạt bê bối về máy bay phản lực mới Boeing 737 Max8 bởi có ít nhất 2 vụ tai nạn chết người liên quan đến loại máy bay này trong vòng 5 tháng qua.

Mọi chú ý đang đổ dồn về việc liệu Tổng thống Donald Trump có chính thức đề cử ông Patrick Shanahan cho vị trí Bộ trưởng Quốc phòng hay không? Hồi trung tuần tháng 3, Nhà Trắng đã từ chối trả lời câu hỏi này. Trong khi đó, phát ngôn viên của Văn phòng Tổng Thanh tra Lầu Năm Góc Dwrena Allen cho hay, quyền Bộ trưởng Quốc phòng đã được thông báo về cuộc điều tra này.

Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Tom Crosson nói: “Quyền Bộ trưởng quốc phòng Patrick Shanahan luôn luôn cam kết duy trì thỏa thuận đạo đức đã nộp cho DoD. Thỏa thuận này đảm bảo mọi vấn đề liên quan đến Boeing đều được xử lý bởi các quan chức thích hợp trong Lầu Năm Góc để loại bỏ bất kỳ xung đột nhận thức hoặc thực tế nào về vấn đề lợi ích cho Boeing".

Được biết, ông Patrick Shanahan đã ký một thỏa thuận đạo đức vào tháng 6 năm 2017, khi ông đang được đề cử cho chức Thứ trưởng Quốc phòng. Thỏa thuận này phác thảo các bước ông phải thực hiện để tránh "bất kỳ xung đột lợi ích thực tế hoặc rõ ràng nào", và nói rằng ông sẽ không tham gia vào bất kỳ vấn đề nào liên quan đến Boeing.

Linh Oanh