Quy hoạch tổng thể quốc gia phải mang tính định hướng cao, đảm bảo quốc phòng, anh ninh

Theo đó, ranh giới quy hoạch là toàn bộ lãnh thổ đất liền, các đảo, quần đảo, lòng đất, vùng biển, vùng trời thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán quốc gia của nước CHXHCN Việt Nam.

Mục tiêu lập quy hoạch nhằm làm công cụ quản lý của nhà nước trong việc điều hành phát triển kinh tế - xã hội, nhằm huy động, phân bổ, sử dụng hiệu quả, hợp lý các nguồn lực của quốc gia để phát triển đất nước nhanh và bền vững. Là cơ sở để lập quy hoạch trong hệ thống quy hoạch quốc gia và là căn cứ để xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, kế hoạch đầu tư công 5 năm và hằng năm;

Đề xuất các quan điểm, mục tiêu phát triển, nhiệm vụ và giải pháp để đẩy nhanh việc thực hiện các khâu đột phá trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội 2021 - 2030 hướng tới phát triển bền vững trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, môi trường và bảo đảm quốc phòng, an ninh;

Xây dựng không gian phát triển quốc gia trên cơ sở kết nối đồng bộ hệ thống hạ tầng, gắn với khai thác có hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và các nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia, phát triển các ngành, các vùng.

Quy hoạch tổng thể quốc gia phải phù hợp với Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH (bổ sung, phát triển năm 2011) và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội đất nước giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Quy hoạch tổng thể quốc gia phải mang tính định hướng cao, xác định việc phân bố và tổ chức không gian các hoạt động kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường mang tính chiến lược trên lãnh thổ quốc gia, có tầm quan trọng cấp quốc gia và có tính liên vùng.

Bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế với ổn định xã hội, bảo vệ môi trường, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Tăng cường khả năng chống chịu và thích ứng với biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai. Khai thác và sử dụng hợp lý, hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và bảo tồn, phát huy các di sản văn hóa, thiên nhiên.

Bảo đảm sự liên kết, tính đồng bộ và hệ thống giữa các ngành và các vùng trong cả nước. Khai thác, sử dụng tối đa kết cấu hạ tầng hiện có nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế của từng vùng, từng địa phương. Bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, hiệu quả giữa cơ quan lập quy hoạch và cơ quan tổ chức lập hợp phần quy hoạch, thực hiện đúng quy trình lập quy hoạch tổng thể quốc gia.

Yêu cầu chung trong lập quy hoạch tổng thể quốc gia dựa trên phương pháp tiếp cận tổng thể, có sự phối hợp đồng bộ giữa các ngành nhằm bảo đảm tính liên ngành, liên lãnh thổ để đạt được mục tiêu phát triển hài hòa, hiệu quả và bền vững.

Lập quy hoạch phải làm rõ các phương pháp, công cụ được sử dụng trong quá trình lập quy hoạch. Các phương pháp, công cụ cần cung cấp những căn cứ, luận chứng khoa học cho việc đánh giá thực trạng, đối sánh với quốc tế, dự báo bối cảnh, xác định mục tiêu, định hướng và giải pháp phát triển kinh tế - xã hội.

Các phương pháp, công cụ được áp dụng cần có cơ sở lý luận và thực tiễn, đánh giá được các nhân tố phát triển trong mối quan hệ với các nhân tố khác, bảo đảm tính khách quan trong nghiên cứu. Hệ thống chỉ tiêu sử dụng trong quy hoạch cần mang tính tổng hợp, phản ánh được bản chất các vấn đề kinh tế, xã hội và môi trường.

Phương pháp lập quy hoạch phải phù hợp với thực tế của Việt Nam, tôn trọng và bảo đảm tính thị trường của các hoạt động kinh tế - xã hội. Các phương pháp lập quy hoạch liên quan đến xử lý tổng hợp các phương án phát triển cần được xem xét trên nguyên tắc hiệu quả của toàn bộ hệ thống dựa trên đánh giá được chi phí và lợi ích của các phương án phát triển.

Quy hoạch được lập dựa trên phương pháp tiếp cận tổng hợp, đa chiều, đa lĩnh vực, bảo đảm các yêu cầu về tính khoa học, tính phù hợp, tính thực tiễn và ứng dụng công nghệ hiện đại. Nội dung chính của quy hoạch tổng thể quốc gia được thực hiện theo quy định của Luật Quy hoạch và Nghị định số 37/2019/NĐ-CP ngày 07/5/2019 của Chính phủ.

Xác định các vùng trọng điểm đầu tư, vùng khuyến khích phát triển và vùng hạn chế phát triển. Các khu vực lãnh thổ cần bảo tồn, cấm khai thác sử dụng. Định hướng phân bố không gian phát triển các ngành, lĩnh vực ưu tiên phát triển trong thời kỳ quy hoạch.

Chính phủ yêu cầu xây dựng 42 hợp phần quy hoạch để tích hợp vào quy hoạch tổng thể quốc gia. Thời hạn lập quy hoạch được thực hiện theo quy định tại Nghị định số 37/2019/NĐ-CP ngày 07/5/2019 của Chính phủ.

Hội đồng quy hoạch quốc gia có trách nhiệm chỉ đạo tổ chức lập Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, trình cấp có thẩm quyền quyết định theo đúng quy định của pháp luật về quy hoạch.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư có trách nhiệm tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định chủ trương việc lựa chọn đơn vị tư vấn chính lập Quy hoạch tổng thể quốc gia theo phương án lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 26, Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13. Triển khai lập quy hoạch tổng thể quốc gia theo quy định của pháp luật về quy hoạch và nhiệm vụ lập quy hoạch được Chính phủ phê duyệt, đáp ứng tiến độ yêu cầu;

Xây dựng, tổ chức thẩm định và phê duyệt dự toán chi phí lập quy hoạch theo quy định của pháp luật về đầu tư công, pháp luật về quy hoạch và các quy định của pháp luật khác có liên quan. Xây dựng nhiệm vụ nghiên cứu các hợp phần quy hoạch bảo đảm yêu cầu tích hợp vào quy hoạch tổng thể quốc gia.

Các Bộ, cơ quan ngang Bộ được giao tổ chức lập hợp phần quy hoạch có trách nhiệm đề xuất đơn vị tư vấn chuyên ngành phối hợp với đơn vị tư vấn chính lập Quy hoạch tổng thể quốc gia để triển khai lập các hợp phần quy hoạch. Tổ chức thẩm định nội dung các hợp phần theo quy định của pháp luật về quy hoạch, gửi nội dung các hợp phần đã được thẩm định về Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp, tích hợp vào Quy hoạch tổng thể quốc gia.

Các Bộ, cơ quan ngang Bộ và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong quá trình lập quy hoạch tổng thể quốc gia. Chủ động cập nhật thông tin về nội dung của Quy hoạch tổng thể quốc gia để điều chinh, bổ sung mục tiêu, nhiệm vụ quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch tinh đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ giữa các cấp quy hoạch theo quy định tại Nghị quyết số 751/2019/UBTVQH14 ngày 16/8/2019 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giải thích một số điều của Luật Quy hoạch.

Tâm Phúc