Quốc hội nghe giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Lực lượng dự bị động viên

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt báo cáo một số nội dung

Trình bày báo cáo giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt cho biết, tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV, Quốc hội đã tiến hành thảo luận về dự án Luật Lực lượng dự bị động viên. Sau kỳ họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo cơ quan thẩm tra chủ trì, phối hợp với Ban soạn thảo và các cơ quan hữu quan tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, đồng thời gửi xin ý kiến các Đoàn đại biểu Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội. Trên cơ sở ý kiến tham gia của các Đoàn đại biểu Quốc hội, hội đã chỉ đạo cơ quan thẩm tra chủ trì, phối nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật và báo cáo giải trình việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật như sau:

Về các hành vi bị nghiêm cấm, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng việc đăng ký quân nhân dự bị là trách nhiệm của công dân, đã được quy định tại Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng và Luật Nghĩa vụ quân sự, còn trách nhiệm của quân nhân dự bị được xếp trong đơn vị dự bị động viên đã quy định tại Điều 4 dự thảo Luật trình Quốc hội. Vì vậy, hành vi trốn tránh việc thực hiện trách nhiệm của quân nhân dự bị là rõ ràng và có cơ sở pháp lý. Bên cạnh đó, theo quy định của Hiến pháp và pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo thì Nhà nước nghiêm cấm mọi hành vi kỳ thị, chia rẽ dân tộc và xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo của công dân nên đề nghị Quốc hội không bổ sung hành vi này. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho thay cụm từ “trách nhiệm” bằng “nghĩa vụ” tại khoản 1 cho thống nhất với Điều 5; thay cụm từ “sử dụng” bằng “huy động” tại khoản 3 và chuyển thành Điều 7 như dự thảo Luật trình Quốc hội.

Về đăng ký, quản lý phương tiện kỹ thuật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng việc quy định danh mục phương tiện kỹ thuật dự bị bảo đảm huy động cho Quân đội nhân dân trong thời bình và trong thời chiến phải bảo đảm linh hoạt, phù hợp với nhiệm vụ cụ thể, nhu cầu biên chế thực tế của đơn vị dự bị động viên và yêu cầu trang bị kỹ thuật trong từng giai đoạn, đồng thời phải bảo đảm yếu tố “bí mật”. Vì vậy, đề nghị Quốc hội cho giữ quy định trên như dự thảo Luật. Đồng thời, trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội, để bảo đảm cụ thể, rõ ràng và có tính khả thi, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho sửa khoản 3 như sau: “Ủy ban nhân dân cấp xã, cơ quan, tổ chức định kỳ hằng năm báo cáo, cung cấp thông tin về phương tiện kỹ thuật dự bị không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này cho Ủy ban nhân dân cấp huyện để đăng ký, quản lý”.

Về tổ chức biên chế đơn vị dự bị động viên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin báo cáo như sau: quy định tỷ lệ dự phòng tại dự thảo Luật là Luật hóa Điều 10 Nghị định số 39/CP ngày 28/4/1997 quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Pháp lệnh về lực lượng dự bị động viên, là cần thiết, phù hợp với yêu cầu tổ chức biên chế đơn vị dự bị động viên, bảo đảm chủ động về nguồn cho các địa phương, vì nhiều khi quân nhân dự bị có lý do chính đáng không thể thực hiện được lệnh huy động, như: bị bệnh tật, ốm đau, gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn... Mặt khác, tỷ lệ này nằm trong nguồn đã đăng ký, quản lý nhưng chưa xếp vào đơn vị dự bị động viên nên không làm tăng ngân sách. Do đó, đề nghị Quốc hội cho giữ như dự thảo Chính phủ trình.

Toàn cảnh Phiên họp

Đối với độ tuổi sắp xếp quân nhân dự bị vào đơn vị dự bị động viên trong thời bình, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, dự thảo Luật quy định độ tuổi của quân nhân dự bị trong thời bình thấp hơn độ tuổi của quân nhân chuyên nghiệp dự bị theo Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng, vì nguồn đối tượng này nhiều, đồng thời bảo đảm sức khỏe để thực hiện nhiệm vụ; còn độ tuổi đối với hạ sĩ quan, binh sĩ dự bị là phù hợp với Luật Nghĩa vụ quân sự. Việc quy định độ tuổi của quân nhân dự bị đã được đánh giá kỹ tác động, bảo đảm nguồn để huy động vào lực lượng dự bị động viên. Khi có chiến tranh, việc gọi quân nhân dự bị vào phục vụ tại ngũ thực hiện theo hai luật trên và Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam. Trên cơ sở ý kiến đại biểu, để tránh trùng lặp và bảo đảm thống nhất, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã bỏ cụm từ "thuộc bộ đội chủ lực" tại cuối điểm a khoản 2 và thống nhất sử dụng cụm từ "không quá” để chỉ độ tuổi cao nhất của quân nhân dự bị như Điều 17 dự thảo Luật trình Quốc hội.

Về chế độ phụ cấp đối với quân nhân dự bị được sắp xếp, bổ nhiệm vào đơn vị dự bị động viên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, Pháp lệnh hiện hành và Nghị định số 39/CP ngày 28/4/1997 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Pháp lệnh chỉ quy định quân nhân dự bị và gia đình họ được hưởng phụ cấp trong thời gian quân nhân dự bị tập trung huấn luyện, diễn tập, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu. Để bảo đảm tương xứng với chế độ, chính sách của sĩ quan dự bị đã đăng ký cũng được hưởng phụ cấp và động viên hạ sĩ quan, binh sĩ dự bị, dự thảo Luật Chính phủ trình quy định chung “Quân nhân dự bị đã xếp vào đơn vị dự bị động viên được hưởng phụ cấp” là phù hợp, góp phần bảo đảm công bằng hơn trong thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc. Trên cơ sở ý kiến đại biểu, để bảo đảm rõ ràng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho sửa lại khoản 3 là “Chính phủ quy định mức phụ cấp, điều kiện và thời gian được hưởng phụ cấp” và chỉnh lý lại nội dung như Điều 29 dự thảo Luật trình Quốc hội.

Ngoài các vấn đề nêu trên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho bỏ Điều 9 (Nội dung xây dựng lực lượng dự bị động viên) và Điều 24 (Nội dung huy động lực lượng dự bị động viên); chuyển Điều 18 (Trách nhiệm của quân nhân dự bị được xếp trong đơn vị dự bị động viên) thành Điều 4. Đồng thời, nghiên cứu tiếp thu, chỉnh lý nhiều vấn đề về kỹ thuật văn bản, nội dung cụ thể tại các điều, khoản để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật và bảo đảm tính khả thi. Sau khi chỉnh lý, dự thảo Luật trình Quốc hội gồm 05 chương, 41 điều./.

Hồ Hương- Nghĩa Đức