'Quốc gia muốn hóa rồng, hóa hổ, trước tiên phải duy trì tốc độ tăng trưởng cao, ổn định'

Ông Nguyễn Văn Bình, Trưởng ban Kinh tế Trung ương

Phát biểu tại Diễn đàn kinh tế Việt Nam 2019 do Ban Kinh tế Trung ương, Chính phủ tổ chức ngày 17/1, Trưởng ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình đánh giá kinh tế Việt Nam có một năm thành công và đáng ghi nhận.

Theo đó, lần đầu tiên kể từ năm 2008, tăng trưởng kinh tế đạt 7,08%, trong nhóm các nước tăng trưởng cao nhất khu vực và thế giới và vượt qua một số các dự báo đã được đưa ra trước đó.

Nhiều chỉ tiêu kinh tế quan trọng thiết lập những kỷ lục mới trong đó xuất nhập khẩu đạt gần 245 tỷ USD, tăng 13,7% và vượt qua mức kỷ lục 214 tỷ USD của năm 2017. Nhờ đó xuất siêu cũng xác lập kỷ lục mới với mức gần 7 tỷ USD, tăng 147% so với năm trước. Trong năm 2018, Việt Nam thu hút gần 35,5 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Tỷ lệ giải ngân tiếp tục đạt mức tăng trưởng ấn tượng 9,1% với kỷ lục mới về số vốn giải ngân đạt gần 19 tỷ USD.

"Tuy nhiên khi đang đứng trên nền tảng thành là lúc chúng ta cần tĩnh tâm, tư duy để xác định các vấn đề lớn mang tính cốt lõi và chiến lược, tạo nền tảng để phát triển cho giai đoạn tới. Bên cạnh thành tựu, chúng ta cũng thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại của nền kinh tế.

Một quốc gia muốn hóa rồng, hóa hổ thì trước tiên phải duy trì tốc độ tăng trưởng cao và ổn định", ông Bình nhấn mạnh. Việt Nam hiện đã đạt được trình độ phát triển kinh tế và tiếp tục tiến bước trở thành một nước có thu nhập cao hơn cần phải có đột phá trong chính sách.

Vậy lựa chọn của Việt Nam là gì? Chúng ta cần làm gì để Việt Nam không chỉ là một con mèo nhỏ mà còn trở thành một con hổ lớn của kinh tế Châu Á như cách so sánh của Giáo sư Jay Rosengard đã từng phát biểu tại Diễn đàn kinh tế Việt Nam lần thứ nhất năm 2017.

Do đó, tại diễn đàn này với tinh thần thẳng thắn, chân thành và xây dựng, ông Bình đề nghị các đại biểu, các nhà khoa học, các chuyên gia trong nước và quốc tế, các nhà quản lý cùng nhau thảo luận một số nội dung chủ yếu sau:

Thứ nhất, ngày 14/01 vừa qua hiệp định CPTPP chính thức có hiệu lực. Như vậy, tính đến nay Việt Nam đã có 16 hiệp đinh thương mại tự do, đã và đang đàm phán mở rộng cánh cửa với hơn 60 nền kinh tế lớn trên thế giới trong đó có tới 15/20 nước thuộc G20. Đây là một lợi thế rất lớn của Việt Nam thu hút vốn đầu tư nước ngoài khi đóng vai trò như một cửa ngõ quan trọng để tiếp cận được hầu hết các thị trường lớn trên thế giới.

Tuy nhiên, cơ hội luôn gắn liền với thách thức. Với ngành công nghiệp phụ trợ còn yếu và thiếu, nhiều doanh nghiệp Việt Nam vẫn chủ yếu gia công giai đoạn cuối trong chuỗi sản xuất, giá trị gia tăng thấp. Nên khi các FTA có tính đến quy tắc xuất xứ và năng lực của công nghiệp hỗ trợ, Việt Nam sẽ gặp nhiều bất lợi.

Vì vậy, cần làm rõ chiến lược thu hút FDI trong thời gian tới là gì? Làm thế nào để kết nối được các doanh nghiệp Việt Nam với doanh nghiệp FDI cùng tham gia vào chuỗi giá trị sản xuất toàn cầu và cùng khai thác được các lợi thế của các FTA thế hệ mới mang lại?

Thứ hai, trong báo cáo tương lai số của chúng ta do Diễn đàn kinh tế thế giới công bố vào tháng 10/2018, ước tính đến năm 2022, kinh tế số đóng góp đến 60% GDP toàn cầu. Cùng với đó là khoảng cách giữa nền kinh tế số và nền kinh tế thực, giữa xã hội số và xã hội thực dần xóa nhòa. Về cơ bản, kinh tế số, xã hội số sẽ tiếp tục là những câu chuyện lớn ít nhất trong cả thập kỷ tới.

Do đó, đây là cơ hội của Việt Nam bởi trong lĩnh vực này, tất cả quốc gia đều cùng một vạch xuất phát. Trong thời đại công nghệ gắn với đổi mới sáng tạo thì những rào cản công nghệ truyền thống không còn là khoảng cách lớn nữa. Cơ hội được chia đều và mọi quốc gia đều có thể vươn lên để bứt phá.

"Vậy Việt Nam cần làm gì để tận dụng hiệu quả những cơ hội mà nền kinh tế số đem lại để không bỏ lỡ chuyến tàu công nghệ 4.0 để đưa nền kinh tế trở thành động lực mới trong tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững thời gian tới", ông Bình đặt câu hỏi.

Thứ ba, trong bối cảnh dư địa chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ không còn nhiều, thì những chính sách cơ cấu nhằm giải phóng tạo năng lực sản xuất lớn như phát triển kinh tế tư nhân, cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước hoàn toàn có khả năng tạo đột phá về năng suất lao động và tốc độ tăng trưởng.

Vậy chúng ta cần làm gì để tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh một cách thực chất gắn với hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa để tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân và mọi thành phần kinh tế phát triển nhanh và bền vững, để tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam, và để thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong đó kinh tế tư nhân đóng vai trò là hạt nhân trung tâm?

“Việt Nam có khát vọng trở thành nền kinh tế thịnh vượng...”

Thủ tướng: Việt Nam khát vọng lọt vào nhóm nước thu nhập cao

THANH HÀ