Quảng Trị: Tái hiện lễ hội Cần Vương

Đây là lần đầu tiên - sau 125 năm kể từ ngày vua Hàm Nghi ban chiếu Cần Vương, kêu gọi phong trào kháng chiến chống Pháp - lịch sử được tái hiện nhằm khơi dậy lòng tự hào dân tộc. Ông Nguyễn Huynh, Phó Chủ tịch UBND huyện Cam Lộ, Trưởng ban Tổ chức Lễ hội Cần Vương cho biết, từ cách đây hai năm, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Cam Lộ đã nghĩ đến việc tái hiện Cần Vương ở Tân Sở. Mặc dầu huyện nhỏ, trong suy nghĩ của cán bộ và nhân dân Cam Lộ, nơi đây từng là 2 kinh đô kháng chiến; 125 năm trước là Tân Sở, gần 100 năm sau đó là khu trụ sở chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam. Cả hai đều là di tích cấp quốc gia, gắn liền với những ý nghĩa trọng đại của lịch sử dân tộc. UBND huyện Cam Lộ đã chủ động đề xuất, xin ý kiến của UBND tỉnh Quảng Trị và các bộ, ngành TW, tổ chức lễ hội, tái hiện lịch sử nhằm khắc họa một thời kỳ bi hùng của đất nước và khơi dậy lòng tự hào dân tộc.Lễ hội Cần Vương gồm hai phần: Tân Sở - Tiếng vọng non sông và Tân Sở - Dấy nghĩa Cần Vương. Trong phần hai, gồm 2 chương: Tuyên chiếu Cần Vương và Cam Lộ ngày nay. Theo sử liệu, thành Tân Sở rộng khoảng 20ha, được vua Hàm Nghi cho xây dựng vào năm 1885, sau thất thủ kinh đô ở Huế, và tại đây nhà vua đã cùng quan, quân của mình kêu gọi văn thân, sĩ phu và nhân dân rộng khắp cả nước dũng cảm chiến đấu chống lại giặc Pháp xâm lược. Thành được xây trên một quả đồi thấp, phía Nam có núi Voi Mẹp cao hơn 1.700 mét; Tây Nam có động 303, động Nam; Tây Bắc có đồi 241; chính Bắc có động Chóp Bụt; Đông Bắc có đèo Cùa án ngữ. Tân Sở được bốn bề che chắn bởi núi đồi trập trùng, hiểm trở bao quanh… Ngày nay, di tích này thuộc địa phận thôn Mai Đàn, xã Cam Chính, huyện Cam Lộ. Tân Sở được công nhận di tích lịch sử cấp quốc gia từ năm 1995. Tuy nhiên, sau hơn 100 năm, Tân Sở chỉ còn là bãi đất trống. Dịp tổ chức hội này, chính quyền địa phương mới có… điều kiện đúc một tấm biển báo bằng bê tông cốt thép! Và, trong lúc san ủi mặt bằng để làm sân khấu, người ta đã phát hiện ra nhiều viên gạch xưa dùng để xây thành và một số đạn bi bằng gang. Khu di tích lịch sử Tân Sở - nơi 125 năm trước vua Hàm Nghi ban chiếu Cần Vương. Ông Nguyễn Huynh, Phó Chủ tịch UBND huyện Cam Lộ, Trưởng ban Tổ chức Lễ hội Cần Vương cho biết thêm, mặc dù có tới hai kinh đô kháng chiến mang những dấu ấn lịch sử đặc biệt, đến nay cách ứng xử như thế nào cho xứng tầm với giá trị lịch sử đó thì địa phương chưa có. Trong khuôn khổ của lễ hội, ngày 13/7, tại hội trường UBND huyện Cam Lộ sẽ diễn ra hội thảo "Thành Tân Sở với phong trào Cần Vương" do Hội Sử học Việt Nam và UBND tỉnh Quảng Trị chủ trì, với sự tham gia của nhiều nhà khoa học nghiên cứu về lịch sử trong nước và khu vực. Hội thảo sẽ tập trung thảo luận các vấn đề chính như giá trị lịch sử của phong trào Cần Vương; ứng xử di tích này thế nào cho xứng tầm với lịch sử; sau đó nghiên cứu, định hướng cho việc phục dựng Tân Sở…