Quảng Ngãi: Đối thoại giải quyết kiến nghị của người dân sinh sống gần Khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ

Tham dự buổi gặp gỡ, tiếp xúc có lãnh đạo các sở, ban ngành liên quan của tỉnh; lãnh đạo huyện Tư Nghĩa, xã Nghĩa Kỳ và hàng chục các hộ dân sinh sống trong phạm vi ảnh hưởng bởi Khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ.

Phát biểu tại buổi gặp gỡ, ông Nguyễn Tăng Bính, Phó Chủ tịch Thường trực phụ trách UBND tỉnh Quảng Ngãi đã chia sẻ những khó khăn, vất vả với người dân sống quanh Khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ. Ông Nguyễn Tăng Bính cho biết, mục đích của việc tiếp xúc, gặp gỡ là để công khai những nội dung chỉ đạo, các biện pháp của chính quyền liên quan đến khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ; công khai các cơ chế, chính sách hỗ trợ cho người dân trong phạm vi 1.000m xung quanh khu xử lý chất thải này. Đồng thời lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của người dân, qua đó trao đổi, giải đáp chính sách, pháp luật cho người dân nhằm tìm ra giải pháp tháo gỡ bức xúc, tạo đồng thuận của người dân, giải quyết dứt điểm vụ việc, sớm đưa khu xử lý chất thải này trở lại hoạt động để tiếp nhận, xử lý rác, đảm bảo vệ sinh môi trường, hạn chế phát sinh đông người, vượt cấp; đảm bảo an ninh, trật tự tại địa phương.

Đại diện các hộ dân Nghĩa Kỳ phát biểu tại cuộc tiếp xúc. Ảnh Báo Quảng Ngãi

Đại diện các hộ dân bày tỏ mong muốn UBND tỉnh, huyện và chính quyền địa phương phối hợp cùng các sở, ngành liên quan sớm giải quyết di dời, tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng và có những chính sách hỗ trợ hợp lý để người dân ổn định cuộc sống, chấm dứt tình trạng sống trong môi trường ô nhiễm nặng nề như hiện nay; các hộ dân cũng bày tỏ băn khoăn xung quanh phương án bồi thường, tái định cư để người dân không thiệt thòi; việc sử dụng phần đất nông nghiệp còn lại sau khi bị thu hồi…

Sau khi nghe ý kiến của các hộ dân và ý kiến của các sở, ngành liên quan, chính quyền địa phương giải đáp những vấn đề xoay quanh ý kiến của các hộ dân, phát biểu kết luận buổi gặp gỡ, ông Nguyễn Tăng Bính, Phó Chủ tịch Thường trực phụ trách UBND tỉnh mong bà con nhân dân thông cảm và đồng thuận tạo điều kiện để nhà máy được tiếp nhận rác và đi vào vận hành vào sau ngày 20/8/2020. UBND tỉnh thống nhất di dời các hộ dân đang sinh sống trong phạm vi ảnh hưởng bởi Khu xử lý chất rác rắn Nghĩa Kỳ theo lộ trình, những hộ sinh sống trong phạm vi bán kính 500m xung quanh khu xử lý sẽ di dời vào khu tái định cư và hoàn thành việc chi trả bồi thường, hỗ trợ trước ngày 31.12.2020; các hộ dân sinh sống trong phạm vi bán kính 1.000m di dời trong khoảng thời gian từ năm 2021 đến năm 2023.

Riêng đối với chính sách cho từng hộ dân di dời về đất đai và một số vấn đề liên quan khác sẽ được hội đồng bồi thường của huyện, xã tiến hành kiểm kê cụ thể trên từng thửa đất. Đồng thời, đề nghị chính quyền địa phương khi xây dựng các khu tái định cư thì phải tham vấn ý kiến của người dân bị ảnh hưởng được thụ hưởng để thuận lợi cho người dân sống và sản xuất sau này.

Được biết, ngày 18/5/2016, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 862/QĐ-UBND phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt do Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển xây dựng Miền Bắc làm chủ đầu tư, với mục tiêu xử lý rác thải sinh hoạt, sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh, tái chế phê liệu, có công suất xử lý 250 tấn rác/ngày trên quy mô diện tích khoảng 11ha nằm trong phạm vi khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ đã được quy hoạch trước đó (thuộc địa phận xã Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa).

Như vậy, tại khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ hiện có quy mô diện tích khoảng 28ha nằm trên địa giới hành chính của 02 xã (Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa và Hành Dũng, huyện Nghĩa Hành), bao gồm: diện tích 5,55 ha là Bãi rác 2 Nghĩa Kỳ cũ, diện tích 7,556 ha là bãi chôn lấp thuộc Dự án cải thiện môi trường đô thị Miền Trung – Tiểu dự án Quảng Ngãi, diện tích 0,8 ha thuộc Dự án Khu xử lý chất thải rắn y tế nguy hại tập trung tỉnh Quảng Ngãi, diện tích 11ha thuộc Dự án Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt của Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển xây dựng Miền Bắc, diện tích còn lại 3,09 ha là quỹ đất dự kiến phát triển bãi chôn lấp, xử lý.

Một góc NM xử lý rác thải Nghĩa Kỳ chuẩn bị đưa vào hoạt động

Từ tháng 03/2018 đến tháng 07/2018, khi các hố chôn lấp thuộc Dự án cải thiện môi trường đô thị Miền Trung – Tiểu dự án Quảng Ngãi đã được lấp đầy nhưng Dự án Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt do Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển xây dựng Miền Bắc làm chủ đầu tư chưa hoàn thành nên đối với khối lượng rác thải sinh hoạt phát sinh hàng ngày trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi và các huyện Tư Nghĩa, Nghĩa Hành đã được xử lý chôn lấp tạm (được lót các lớp chống thấm và phun hóa chất xử lý mùi) tại các hố dự kiến để chôn lấp tro xỉ của Nhà máy khi đi vào hoạt động.

Tuy nhiên quá trình thực hiện chôn lấp tạm đã không xử lý mùi triệt để, cùng với đó là ô nhiễm do hệ quả từ các hố chôn lấp của Bãi rác Nghĩa Kỳ (cũ) trước đây không xử lý hợp vệ sinh đã xảy ra sự cố về môi trường (nhất là mùi hôi và nước rỉ rác) tại khu vực này, ảnh hưởng đến cuộc sống của nhiều người dân đang sinh sống xung quanh khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ, dẫn đến người dân tập trung đông người, cản trở, ngăn chặn không cho xe vận chuyển rác thải lên khu vực này, gây khủng hoảng về xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi và một số huyện lân cận trong thời gian dài.

Trước tình hình cấp bách trên, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã thảo luận và ban hành nhiều Thông báo kết luận để chỉ đạo xử lý vấn đề ô nhiễm môi trường tại khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ nói riêng và vấn để xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh nói chung.

Thực hiện kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã chỉ đạo: Giao UBND thành phố Quảng Ngãi vận chuyển rác thải trên địa bàn thành phố về chôn lấp tạm thời tại Bãi rác Đồng Nà, xã Tịnh Thiện, thành phố Quảng Ngãi trong khoảng 02 năm; tạm dừng vận chuyển rác về khu xử lý rác thải Nghĩa Kỳ để tập trung tìm giải pháp xử lý đồng bộ vấn đề ô nhiễm môi trường tại đây; Chỉ đạo giao nhiệm vụ cho Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Y tế chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan và chính quyền địa phương kiểm tra, quan trắc các chỉ số môi trường để xử lý, khắc phục, đồng thời đề xuất giải pháp đầu tư dự án cung cấp nước sinh hoạt đảm bảo vệ sinh cho người dân khu vực; Chỉ đạo giao nhiệm vụ cho Sở Xây dựng khẩn trương tham mưu xây dựng và trình phê duyệt quy hoạch quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó quy hoạch khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ thành khu xử lý rác thải trọng điểm của tỉnh để tập trung ưu tiên nguồn lực đầu tư và xây dựng cơ chế chính sách để huy động nguồn lực xã hội 3 đầu tư xử lý rác tại đây; Chỉ đạo, đôn đốc Chủ đầu tư các dự án xử lý rác sinh hoạt và rác thải y tế nguy hại khẩn trương hoàn thành, đưa vào hoạt động; Chỉ đạo UBND các huyện Tư Nghĩa, Nghĩa Hành tiến hành khảo sát ý kiến, nguyện vọng của người dân đang sinh sống trong phạm vi bán kính 1.000m xung quanh khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ để báo cáo đề xuất UBND tỉnh biện pháp di dời các hộ dân bị ảnh hưởng.

Qua chỉ đạo của UBND tỉnh, đếngiữa tháng 8/2020 các Sở ngành, các huyện Tư Nghĩa, Nghĩa Hành và thành phố Quảng Ngãi đã tiến hành quan trắc, thực hiện các biện pháp xử lý khắc phục ô nhiễm tại khu khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ theo quy định; đang lập thủ tục theo quy định pháp luật để phê duyệt quy hoạch quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045. UBND các huyện Tư Nghĩa, Nghĩa Hành đã khảo sát ý kiến, nguyện vọng của người dân bị ảnh hưởng trong phạm vi bán kính 1.000m xung quanh khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ; đã đầu tư khẩn cấp khu tái định cư (nhằm phục vụ di dời các hộ dân này theo lộ trình UBND tỉnh chỉ đạo; Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển xây dựng Miền Bắc đã đầu tư xây dựng hoàn thành các hạng mục chính của Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt, đủ điều kiện để tiếp nhận rác tươi nhằm vận hành thử nghiệm dây chuyền, thiết bị, đến tháng 12/2020 đảm bảo hoàn thành đưa Nhà máy vào hoạt động 100% công suất. Sở Y tế đã đầu tư xây dựng hoàn thành Khu xử lý chất thải rắn y tế nguy hại tập trung tỉnh Quảng Ngãi, đủ điều kiện tiếp nhận rác để xử lý ngay. UBND tỉnh ban hành Quyết định 988/QĐ-UBND ngày 13/12/2019 phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án Công trình cung cấp nước sinh hoạt cho nhân dân thôn An Hội Nam 2 do Công ty Cổ phần Cấp thoát nước và Xây dựng Quảng Ngãi làm Chủ đầu tư, hiện nay đang tiến hành các thủ tục cần thiết để khởi công dự án và dự kiến cuối quý IV/2020 sẽ cấp nước cho nhân dân.

Ông Nguyễn Tăng Bính, Phó Chủ tịch thường trực phụ trách UBND tỉnh chỉ đạo, yêu cầu Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Quảng Ngãi tăng cường thực hiện các biện pháp xử lý giảm thiểu ô nhiễm phát sinh trong quá trình vận chuyển rác vào khu xử lý này, vệ sinh phương tiện vận chuyển rác, bố trí sắp xếp thời gian vận chuyển và lựa chọn tuyến đường hợp lý để tránh ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân 02 bên đường vào, xử lý kịp thời các sự cố ô nhiễm phát sinh. Giao UBND thành phố Quảng Ngãi, UBND huyện Tư Nghĩa và các sở, ngành chức năng liên quan thường xuyên kiểm tra, giám sát việc vận chuyển, xử lý rác tại khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ để kịp thời khắc phục các sự cố phát sinh trong quá trình xử lý rác tại đây.

Sau buổi tiếp xúc, gặp gỡ với các hộ dân, UBND tỉnh Quảng Ngãi sẽ thông báo kết luận bằng văn bản, thể hiện đầy đủ nội dung kết luận, chỉ đạo của lãnh đạo UBND tỉnh và các cam kết của chính quyền trong việc giải quyết các yêu cầu, kiến nghị phản ánh của người dân nhằm đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng, hợp pháp của những hộ dân đang sinh sống trong phạm vi ảnh hưởng bởi khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ, tạo sự đồng thuận để vận hành trở lại khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ nói riêng và việc xử lý rác thải trên địa bàn tỉnh nói chung.

Tin, ảnh: Nguyễn Đăng Lâm và CTV