Quản trị trường học đảm bảo môi trường an toàn, thân thiện với học sinh

Trong bối cảnh đó, nhằm góp phần chủ động xây dựng trường học thân thiện, thúc đẩy sự phát triển toàn diện của học sinh theo Công ước quốc tế về Quyền Trẻ em mà Việt Nam đã phê chuẩn; Trường PTLC Olympia và ĐH Lund, Thụy Điển (top 100 trường ĐH tốt nhất trên thế giới) phối hợp tổ chức hội thảo “Quyền trẻ em trong trường học”. Hội thảo có sự tham gia của phó Đại sứ quán Thụy Điển, đại diện UNESSCO, PGĐ Sở GD&ĐT Hà Nội, Đại diện Sở Giáo dục & Đào tạo TP HCM cùng với gần 200 khách mời là Ban giám hiệu và giáo viên đến từ các trường học trên địa bàn TP Hà Nội…

Các diễn giả đã tiếp cận quyền trẻ em dưới nhiều góc độ, chia sẻ kinh nghiệm quốc tế giải quyết các vấn đề nổi cộm về quyền trẻ em (đặc biệt là vấn đề bạo lực học đường và xâm hại tình dục trong học đường), cập nhật các chính sách, thực tiễn và xu hướng quản trị nhà trường trong bối cảnh giáo dục vì phát triển bền vững; đối thoại và trao đổi chuyên môn về các khái niệm, thực tiễn tốt trong quản lý lớp học và quản trị trường học với các học giả giàu kinh nghiệm; tư vấn lập kế hoạch để triển khai các mô hình tốt thúc đẩy quản lý lớp học, quản trị trường học, cơ hội hợp tác với chuyên gia trong tương lai.

GS. Per Wickenberg trao đổi về các điều khoản trong công ước quyền trẻ em.

Theo GS. Per Wickenberg, TS Xã hội học về luật- điều phối viên Viện Quyền trẻ em của ĐH Lund (Thụy Điển) cho hay, theo quy định tại Công ước Quyền trẻ em của Liên hợp quốc: Trẻ em có quyền được nói ra ý kiến và lựa chọn của mình khi người lớn đưa ra những quyết định ảnh hưởng đến trẻ. Vì thế, nếu những người giáo viên, nhà quản trị trường học quan tâm và đưa quan điểm này vào để cân nhắc, chắc chắn bộ quy tắc và môi trường lớp học, trường học sẽ thân thiện và thúc đẩy sự phát triển của trẻ hơn rất nhiều; giúp trẻ trở thành các công dân có trách nhiệm, trở thành các nhà lãnh đạo trong tương lai, biết đưa ra quyết định dựa trên minh chứng.

Nói về quyền trẻ em, GS. Per Wickenberg cho hay ông rất bất ngờ khi Việt Nam là nước đầu tiên ở châu Á và là nước thứ 2 trên thế giới phê chuẩn Công ước của Liên hiệp quốc về Quyền trẻ em vào ngày 20-2-1990. Như vậy, về mặt pháp lý liên quan đến vấn đề này, Việt Nam đã đi khá xa so với các nước trên thế giới. Vì thế, thực hiện quyền trẻ em là nền tảng thực hiện nền giáo dục chất lượng cao, giáo viên cần có tâm thế cởi mở, khuyến khích sự tò mò và nhu cầu tiếp cận kiến thức của học sinh.

Cùng quan điểm, PGS. Mans Svensson – GĐ Viện Nghiên cứu môi trường và an ninh kinh tế (ĐH Lund, Thụy Điển), đồng thời là Chủ tịch Hội đồng Giám sát Khoa học Thụy Điển – cũng khẳng định: Cần xây dựng cho trẻ tư duy phản biện để các em không bị áp đặt; làm sao để học sinh có khả năng tư duy, tiếp nhận thông tin và bày tỏ quan điểm của mình. Nếu thúc đẩy học sinh suy nghĩ độc lập dựa trên tư duy phản biện, đó là cách tốt nhất để các em phát triển, có tư duy sáng tạo, đổi mới…

Về phía các giáo viên Việt Nam thì lại cho rằng, trên thực tế sẽ gặp nhiều khó khăn khi thực hiện điều này, vì khi cho học sinh có cơ hội phản biện thì giáo viên sẽ không dạy được hết bài trong giờ; bởi vậy dù muốn tạo điều kiên cho học sinh phát biểu, phản hiện nhưng họ cũng phải dạy hết nội dung theo quy định. Trả lời câu hỏi này, bà Bùi Thị Minh Nga – Phó trưởng phòng Giáo dục phổ thông (sở GD&ĐT Hà Nội) – cho rằng: Câu chuyện khi đứng lớp, thầy cô phải hoàn thành số bài trong SGK, nếu không hoàn thành sẽ bị hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn đánh giá là “cháy” giáo án chỉ là trước đây. Nhưng hiện nay, Bộ GD&ĐT đã thay đổi nhiều.

Đổi mới phương pháp dạy học đang là yêu cầu cấp thiết. Khối kiến thức trong SGK, trong một đơn vị bài học không phải hoàn thành dạy toàn bộ ở trên lớp mà cần chia có phần dành cho học sinh chuẩn bị trước khi đến lớp, phần trên lớp, phần bài tập về nhà… Trên lớp, người thầy đóng vai trò định hướng, khai thác kiến thức mới, “kéo” học sinh lại nếu các em “chệnh đường”. Để thực hiện được điều đó, thầy cô cần có hệ thống câu hỏi thông minh để phát vấn học sinh; ngoài ra, cũng cần một người hiệu trưởng xuất sắc…

Vi Giáng