Quản lý thông tin chuyên đề trên Báo Đại biểu Nhân dân

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân trao Huân chương Lao động hạng Nhì cho Báo Đại biểu Nhân dân nhân kỷ niệm 30 năm thành lập. Ảnh: PV

Một số vấn đề đặt ra

Thông tin chuyên đề gồm loạt bài viết với nội dung cụ thể, trọng tâm, xây dựng như một chuyên đề, chuyên trang ngắn hoặc dài hạn phụ thuộc lượng thông tin phóng viên thu thập. Với tốc độ phát triển của Internet như hiện nay, việc cạnh tranh thông tin giữa các báo, các trang thông tin điện tử vô cùng lớn. Các cơ quan báo chí cũng liên tục khai thác, xây dựng các trang thông tin chuyên đề về một số vấn đề nóng như: An sinh xã hội, Tài nguyên môi trường, Phát triển kinh tế thu hút nguồn vốn FDI,… Bài toán đặt ra về công tác quản lý thông tin chuyên đề, quản lý nội dung, hình thức, chất lượng, tính kinh tế trong quá trình thực hiện và khai thác thông tin chuyên đề.

Kinh tế báo chí đang là vấn đề các tòa soạn quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh các tờ báo đã và đang tiến tới tự chủ về mặt tài chính, tự hạch toán thu chi. Một mặt, việc đẩy mạnh, khai thác thông tin chuyên đề nhằm tăng cường chất lượng nội dung, thu hút độc giả, mặt khác, thu hút các doanh nghiệp, đơn vị có nhu cầu xây dựng hình ảnh, quảng bá thông qua loạt bài viết chứa nội dung phong phú, đa dạng, tiếp cận độc giả không theo mô hình quảng cáo, PR thường thấy. Chính vì vậy, chất lượng trong hoạt động thu thập, xử lý, tác động tới độc giả của một trang thông tin chuyên đề ảnh hưởng tới quá trình thu hút, cải thiện nguồn thu của các tòa soạn trong bối cảnh khó khăn như hiện nay.

Đội ngũ lãnh đạo nhân viên báo Đại biểu nhân dân. Ảnh: PV

Thực hiện một trang thông tin chuyên đề yêu cầu nhiều yếu tố khác nhau, nhưng quan trọng là chất lượng của đội ngũ phóng viên, biên tập viên thực hiện nội dung. Thông tin chuyên đề tập hợp những bài viết, đánh giá vấn đề qua loạt tin bài, đưa tới góc nhìn khách quan nhất tới độc giả. Với yếu tố tập trung, chính xác nên thông tin chuyên đề đóng vai trò quan trọng trong nội dung của cả tờ báo.

Quy trình trong quản lý thông tin chuyên đề cũng cần được xem xét, đánh giá nhằm đảm bảo tính chặt chẽ, thống nhất trong cả quá trình xây dựng, truyền tải và xử lý thông tin đưa tới độc giả. Trong quá trình khai thác thông tin chuyên đề, đội ngũ phóng viên, biên tập viên liên tục tìm kiếm, khai thác, xây dựng và trình bày trang nội dung thông tin. Quản lý thông tin các chuyên đề trên báo chí đòi hỏi phải có những quy trình nhất định. Trên thực tế tại mỗi cơ quan báo chí luôn có sự phân công chuyên môn hóa về một lĩnh vực cụ thể.

Giao diện báo điện tử Đại biểu nhân dân

Vai trò quan trọng

Thực tiễn cho thấy, để thực hiện một tuyến bài viết, một chuyên trang có nội dung chất lượng, phản ánh chân thực và cấp thiết phụ thuộc rất nhiều vào công tác quản lý thông tin chuyên đề. Quản lý thông tin chuyên đề phải đủ chính xác, đủ tốt mới có thể đảm bảo nội dung thông tin được đăng tải đạt hiệu quả và chất lượng cao nhất. Công tác quản lý thông tin chuyên đề phải chính xác, không để xảy ra sai sót, đảm bảo đúng với quan điểm, đường lối chính trị của Đảng và Nhà nước; đúng với trách nhiệm Quốc hội đã giao phó, thực hiện đúng chủ trương và định hướng phát triển báo chí hiện nay, đáp ứng được nhu cầu thông tin ngày càng lớn của cử tri cả nước trong giai đoạn mới.

Các tuyến bài, chuyên trang của Báo Đại biểu Nhân dân xây dựng mới chỉ đảm bảo về mặt nội dung nhưng chưa thật sự hấp dẫn, chưa sử dụng hết những nguồn lực về con người, phương tiện kỹ thuật hiện có,… Có nhiều nguyên nhân khiến bạn đọc chưa cảm thấy hấp dẫn nhưng có thể thấy, công tác quản lý thông tin chuyên đề chưa thật sự khoa học và hiệu quả. Từ đó, yêu cầu đòi hỏi báo Đại biểu Nhân dân cần đẩy mạnh và chú trọng hơn nữa công tác quản lý thông tin chuyên đề, xây dựng một chiến lược phát triển dài hạn để tận dụng những cơ hội và ứng phó kịp thời với những thách thức trong thời kỳ mới.

Báo in báo Đại biểu nhân dân. Ảnh: PV

Nhìn một cách tổng thể, các trang thông tin chuyên đề đều mang tầm quan trọng rất lớn đối với báo chí nói chung, với báo in nói riêng. Trong thời buổi thông tin được cập nhật thường xuyên, liên tục, ồ ạt, đa dạng hiện nay, các phương tiện thông tin đại chúng không thiếu nguồn tin để chuyển tải tới công chúng. Nhưng điều đó cũng khiến công chúng phần nào bị “bội thực” thông tin, không dễ dàng phân biệt được đâu là thông tin khách quan, chính xác, đâu là thông tin thiếu căn cứ, chưa được kiểm chứng, thậm chí còn là những luồng thông tin xuyên tạc, bịa đặt một cách trắng trợn mang tính chống đối, phá hoại.

Mặt khác, chính việc không thể chạy đua về tính thời sự với các loại hình báo chí khác, bởi tính định kỳ của báo in, đặc biệt là các tạp chí, tuần báo nên các cơ quan báo chí cũng buộc phải thay đổi phương thức tuyên truyền, bằng các chuyên trang, chuyên đề, các bài phân tích, bình luận chuyên sâu sau sự kiện, nhằm giúp độc giả có được kênh thông tin đáng tin cậy để tham khảo, định hướng cho suy nghĩ, hành động một cách khách quan, chính xác.

Chính vì vậy, thông tin chọn lọc, có tính định hướng, thông tin chuyên đề trên báo in có vai trò rất quan trọng trong hệ thống các phương tiện truyền thông đại chúng nói chung, với báo in nói riêng. Rất nhiều tờ báo trên thế giới đã thường xuyên làm những chuyên đề chuyên sâu, khai thác những sự kiện, vấn đề từ nhiều góc nhìn, khía cạnh, quan điểm khác nhau, giúp công chúng có cái nhìn toàn diện về vấn đề được nêu ra. Đó cũng chính là sự đáp ứng nhu cầu của độc giả trong việc cần được cung cấp thông tin chọn lọc một cách khách quan, trung thực, chính xác, chuyên sâu và có chất lượng cao, về những vấn đề của đời sống mà họ đang sống, làm việc, tồn tại.

Quản lý thông tin chuyên đề trên Báo Đại biểu Nhân dân

Một số giải pháp

Một là, xây dựng cơ chế tổ chức quản lý nhân sự. Nhà báo nói chung và hoạt động thông tin chuyên đề đã và đang đáp ứng tốt những yêu cầu khắt khe cả phẩm chất chính trị, phẩm chất nghề nghiệp của nhà báo trong tình hình mới hiện nay. Tuy nhiên, để phóng viên, biên tập viên hoàn thành nhiệm vụ trước những thách thức mới trong bối cảnh thay đổi thường xuyên và mạnh mẽ hiện nay thì đội ngũ phóng viên, biên tập viên trong công tác quản lý thông tin chuyên đề phải được đào tạo chính quy hơn, hiện đại hơn.

Hai là, kiện toàn tổ chức bộ máy (hoạt động), nâng cao chất lượng. Căn cứ vào nhiệm vụ công tác tuyên truyền báo chí, thực trạng của đội ngũ phóng viên báo chí và dự báo phát triển của đội ngũ phóng viên thực hiện chuyên đề, phải xây dựng được quy hoạch đội ngũ phóng viên, bao gồm cả quy hoạch về số lượng, chất lượng và cơ cấu, hình thành ba lớp kế tiếp nhau, lớp đương nhiệm, lớp kế cận và lớp dự bị. Lớp kế cận phải đảm bảo đủ tiêu chuẩn như lớp đương nhiệm nhưng trẻ hơn từ 7 đến 10 tuổi, lớp nguồn dự bị sinh viên đại học mới tốt nghiệp ở độ tuổi 22 đến 23 tuổi.

Ba là, hoàn thiện, chuẩn hóa quản lý thông tin chuyên đề. Trên cơ sở nắm vững chức năng, nhiệm vụ và tính chất hoạt động, Báo Đại biểu Nhân dân cần chủ động tiếp cận cách thức truyền thông hiện đại, nỗ lực tìm tòi, đổi mới, sáng tạo cả về hình thức và nội dung để vừa thực hiện tốt nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền theo đúng định hướng chính trị, vừa lôi cuốn, hấp dẫn công chúng đọc báo./.

Lương Việt Anh