Quản lý chặt hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa của cư dân biên giới

Người dân, du khách xuất, nhập cảnh qua Cửa khẩu quốc tế Móng Cái. Ảnh: Thanh Tùng

Theo quy định của Chính phủ Việt Nam, cư dân biên giới là công dân Việt Nam có hộ khẩu thường trú tại các khu vực biên giới, người có giấy phép của cơ quan công an tỉnh biên giới cho cư trú ở khu vực biên giới, được miễn thuế với trị giá hải quan không quá 2 triệu đồng/người/ngày/lượt và không quá 4 lượt/tháng.

Nhóm hàng hóa được miễn thuế do Bộ Công Thương ban hành, chủ yếu là hàng tiêu dùng: Quần áo, giày dép, hàng may mặc phụ trợ, giấy vệ sinh, khăn giấy…và một số công cụ phục vụ sản xuất. Trường hợp thu mua, vận chuyển hàng hóa trong định mức, nhưng không sử dụng cho sản xuất, tiêu dùng của cư dân biên giới, phải kê khai nộp thuế theo quy định.

Hiện hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa của cư dân biên giới tại Quảng Ninh đang được thực hiện qua các cửa khẩu, lối mở tại Khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Móng Cái, Cửa khẩu Hoành Mô (huyện Bình Liêu) và lối mở Bắc Phong Sinh (huyện Hải Hà). Nhóm hàng xuất khẩu chủ yếu là hoa hồi, vỏ quế, cói, thủy sản…Hàng nhập khẩu chủ yếu là hàng xách tay của cư dân biên giới theo tiêu chuẩn miễn thuế, gồm quần áo, giày dép, hàng may mặc phụ trợ, giấy vệ sinh, khăn giấy…

Theo báo cáo của Cục Hải quan tỉnh, thời gian vừa qua tại khu vực Cửa khẩu quốc tế Móng Cái có hiện tượng cư dân lợi dụng chính sách ưu đãi của Nhà nước để vận chuyển hàng hóa vượt định mức, xách hàng qua cửa khẩu, gây mất trật tự, mỹ quan khu vực cửa khẩu.

Mỗi ngày có khoảng 400-500 người xách hàng qua khu vực cửa khẩu, cao điểm từ 700-800 người/ngày, lợi dụng việc đóng dấu xuất cảnh, nhập cảnh của biên phòng 2 nước (10 ngày đóng dấu 1 lần). Số người này thường di chuyển tới khu vực giữa cầu, nhận hàng của các cư dân phía Trung Quốc, vận chuyển về Việt Nam, gây ách tắc, mất trật tự tại cửa khẩu; gây áp lực cho các lực lượng chức năng tại cửa khẩu, khi yêu cầu được miễn thuế toàn bộ số lượng hàng, được mang hàng qua cửa khẩu.

Khi các lực lượng chức năng thực thi nhiệm vụ và thắt chặt công tác quản lý, nhiều đối tượng đã có phản ứng chống đối; một số đối tượng lôi kéo, kích động người dân tập trung đông người tại trụ sở Chi cục Hải quan Cửa khẩu Móng Cái để gây áp lực cho cơ quan Hải quan. Điều này chỉ xảy ra tại khu vực Cửa khẩu quốc tế Móng Cái.

Trước thực trạng này, UBND tỉnh đã kịp thời có Văn bản số 1568/UBND-TM1 (ngày 14/3/2019) về việc tăng cường công tác phối hợp hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa của cư dân biên giới. Theo đó, đã chỉ đạo các lực lượng chức năng biên phòng, hải quan, công an, quản lý thị trường, Ban Chỉ đạo 389 TP Móng Cái tăng cường công tác quản lý, áp dụng nhiều giải pháp, như tuyên truyền cho cư dân, kiểm soát chống buôn lậu, trao đổi với Hải quan Đông Hưng (Quảng Tây, Trung Quốc) để phối hợp ngăn chặn từ phía Trung Quốc…

Cơ quan Hải quan đã tích cực phối hợp với các lực lượng chức năng của tỉnh, chính quyền TP Móng Cái, làm việc với Hải quan Đông Hưng đề nghị cùng hợp tác, ngăn chặn từ phía Trung quốc để hạn chế việc cư dân lợi dụng chính sách xách hàng qua biên giới.

CBCS Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Móng Cái kiểm tra hộ chiếu xuất cảnh. Ảnh: Phạm Học

Các lực lượng chức năng của tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan Hải quan trong việc kiểm soát tình hình tại khu vực Cửa khẩu quốc tế Móng Cái; xử lý nghiêm những trường hợp cư dân lợi dụng đến giữa cầu xách hàng từ phía Trung Quốc chuyển sang. UBND TP Móng Cái tăng cường thông tin, tuyên truyền, vận động người dân không tham gia xách hàng qua biên giới và đề xuất nhiều giải pháp để giải quyết tình trạng mất trật tự tại cửa khẩu...

Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp theo chỉ đạo của UBND tỉnh, sự phối hợp chặt chẽ của các đơn vị chức năng, sự phối hợp của Hải quan Đông Hưng, đến thời điểm hiện tại, tình trạng ùn tắc, yêu cầu mang hàng vượt định mức của cư dân qua cửa khẩu đã được kiểm soát, không còn tình trạng cư dân kéo lên trụ sở Hải quan để gây sức ép, đảm bảo an ninh trật tự vùng biên.

Tuy nhiên, theo đánh giá của lực lượng chức năng của tỉnh, đây mới chỉ là những kết quả ban đầu, thời gian tới tỉnh cần có những giải pháp căn cơ, lâu dài.

Chỉ đạo tại buổi làm việc mới đây với các ngành, địa phương liên quan, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Văn Khắng yêu cầu: Các lực lượng chức năng của tỉnh và các địa phương tăng cường ngay các giải pháp về thông tin tuyên truyền đến cư dân biên giới không tiếp tay cho buôn lậu, thực hiện nghiêm chính sách của Nhà nước đối với chế độ hàng hóa của cư dân biên giới; có định hướng nghề nghiệp cho cư dân tại địa phương để chuyển sang những công việc khác. Đồng thời, tiếp tục tăng cường công tác quản lý tại khu vực cửa khẩu, khu vực chợ biên giới và nội địa; phối hợp chặt chẽ với Hải quan Đông Hưng thực hiện các nội dung liên hợp trong công tác chống buôn lậu, vi phạm về hàng hóa, vật phẩm vượt định lượng của cư dân biên giới...

Hồng Nhung