Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tấn công vào Syria

Theo Guardian, lực lượng người Kurd đang kiểm soát khu vực ngày 9/10 báo cáo về những tiếng nổ từ các đợt không kích của Thổ Nhĩ Kỳ và tình trạng "hoảng loạn" đang diễn ra tại đây.

Động thái của Thổ Nhĩ Kỳ được đưa ra ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố vào tuần trước rằng quân đội Mỹ sẽ rút khỏi khu vực, nơi lực lượng người Kurd hiện giam giữ hàng nghìn chiến binh IS và gia đình của họ.

Mặt trận đẫm máu mới trên chiến trường Syria

Việc Mỹ rút quân được cho là sẽ mở ra một mặt trận đẫm máu mới trên chiến trường Syria, vốn mới dứt tiếng súng trong thời gian ngắn kể từ khi IS bị đánh bại.

Xe tăng Thổ Nhĩ Kỳ tập trung gần biên giới với Syria hôm 8/10. Ảnh: AFP.

"Lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ, cùng với Quân đội Tự do Syria, vừa mới mở chiến dịch Mùa xuân Hòa bình chống lại lực lượng PKK/YPG (người Kurd) và các phần tử khủng bố IS ở phía bắc Syria. Nhiệm vụ của chúng ta là ngăn chặn việc hình thành một hành lang khủng bố ở biên giới phía nam, và mang lại hòa bình cho vùng này", ông Erdogan tuyên bố trên Twitter.

Một người phát ngôn của nhóm vũ trang người Kurd Các lực lượng Dân chủ Syria (SDF), tổ chức bị Ankara coi là cánh tay nối dài của đảng Công nhân người Kurd (bị Thổ Nhĩ Kỳ coi là khủng bố), cho biết ngay sau tuyên bố của ông Erdogan, các máy bay chiến đấu của Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu không kích khu vực, khiến người dân "vô cùng hoảng loạn".

AP đưa tin quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã vượt qua biên giới gần thị trấn Tal Abyad của Syria từ sáng sớm cùng ngày.

Ankara muốn thiết lập một vùng an toàn có chiều rộng 32 km tính từ biên giới với Syria, để phòng vệ trước nguy cơ bị tấn công từ các nhóm khủng bố người Kurd cũng như là IS.

Mục tiêu chính của Thổ Nhĩ Kỳ là SDF, nhóm đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc phối hợp với liên quân do Mỹ dẫn đầu để chiến đấu và đánh bại nhóm nhà nước Hồi giáo IS trên mặt đất. Kể từ đó, khoảng 1.000 đặc nhiệm Mỹ đã đóng ở khu vực này, với vai trò là những người đứng giữa SDF và Thổ Nhĩ Kỳ.

Sau khi quân đội Mỹ rút khỏi theo lệnh của Nhà Trắng, SDF sẽ trở nên trơ trọi trước tầm ngắm của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ. Thêm vào đó, lực lượng quân đội chính phủ Syria của Tổng thống Bashar al-Assad cũng đang hành quân lên phía bắc, khiến SDF bị kẹp giữa 2 chiến tuyến.

SDF là đồng minh chính của Washington ở Syria trong cuộc chiến chống IS. Ảnh: AP.

Quyết định của ông Trump đã bị chỉ trích rộng rãi bởi các đồng minh của Mỹ, thậm chí là một số đồng minh chủ chốt của ông Trump trong đảng Cộng hòa cũng phê phán điều này, tiêu biểu là Thượng nghĩ sĩ Lindsey Graham.

Ông Lindsey Graham, thượng nghị sĩ bang South Carolina, cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ rằng có một sự phản đối từ cả 2 đảng ở quốc hội Mỹ về việc xâm lược Syria, và quốc hội Mỹ sẽ thực hiện "các biện pháp trừng phạt từ địa ngục", nếu Ankara bước qua "lằn ranh đỏ", trong đó có việc hoãn tư cách thành viên NATO của Thổ Nhĩ Kỳ.

Nguy cơ Nhà nước Hồi giáo (IS) trỗi dậy

Hiện tại, hàng đoàn xe đang chở người di tản khỏi hai ngôi làng Tel Abyad và Ras al-Ain của Syria nằm sát biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ. Lực lượng người Kurd trước đó đã cảnh báo về một "thảm họa nhân đạo nghiêm trọng".

SDF kêu gọi Mỹ và liên quân chống IS thiết lập vùng cấm bay ở khu vực này để ngăn chặn những đợt không kích của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ.

Tên lửa đất đối đất của Thổ Nhĩ Kỳ cũng nhắm vào các kho đạn và căn cứ của lực lượng dân quân người Kurd YPG. Chỉ huy của SDF, ông Mazlum Kobani, nói với New York Times rằng lực lượng của ông sẽ phản kháng lại mọi nỗ lực của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm thiết lập chỗ đứng trên lãnh thổ Syria.

Trong bối cảnh nổi lên quan ngại sâu sắc về một thảm họa nhân đạo, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đã kêu gọi tất cả các bên ở đông bắc Syria kiềm chế tối đa và bảo vệ dân thường.

Hôm 9/10, chính quyền Đức cho rằng hành động của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ dẫn đến sự bất ổn hơn nữa ở Syria và có thể khiến lực lượng nhà nước Hồi giáo trỗi dậy. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker kêu gọi Ankara ngừng ngay các hoạt động quân sự.

Ông Juncker nói rằng khối này sẽ không tài trợ cho các kế hoạch của Thổ Nhĩ Kỹ trong khu vực. "Nếu nó liên quan đến việc tạo ra thứ gọi là vùng an toàn, đừng kỳ vọng EU sẽ trả một đồng nào cho nó", ông Juncker nói trước nghị viện châu Âu.

Nga, đồng minh quốc tế quan trọng nhất của chính quyền Assad, thúc giục Damascus và người Kurd tham gia đối thoại để giải quyết các vấn đề bao gồm an ninh biên giới.

"Chúng tôi sẽ làm hết sức để hỗ trợ việc bắt đầu những cuộc đàm phán với nội dung như vậy", Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói với các phóng viên.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ nên hành động với "sự kiềm chế" và bất cứ hành động quân sự nào cũng phải "phù hợp". Đồng thời, ông Stoltenberg cũng khẳng định rằng điều quan trọng là không gây mất ổn định khu vực thêm nữa.

Sơn Trần