Phung phí khí quý, thiên hà xa xôi đang chết dần chết mòn
Các nhà thiên văn lần đầu chứng kiến cái chết của một thiên hà xa xôi, cách Trái đất 9 tỷ năm ánh sáng.
Khi tất cả các ngôi sao trong một thiên hà chết đi và những ngôi sao mới không còn hình thành nữa, thiên hà đó được coi là không còn tồn tại. Điều này xảy ra khi tất cả khí của thiên hà bị đẩy ra, khiến các ngôi sao mới không thể hình thành.
Theo nghiên cứu công bố tạp chí Nature Astronomy, các nhà khoa học chụp lại hiện tượng hiếm gặp này nhờ Kính viễn vọng ALMA của Đài thiên văn Nam Âu (ESO) đặt tại Chile.
Theo đó, mất khoảng 9 tỷ năm để ánh sáng từ thiên hà ID2299 đến Trái đất. Điều này đồng nghĩa các nhà thiên văn quan sát thiên hà này khi vũ trụ mới chỉ 4,5 tỷ năm tuổi.
ID2299 sẽ chết trong vài chục nghìn năm nữa. (Ảnh; ALMA/ESO)
Nhóm nghiên cứu cho biết, ID2299 đang mất đi lượng khí tương đương 10.000 mặt trời mỗi năm, làm cạn kiện nhanh chóng lượng nhiên liệu cần thiết để hình thành các ngôi sao mới.
Sự giải phóng khí đáng kinh ngạc này dường như là kết quả của việc hai thiên hà va chạm dữ dội và hợp nhất với nhau để tạo ra ID2299.
Cũng theo nghiên cứu, ID2299 đang hình thành sao ở tốc độ nhanh hơn hàng trăm lần so với Dải Ngân hà. Điều này sẽ khiến nó sớm sử dụng hết nguồn cung cấp khí quý còn lại. Do đó ID2299 sẽ chết tương đối sớm, có thể là trong vài chục nghìn năm nữa.
"Đây là lần đầu tiên chúng tôi quan sát thấy một thiên hà hình thành sao khổng lồ điển hình trong vũ trụ xa xôi sắp 'chết' vì một vụ phóng khí lạnh lớn", Annagrazia Puglisi - tác giả chính của nghiên cứu cho biết.
Các nhà thiên văn học cho rằng hiện tượng này là kết quả của việc các thiên hà hợp nhất vì họ quan sát thấy phần "đuôi thủy triều" hiếm gặp. Đuôi thủy triều - hệ quả sau khi hai thiên hà hợp nhất thường rất mờ nên khó quan sát.
Nhóm nghiên cứu chỉ quan sát ID2299 vài phút nhưng cũng đủ để phát hiện chiếc đuôi thủy triều này.
“Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy, khí phun ra có thể được tạo ra bởi sự hợp nhất. Điều này có thể khiến chúng ta phải xem xét lại hiểu biết về cách các thiên hà chết", đồng tác giả nghiên cứu, Emanuele Daddi cho hay.
Các giả thiết trước đó cho rằng gió từ hố đen đang hoạt động và gió sinh ra khi sao hình thành là nguyên nhân gây ra những cái chết như vậy.
