Phục dựng Lễ hội Tết cơm mới của đồng bào Pa Cô - Tà Ôi vùng cao A Lưới

Ông Phan Tiến Dũng - Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế cho biết, Lễ hội Aza của người Pa Cô - Tà Ôi là loại hình văn hóa đặc sắc. Trong quá trình khảo sát, chúng tôi nhận thấy có nhiều nghi lễ, điệu múa của bà con đồng bào ngày bị mai một. Nhằm phục dựng, tìm kiếm, bổ sung đầy đủ cho lễ hội này, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh đã thu thập, bổ sung nguồn tư liệu về các điệu múa, điệu hát và nghi lễ trong dân gian; đồng thời khuyến khích các già làng truyền dạy lại cho thế hệ trẻ.

Đại diện các dòng họ mang lễ vật đi quanh cây Nêu và dâng vật cúng Giàng

Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch UBND huyện A Lưới cho biết, theo tục lệ, vào thời điểm kết thúc vụ mùa cuối năm, khi những hạt lúa, bắp ngô, củ sắn được bà con dân bản trồng trên nương rẫy đã được thu hoạch và cất vào trong kho của mỗi gia đình cũng là lúc bản làng trẩy hội, cất lên những điệu khèn, điệu múa hay nhất.

“Lễ hội Aza là một trong những nghi lễ truyền thống, Tết cổ truyền có từ thời xa xưa của đồng bào Pa Cô - Tà Ôi, được tổ chức nhằm tiễn đưa năm cũ và đón chào năm mới, chuẩn bị đón một vụ mùa mới của đồng báo dân tộc sống trên dãy Trường Sơn hùng vĩ”, ông Hùng cho biết thêm.

Được biết, lễ hội Tết Aza thường được bắt đầu từ mùng 6/11 âm lịch và kéo dài đến hết ngày 24/12 âm lịch. Mỗi làng sẽ chọn một ngày đẹp nhất trong khoảng thời gian này để tổ chức lễ hội. Các nghi lễ trong lễ hội Aza bao gồm: Lễ tẩy rửa, lễ xua đuổi các linh hồn dữ, lễ chuẩn bị, lễ cúng các vị giống cây trồng, lễ cúng cho giàng xứ, lễ cúng những người đã khuất; lễ cúng các vị thần che chở đi buôn bán; lễ cúng giàng Azel; lễ cúng vị thần ban tặng con người; lễ ăn cơm mới; lễ giao mâm cỗ và nghi lễ tiễn khách.

Theo già làng Quỳnh Quyền (xã Hồng Vân, huyện A Lưới), đây là dịp để thể hiện lòng thành kính đến các vị thần linh, lòng biết ơn đến mẹ của các giống cây trồng, đặc biệt là mẹ cây lúa của đồng bào dân tộc thiểu số. Đồng thời, lễ hội cũng để cầu nguyện cho mưa thuận gió hòa, đem lại mùa màng bội thu cho năm sau.

Những hình ảnh phục dựng Lễ hội truyền thống Aza (Tết cơm mới) của đồng bào Pa Cô - Tà Ôi:

Lễ hội Aza hay còn gọi Tết cơm mới, lễ hội tri ân cây lúa

Lễ vật cúng chủ yếu là các sản vật của địa phương được đồng bào làm ra như gạo, heo, gà, mật ong, khoai, sắn...

Mang lễ vật đến cúng tại lễ hội Aza

Lễ cúng tạ ơn Giàng được các vị cao tuổi trong bản làng đảm nhiệm

Nguyễn Tuấn