Phú Thọ: 'Đá tặc' lộng hành, xuyên rừng, lấp ruộng đào đá

Từ phản ánh của người dân, trong nhiều ngày đầu và giữa tháng 10.2018, phóng viên Dân Việt đã thâm nhập thực tế tình trạng khai thác đá quý diễn ra tại. Gặp phóng viên, người dân nơi đây có vẻ rụt rè nhưng xen lẫn nỗi bức xúc, bất lực.

Đường được mở trong rừng phòng hộ để khai thác đá trái phép. Ảnh Ngô Hùng

Được biết, trong nhiều tháng nay, một nhóm người lạ mặt, được cho là “dân xã hội”, xăm trổ, bặm trợn mang máy móc đến đây tự ý mở đường vào rừng phòng hộ để khai thác đá quý. Không chỉ lo sợ “dân xã hội” trả thù, người dân hiền lành, thấp cổ bé họng nơi đây còn nhận được cảnh báo rằng để làm được việc này còn có sự “chống lưng” của nhiều “quan lớn”.

Ghi nhận của phóng viên thấy, từ nhà văn hóa thôn Tân Hồi, qua 1 con suối, một đoạn đường dài hơn 1km, dẫn vào rừng phòng hộ, được người dân cho biết là do nhóm đá “tặc” kia mở. Bên trong rừng phòng hộ, cây bị đốn đổ, đất bị cày xới, cạnh đó là những đống đá với nhiều màu sắc, có giá trị được tập kết.

Theo người dân cho biết, việc này huyện biết, xã biết và huyện cũng đã có công văn đề nghị kiểm tra xác định rõ đối tượng này là ai, mở đường lên rừng phòng hộ với mục đích gì, khai thác gỗ hay khai thác đá… Sau một thời gian im ắng, khoảng gần 1 tháng nay, một nhóm đã lên khai thác lại. Việc khai thác này đã phá vỡ cảnh quan, ô nhiễm môi trường về tiếng ồn và khói bụi, tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự cũng như an toàn giao thông…

Công văn của UBND huyện Tân Sơn yêu cầu các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra, xử lý. Ảnh Ngô Hùng

Không chỉ rừng phòng hộ bị phá tan hoang, ruộng nương của người dân cũng được nhóm đá “tặc” này tận dụng để khai thác đá.

Có mặt tại khu Tân Hồi, xã Kim Thượng, huyện Tân Sơn sáng 12.10. Theo vết xe máy múc, chạy ngược theo con suối Óng, chúng tôi chứng kiến cảnh đào bới nham nhở và quần nát cả một khu ruộng đang vào mùa thu hoạch mà xót xa thay cho người dân nơi đây. Tiến sâu vào hiện hiện khu khai thác, một máy múc to khổng lồ vẫn miệt mài gạt đất, khoét sâu xuống khu ruộng để moi đá. Những viên đá xanh lét được lộ thiên đã sẵn sàng chờ phương tiện chở đi.

Thấy phóng viên xuất hiện, chiếc máy múc tự nhiên tắt máy. Một nhóm người dần dân xuất hiện đi, lại nghe ngóng và “lặn" ngay sau đó. Trên dòng suối, nước đục ngàu chảy xuống chân núi…

Tuy nhiên hiện tượng khai thác đá quý vẫn diễn ra một cách công khai. Ảnh Ngô Hùng

Ông Bàn Văn Dậu, người dân tộc Dao, chủ nhân của thửa ruộng ở khu Tân Hồi, xã Kim Thượng cho hay, thời gian gần đây một số người ở địa phương khác đã đến gia đình đặt vấn đề xin san đồi (hạ cốt nền) với lời hứa sẽ trả 10 triệu đồng/tháng (dự tính trong vòng 8 tháng). Mọi thủ tục giấy tờ những người này lo hết nên gia đình đồng ý cho làm.

“Tôi không biết họ làm gì, họ chỉ nói san gạt đồi cho tôi, mỗi tháng trả cho tôi 10 triệu đồng chứ tôi hoàn toàn không biết họ khai thác với mục đích gì. Còn bảo đá, tôi cũng không biết là đá gì, có giá trị hay không…”, ông Dậu chia sẻ.

Liên quan đến sự việc, theo ông Hà Văn Thọ, Phó Chủ tịch UBND xã Kim Thượng cho biết, trước đó UBND huyện Tân Sơn đã có văn bản số 374/UBND-TNMT ngày 15.5.2018 về việc kiểm tra, xử lý hoạt động san gạt làm đường giao thông để khai thác vận chuyển gỗ tại khu Tân Hồi, xã Kim Thượng.

Theo văn bản chỉ đạo, Phòng tài nguyên và môi trường, Hạt Kiểm lâm Tân Sơn, Công an huyện, UBND xã Kim Thượng chủ động tăng cường công tác tuần tra kiểm soát, quản lý nắm bắt địa bàn nhằm phòng ngừa các hành vi thăm dò, khai thác, vận chuyển khoảng sản trái phép trên địa bàn xã Kim Thượng; Tổ chức lực lượng, phối hợp với phòng tài nguyên và môi trường.

UBND xã Kim Thượng quản lý khối lượng 70m3 đá (nghi khoáng sản) nêu trên, 1 máy ép thủy lực, máy múc hiệu huynhdai mà các đối tượng đã tập kết tại khu vực rừng phòng hộ và nhà văn hóa khu Tân Hồi. Điều ra, xác minh minh làm rõ hành vi, vi phạm của các đối tượng nêu trên và xử lý theo quy định của pháp luật.

Đá được tập kết ra con suối, gần đường lớn, chờ xe đến "ăn hàng". Ảnh Ngô Hùng

Theo ông Thọ, văn bản ban hành, các ngành liên quan đã vào cuộc kiểm tra, kể từ đó đến nay, không ai dám khai thác. Còn thông tin mới đây “đá tặc” lại khai thác xã chưa nắm được.

Phóng viên đã cung cấp clip, ảnh tại hiện trường khai thác buổi sáng, đồng thời đề nghị xã theo phóng viên vào hiện trường để bắt quả tang.

Quay trở lại hiện trường, chính quyền xã bao gồm Phó Chủ tịch xã, cán bộ địa chính và văn phòng đã chứng kiến tận mắt chiếc máy múc vẫn đang hoạt động. Tuy nhiên, khác hẳn với hiện trường ban đầu, lúc này những tảng đá xanh lét nằm sát hố sâu chừng 3 đến 4m, bán kính hố tầm 7 đến 10m đã được san ngạt bằng phẳng. Thửa ruộng bị cày xới, nham nhở…

Cũng tại hiện trường, chính quyền xã đã lập biên bản với nội dung: gia đình ông Dậu đã tự ý cho máy múc đào bới 2 thửa ruộng mùa. Theo ông Dậu là san gạt lại ruộng nhưng thực chất là đào bới để tìm khoáng sản, diện tích đào bới khoảng 200m2. Chính quyền xã yêu cầu ông Dậu không được cho máy múc tiếp tục đào bới vì chưa được sự cho phép của UBND xã.

Tuy nhiên, bất chấp văn bản của UBND xã, ngày 15.10 nhóm khai thác “đá tặc” này vẫn cố tình, san gạt, ngang nhiên khai thác đá trái phép và vận chuyển ra sát đường giao thông để chở đi tiêu thụ. Theo quan sát của phóng viên, số lượng đá này nặng khoảng 40 tấn.

Theo chuyên gia nghiên cứu về đá quý, cũng là người có thâm niên làm đá phong thủy đây là loại đá có giá trị chuyên dùng để làm đá cảnh và có thể chế tác ra nhiều sản phẩm làm phong thủy trong gia đình, các cơ quan, đơn vị.

Vậy là, ông Dậu và nhóm “đá tặc” này đã không chấp hành yêu cầu của UBND xã Kim Thượng về yêu cầu không được cho máy múc tiếp tục đào bới.

Những viên đá có giá trị, khiến rừng phòng hộ và ruộng nương của người dân bị đào xới tan hoang nhưng chính quyền bất lực?. Ảnh Ngô Hùng

Ngoài ra, cũng theo ghi nhận của phóng viên, tại bãi tập kết đá gần nhà văn hóa thôn Tân Hồi, mặc dù đã được các cơ quan chức năng vào cuộc, lập biên bản, tuy nhiên, một lượng lớn đá đã được vận chuyển đi.

Điều này đã phản biện lại chính lời ông Nguyễn Bá Khuyến, Chủ tịch UBND huyện Tân Sơn, khi ông Khuyến khẳng định với phóng viên Dân Việt rằng ngay sau khi phát hiện tình trạng này, ông đã yêu cầu công an huyện, UBND xã Kim Thượng phải có trách nhiệm ngăn chặn tình trạng khai thác, cũng như giữ nguyên hiện trạng, chờ điều tra, xử lý theo đúng pháp luật.

UBND tỉnh Phú Thọ, huyện Tân Sơn và các cơ quan liên quan cần sớm vào cuộc kiểm tra, xử lý dứt điểm việc lợi dụng san gạt để khai thác đá trái phép. Cần làm rõ và xử lý nghiêm nhóm “đá tặc” là ai? Ai là người bảo kê cho nhóm “đá tặc” này lộng hành, nhằm tránh tình trạng thất thoát tài nguyên và nguy cơ làm ảnh hưởng đến cả khu rừng phòng hộ cũng như đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông tại địa phương.

Dân Việt sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.

Ngô Hùng