Phụ nữ nào lập đại học đầu tiên, nhiều lần thay vua nhiếp chính?

Câu 1. Quốc Tử Giám - công trình được suy tôn là trường đại học đầu tiên của nước ta thành lập năm nào?

1070
1075
1076
1077

Năm 1070, nhà Lý cho xây dựng Văn Miếu đắp tượng thờ Khổng Tử, Chu Công, vẽ tranh Thất thập nhị hiền, bốn mùa cúng bái. Tuy nhiên, phải đến năm 1076, nhà Lý mới cho xây dựng trường Quốc Tử Giám.

Câu 2. Quốc Tử Giám được xây dựng dưới thời vua nào?

Lý Thái Tổ
Lý Thái Tông
Lý Thánh Tông
Lý Nhân Tông

Văn Miếu được xây dựng vào năm 1070 dưới thời vua Lý Thánh Tông. Tuy nhiên, phải đến thời vua Lý Nhân Tông trị vì (1072-1128), Quốc Tử Giám mới được xây dựng.

Câu 3. Hoàng thái hậu nào là người có vai trò quyết định trong việc thành lập Quốc Tử Giám?

Linh Nhân hoàng thái hậu
Kim Thiên hoàng thái hậu
Thượng Dương hoàng thái hậu
Cảm Thánh phu nhân

Linh Nhân hoàng thái hậu (Nguyên phi Ỷ Lan) là người có vai trò quyết định với sự ra đời của Quốc Tử Giám. Bấy giờ, vua còn nhỏ tuổi, chưa có vai trò chính sự, thái hậu chấp chính, đã quyết định thành lập Quốc Tử Giám.

Câu 4. Nguyên phi Ỷ Lan quê ở đâu?

Hưng Yên
Hải Dương
Hà Nam
Bắc Ninh

Theo các tài liệu lịch sử ghi lại, Nguyên phi Ỷ Lan mang họ Lê, chưa rõ tên thật là gì. Bà vốn quê ở huyện Thuận Thành của tỉnh Bắc Ninh (cũ), nay là làng Phú Thị, xã Phú Thị, huyện Gia Lâm, Hà Nội.

Câu 5. Vua Lý Thánh Tông gặp Nguyên phi Ỷ Lan khi bà đang làm gì?

Cắt cỏ
Hái dâu
Trồng lúa
Dạy học

Tương truyền, trong một lần đi cầu tự, vua Lý Thánh Tông bắt gặp cô gái hái dâu đang đứng dựa trong đám cỏ lan. Vua cho triệu vào cung, đặt tên là Ỷ Lan phu nhân (phu nhân đứng dựa cỏ lan).

Câu 6. Nguyên phi Ỷ Lan mấy lần thay vua điều hành chính sự?

1
2
3
4

Nguyên phi Ỷ Lan không chỉ nổi tiếng bởi sắc đẹp, bà còn là lãnh đạo tài ba. Bà đã 2 lần nhiếp chính - thay vua điều hành chính sự. Lần đầu là khi vua Lý Thánh Tông đánh Chiêm Thành (1069) và lần sau là khi vua qua đời, vua mới Lý Nhân Tông còn quá nhỏ.

Câu 7. Thời gian nhiếp chính của Nguyên phi Ỷ Lan gắn liền chiến công đánh bại quân xâm lược nào?

Tống
Chiêm Thành
Ai Lao
Chân Lạp

Dưới thời trị vì của vua Lý Nhân Tông do hoàng thái hậu Ỷ Lan nhiếp chính, sự giúp sức của thái sư Lý Đạo Thành, thái úy Lý Thường Kiệt, triều đình nhà Lý đã lãnh đạo nhân dân đánh bại quân xâm lược Tống (1075-1077).

Câu 8. Ngoài đánh bại nhà Tống tên tuổi của Nguyên phi Ỷ Lan còn gắn liền những quyết định lịch sử nào?

Mở khoa thi đầu tiên
Chuộc con cái nhà nghèo bị bán
Cấm mổ trộm trâu bò
Cả 3 quyết định trên

Trong giai đoạn nắm quyền nhiếp chính, Nguyên phi Ỷ Lan tổ chức khoa thi đầu tiên vào năm 1075. Năm 1103, hoàng thái hậu phát tiền ở kho nội phủ để chuộc con gái do nhà nghèo bị bán ở đợ, đem họ gả cho những người đàn ông góa vợ. Bà còn đề xuất lệnh cấm trộm trâu và giết trâu bừa bãi năm 1117.

Câu 9. Sau khi qua đời, Nguyên phi Ỷ Lan được an táng ở đâu?

Thăng Long
Bắc Ninh
Nam Định
Hà Nam

Ngày 25/7/1117 (Đinh Dậu), Nguyên phi Ỷ Lan qua đời, thọ 74 tuổi, dâng thụy là Phù Thánh Linh Nhân Hoàng Thái hậu, mai táng ở Thọ Lăng, phủ Thiên Phúc (tỉnh Bắc Ninh ngày nay).

VIDEO: Kỳ thi 'Minh kinh bác học' đầu tiên của nước Đại Việt

Năm 1075, vua Lý Nhân Tông lần đầy tiên cho tuyển chọn quan lại thông qua kỳ thi nhằm tìm ra người có tài phục vụ đất nước.

Nguyễn Thanh Điệp