Phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm 'nhí' ở quê lúa Thái Bình

* Gia tăng tội phạm trong lứa tuổi “nhí”

Trước đó, từ tháng 11 và 12/2022, trên địa bàn huyện Thái Thụy, liên tiếp xảy ra 3 vụ việc các đối tượng vị thành niên còn đang ngồi trên ghế nhà trường có lối hành xử theo kiểu “côn đồ” khi chỉ vì những mâu thuẫn nhỏ nhặt nhưng sẵn sàng dùng hung khí như vật nhọn, dao phóng lợn đâm bạn để giải quyết mâu thuẫn.

Điển hình, tối ngày 6/4/2023, nhóm học sinh Trường THPT Đông Thụy Anh, huyện Thái Thụy hẹn nhau ra Nhà văn hóa thị trấn Diêm Điền; sau cuộc nói chuyện lời qua tiếng lại. Hai lao vào đánh nhau, hậu quả, 3 nạn nhân: N.Q.L, P.T.D và N.Q.T cùng 16 tuổi, trú tại thị trấn Diêm Điền bị chém gây thương tích, phải đưa đi cấp cứu.

Một số nhóm đối tượng phạm tội liên tỉnh cũng chọn Thái Bình là địa bàn để gây án, ngày 31/3/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TP Thái Bình ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với 10 đối tượng về tội “Cướp tài sản”.

Công an huyện Thái Thụy xử lý nhóm thiếu niên đua xe trái phép.

Các đối tượng đều sinh từ các năm 1999 đến năm 2007, thường trú tại Hải Phòng, do không có việc làm ổn định, không có tiền tiêu sài, các đối tượng tụ tập nhau sử dụng xe mô tô cá nhân, lợi dụng buổi tối, đường vắng ít người qua lại, các đối tượng điều khiển xe mô tô sang các tỉnh Hải Dương, Thái Bình gặp người đi đường chặn xe, đe dọa cướp tài sản của người bị hại.

Tuy tuổi còn trẻ nhưng hành vi của nhóm đối tượng rất manh động, nếu bị phát hiện, truy đuổi sẽ dùng dao, phóng lợn và các vũ khí, công cụ hỗ trợ mang theo chống trả để tẩu thoát.

Gần đây nhất, Công an huyện Vũ Thư khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can về tội “Trộm cắp tài sản” đối với một đối tượng 17 tuổi; nguyên nhân là cần tiền tiêu xài cá nhân đã mang theo công cụ hỗ trợ sang nhà người quen cậy phá két trộm cắp 10 chỉ vàng và 49 triệu đồng.

Đó là một vài điển hình về xu hướng trẻ hóa tội phạm khi thủ phạm các vụ án còn đang ở tuổi thanh, thiếu niên. Hành vi phạm tội do người ở lứa tuổi thanh, thiếu niên gây ra khá phức tạp, nguyên nhân chủ yếu là do tâm sinh lý lứa tuổi này phát triển chưa hoàn thiện, dễ bị lôi kéo, dụ dỗ, kích động tham gia vào những việc làm sai trái, dễ nảy sinh hành vi phạm tội.

Sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường trong quản lý, giáo dục con em chưa thật sự chặt chẽ, thường xuyên, nhiều thời điểm còn mang tính hình thức. Lối sống buông thả, đồi trụy, bạo lực, các hành vi phản cảm tác động tiêu cực của internet, mạng xã hội ảnh hưởng rất lớn đối với thanh, thiếu niên đang trong giai đoạn phát triển về nhận thức.

* Trách nhiệm không chỉ của Công an

Trước tình hình trên, bên cạnh việc thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kéo giảm tội phạm, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn, công tác phòng ngừa, đấu tranh phòng, chống tội phạm trong độ tuổi thanh, thiếu niên gây ra cũng được lực lượng Công an trong tỉnh đặc biệt chú trọng.

Công an tỉnh Thái Bình đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ, Công an các huyện, thành phố phối hợp chặt chẽ các địa phương, ban, ngành, đoàn thể như Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ... triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình, kế hoạch, nghị quyết liên tịch về “Đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong tình hình mới”, trong đó, chú trọng công tác phòng ngừa, đấu tranh phòng, chống tội phạm do người ở độ tuổi thanh, thiếu niên gây ra.

Nhóm thiếu niên đi xe đạp mang theo hung khí chụp ảnh đăng lên mạng xã hội trước khi đi giải quyết mâu thuẫn với một nhóm khác.

Cùng với đó, đẩy mạnh phối hợp công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức của người dân và toàn xã hội về vị trí, tầm quan trọng của công tác phòng ngừa tội phạm do người ở tuổi thanh, thiếu niên. Tăng cường các biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục, quản lý đối với thanh, thiếu niên tại gia đình, nhà trường, địa phương để chủ động giáo dục, ngăn ngừa tội phạm từ cơ sở.

Triển khai xây dựng và nhân rộng các mô hình về phòng, chống tội phạm trong thanh thiếu niên. Đến nay, Phòng Xây dựng phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc

đã phối hợp với các đơn vị, địa phương thành lập và duy trì hoạt động 150/328 “Tổ tự quản an ninh, trật tự học đường” tại các cơ sở giáo dục đủ điều kiện trên toàn tỉnh.

Các mô hình này bước đầu góp phần tích cực vào công tác bảo đảm tốt an ninh, an toàn trường học, xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng chống bạo lực học đường. Đồng thời, phối hợp với các ban ngành, đoàn thể xây dựng và duy trì các câu lạc bộ “Tuổi trẻ với pháp luật” thu hút hàng nghìn thanh niên tham gia.

Để ngăn ngừa tội phạm trong lứa tuổi thiếu niên có vai trò, trách nhiệm rất lớn của các bậc phụ huynh trong việc giáo dục, quản lý con em mình. Ngoài việc giáo dục kiến thức, các nhà trường cần tăng thời lượng, chất lượng đào tạo kỹ năng sống, lối sống văn hóa, đặc biệt là ứng xử theo quy định của pháp luật. Chỉ khi học sinh hiểu được các quy định của pháp luật, nhận thức được tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội và hậu quả pháp lý của hành vi phạm tội thì mới có thể tạo sự chuyển biến tích cực.

Bình Vân