Phòng chống ma túy tại gia đình: Không xem nhẹ hành vi 'bất thường' của con

Dấu hiệu nhận biết người nghiện ma túy

Bố mẹ cần lưu ý nắm được những dấu hiệu cho thấy con mình có thể đã nghiện ma túy để có những biện pháp can thiệp kịp thời.

Thứ nhất là dấu hiệu đáng cảnh báo về thể chất. Các bậc phụ huynh nên lưu ý nếu mắt con đỏ ngầu thường xuyên, đồng tử giãn lớn hoặc nhỏ bất thường. Để che dấu điều này, các em hay sử dụng thuốc nhỏ mắt.

Trong sinh hoạt ăn uống, ngủ nghỉ, có thể thấy con tăng cân hoặc giảm cân một cách bất thường. Hay con sống buông thả, ăn mặc lôi thôi, không để ý đến ngoại hình, trong hơi thở và quần áo có những mùi bất thường, mùi khói… Kể cả con hay run, nói lắp bắp, khả năng phối hợp kém hơn mọi khi cũng là dấu hiệu đáng ngại.

Buổi học ngoại khóa về kỹ năng phòng tránh ma túy cho học sinh

Thứ hai là dấu hiệu về hành vi khác lạ từ con. Nếu con bỗng trốn học nhiều lần, không muốn đến trường hay ít khi có mặt trên lớp học. Nhu cầu tiền bạc tăng đột xuất với những khoản chi tiêu không lý giải được. Dẫn đến tình trạng ăn cắp tiền, mượn tiền từ những người xung quanh thì các bậc phụ huynh cần vào cuộc ngay.

Kể cả việc con hay đòi hỏi sự riêng tư nhiều hơn, khóa cửa phòng, tự nhốt mình trong phòng, tránh tiếp xúc với mọi người; đột nhiên thay đổi bạn bè, những sở thích cũ cũng như những địa điểm đã từng ưa thích một cách tiêu cực; thường xuyên gây rối, tham gia các hoạt động bất hợp pháp (đánh nhau, đua xe,…).

Thứ ba là những dấu hiệu về tâm lý bất thường. Các phụ huynh nên để ý nếu tính cách và thái độ con thay đổi khiến bố mẹ không giải thích được. Con cáu bẳn vô cớ cũng như có thái độ cãi lại, chống đối cha mẹ. Hay tức giận đột ngột, kèm cáu gắt khi nói chuyện với bố mẹ; con thiếu động lực học tập, hay lo âu hoặc hoang tưởng không có lý do.

Cha mẹ làm gì khi biết con mình nghiện ma túy?

Trong trường hợp phát hiện ra con mình có những dấu hiệu bất thường kể trên, hay tìm thấy những hoạt chất lạ nghi ngờ là ma túy, các bậc phụ huynh sẽ xử lý thế nào? Đầu tiên sẽ không tránh khỏi cảm giác bàng hoàng, sợ hãi và thất vọng. Tuy nhiên việc trách móc, đánh đập hay mắng mỏ lúc này không phải cách giải quyết tốt nhất. Việc ứng xử của cha mẹ là rất quan trọng để phòng chống ma túy tại gia đình, diệt trừ ma túy tận gốc.

Thật bình tĩnh đối diện với sự việc: Nếu như lúc này cha mẹ quá nóng giận, thể hiện ngay sự giận giữ, trách mắng con thì sẽ hoàn toàn thất bại trong việc lôi con ra khỏi vòng vây ma túy. Lời khuyên lúc này là các phụ huynh phải lấy lại sự bình tĩnh để có thể suy nghĩ thông suốt mọi việc.

Học sinh hào hứng tham gia các chương trình về phòng tránh ma túy học đường

Nghiêm khắc với con nhưng không áp đặt: Trường hợp cha mẹ biết con mình sử dụng ma túy nên lắng nghe những tâm sự của con, hiểu được những nguyện vọng, tìm nguyên nhân sâu xa để từ đó định hướng cho con nghe theo.

Giám sát nhưng không quá kiểm soát: Sau khi đã xác nhận được việc con sử dụng ma túy, thì việc giám sát tìm ra các chỗ con hay giấu ma túy là điều vô cùng quan trọng. Nhưng khi phát hiện, phụ huynh nên giữ bình tĩnh để đối diện với sự thật này.

Hướng con tham gia các hoạt động xã hội: Động viên, khuyến khích con vượt qua những cám dỗ từ ma túy, tham gia thật nhiều những hoạt động theo sự tư vấn nhằm củng cố tinh thần vững vàng cho con mau thoát khỏi cám dỗ. Cùng con cai nghiện ma túy, tái hòa nhập cộng đồng rất cần đến sự sát cánh từ cha mẹ.

Để công tác phòng, chống ma túy đạt hiệu quả cao trong thời gian tới, các cấp, các ngành cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục chính sách, pháp luật về phòng, chống ma túy; về hậu quả, tác hại của việc sử dụng, sản xuất, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy. Đòi hỏi phải có một bộ tài liệu phòng chống ma túy chính thống, phù hợp với từng cấp học ngày càng trở nên cấp bách, đồng thời bổ sung kiến thức cho chính cha mẹ học sinh và thầy cô, các cán bộ quản lý giáo dục.

Sau nhiều năm tích cực tiến hành khảo sát, nghiên cứu cùng với sự tâm huyết của tập thể gồm 27 nhà khoa học thuộc nhiều lĩnh vực: tâm lý, y học, sinh học thần kinh, xã hội học..., mới đây, Viện Nghiên cứu Ứng dụng Phòng chống ma túy (PSD) đã hoàn thành bộ tài liệu "Kỹ năng phòng, chống ma túy" cho giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục và cha mẹ, học sinh cấp THCS, THPT và được Bộ Giáo dục và Đào tạo thẩm định.

Bộ tài liệu "Kỹ năng phòng, chống ma túy" gồm 4 cuốn: Kỹ năng phòng, chống ma túy cho học sinh trung học cơ sở; Kỹ năng phòng, chống ma túy cho học sinh trung học phổ thông, Kỹ năng phòng, chống ma túy dành cho cha mẹ học sinh; Kỹ năng phòng, chống ma túy dành cho giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục. Sách do Viện PSD biên soạn, Bộ Giáo dục và Đào tạo thẩm định, NXB Y học phát hành.

P.V