Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: 'Cần văn bản hướng dẫn cụ thể hơn nữa danh hiệu văn hóa'

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh rất cần có văn bản hướng dẫn cụ thể, nhấn mạnh những tiêu chí mới trong xét danh hiệu văn hóa.

Còn hiện tượng hình thức, chạy theo thành tích

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Trịnh Thị Thủy cho biết, trong năm 2019, BCĐ đã kiểm tra kết quả thực hiện tại 40 địa phương. Một số nội dung được tập trung chỉ đạo như bình xét các danh hiệu văn hóa theo tiêu chí mới, sử dụng cơ sở vật chất văn hóa, ứng xử văn hóa tại nơi công cộng…

Nhiều nội dung hoạt động trong phong trào được cụ thể hóa bằng những chương trình, kế hoạch, trong đó xác định những hành vi cụ thể để truyền thông thay đổi dần, loại bỏ bệnh hình thức, chạy theo thành tích.

Nhiều tỉnh, thành tổ chức các chương trình văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, gặp mặt tôn vinh gia đình văn hóa tiêu biểu, tuyên dương những điển hình tiên tiến ở các lĩnh vực.

Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị các thành viên BCĐ phân tích sâu hơn, rõ hơn khái niệm, nội hàm “đời sống văn hóa”, “nếp sống văn minh” là như thế nào, để mỗi bộ, ngành đặt trọng tâm vào một số công việc, hoạt động cụ thể thuộc lĩnh vực mình phụ trách.

Phó Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Đinh Xuân Định nêu thực tế khi kiểm tra tại Đắk Lắk, Đắk Nông, còn có tình trạng trưởng thôn mang giấy chứng nhận “Gia đình văn hóa” phát cho hộ gia đình không mang tính chất tôn vinh, trân trọng; hay các bảo tàng phủ bụi, hiu hắt không có khách tham quan.

Trong khi đó, Sở VHTT&DL cũng không nắm được tình hình cơ sở, thiếu sự phối hợp với các sở, ngành khác. Ông Định cho rằng phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát tại cơ sở, nếu không sự phối hợp giữa các ngành địa phương rất lỏng lẻo, mang tính hình thức, chạy theo thành tích chứ không đi vào thực tiễn, nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho người dân.

Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hoàng Thị Hạnh đồng tình quan điểm trên, cho biết qua kiểm tra cho thấy phong trào tại cấp xã nắm chắc nhưng đến cấp huyện, tỉnh thì hình thức hơn.

Ông Nguyễn Hòa Bình, Phó Chủ tịch Hội Người cao tuổi Việt Nam nhấn mạnh sự nêu gương, gương mẫu của người lớn, người cao tuổi cũng như cán bộ, đảng viên là hết sức quan trọng.

Một số ý kiến đề xuất chọn chủ đề văn hóa thượng tôn pháp luật, tuân thủ kỷ cương, vốn đang là một trong những bức xúc của xã hội hiện nay. Cơ quan quản lý văn hóa cần có những phản ứng kịp thời đối với các hành vi vô văn hóa, phản văn hóa, bằng các hình thức, nội dung đa dạng, phong phú trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội.

“Có hết quy định rồi vậy tại sao vẫn làm chưa tốt?”

Chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Thủ tướng điểm lại năm 2019 vừa qua, BCĐ đã thực hiện hai việc rất quan trọng là xem xét các danh hiệu văn hóa theo tiêu chí mới và triển khai đề án văn hóa trường học.

Ba vấn đề đời sống mà xã hội rất bức xúc những năm trước là tang lễ, cưới hỏi, lễ hội đều ghi nhận chuyển biến một bước tích cực, tương đối rõ. Phong trào xây dựng nông thôn mới đã chú trọng hơn đến khía cạnh văn hóa, bảo đảm môi trường. Văn hóa công sở trong các cơ quan nhà nước có tiến bộ khá rõ rệt. Tình trạng quan liêu, thờ ơ, vô cảm bớt đi, kỷ cương được nâng lên một mức.

Thời gian qua, nhiều tỉnh, thành tổ chức các chương trình văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, gặp mặt tôn vinh gia đình văn hóa tiêu biểu.

Bên cạnh đó, việc kiểm tra thực hiện phong trào ở địa phương; tổ chức cuộc thi với văn hóa ứng xử, nêu gương việc tốt, phê phán cái xấu; các ý kiến phản biện từ giác độ văn hóa trên môi trường mạng… đã tốt hơn trước.

Tuy lĩnh vực văn hóa - xã hội được chú trọng, có nhiều tiến bộ, nhưng ông Đam cũng cho rằng có một số mặt phải lưu ý, trong đó biểu hiện xuống cấp đạo đức xã hội vẫn chưa giảm.

Theo Phó Thủ tướng, các tiêu chí, quy định về gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa, danh hiệu văn hóa trong cơ quan, doanh nghiệp, trường học… về cơ bản đã có đầy đủ, nhưng rất cần có văn bản hướng dẫn cụ thể, nhấn mạnh những tiêu chí mới.

“Chúng ta cứ nói có hết quy định rồi vậy tại sao vẫn làm chưa tốt? Điều đó cho thấy phải đẩy mạnh hơn nữa tuyên truyền, thông tin, không chỉ trên báo chí, tổ chức các cuộc thi mà cần lưu ý đến mạng xã hội”, ông Đam chỉ đạo và lưu ý phải phối hợp tích cực với các bộ ngành, ban chỉ đạo có nội dung liên quan đến xây dựng đời sống văn hóa như phòng chống tệ nạn ma túy, mại dâm; phòng chống tác hại rượu bia; văn hóa tham gia giao thông…

Từng bộ, ngành chọn một số lĩnh vực thuộc lĩnh vực quản lý để tập trung chỉ đạo trong xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, trong công sở, doanh nghiệp, trường học… và phải chú trọng kỷ cương, chống hình thức.

T.Ký