Philippines, Trung Quốc căng thẳng vì vụ chìm tàu

Tàu Gem-Ver 1 được lai dắt về cảng hôm 14.6 - Ảnh: Chụp từ clip

Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila ngày 15.6 xác nhận tàu cá mang số hiệu 42212 từ tỉnh Quảng Đông đâm phải tàu cá Philippines Gem-Ver 1 ở Biển Đông tối 9.6, nhưng bác bỏ cáo buộc tàu này bỏ mặc các nạn nhân. AFP dẫn thông báo của Đại sứ quán Trung Quốc tuyên bố theo điều tra sơ bộ của họ, tàu 42212 “bất ngờ bị 7 hoặc 8 tàu Philippines bao vây” và trong lúc di chuyển, dây cáp thép thuộc mạng lưới thắp sáng của tàu va vào buồng lái tàu Gem-Ver 1. “Thuyền trưởng Trung Quốc đã cố cứu ngư dân Philippines, nhưng sợ bị các tàu Philippines khác bao vây. Vì vậy, khi xác định được những ngư dân đó được tàu Philippines khác cứu, tàu 42212 mới rời khỏi hiện trường”, thông cáo viết. Phía Trung Quốc còn nói sẽ tiếp tục điều tra vụ việc vì nước này “coi trọng quan hệ hữu nghị với Philippines”.

Trong khi đó, thuyền trưởng Junel Insigne của tàu Gem-Ver 1 khẳng định với trang tin The Rappler rằng tàu Trung Quốc cố tình đâm tàu của ông. “Nếu thật sự muốn cứu giúp chúng tôi, họ đáng lẽ không nên tăng tốc chạy đi. Họ thấy chúng tôi đang chìm nhưng vẫn bỏ chạy và thậm chí tắt đèn để không bị nhận diện”, ông Insigne kể. Sau đó, người thuyền trưởng nhìn thấy có ánh sáng đèn từ xa và yêu cầu 2 thuyền viên chèo xuồng về hướng ánh sáng với hy vọng được cứu dù họ không biết là tàu nước nào. Khoảng 2 giờ sau, 2 ngư dân tiếp cận được chiếc tàu có đèn sáng và xác định đó là tàu VN nên kêu cứu. Sau khi cho họ lên, tàu VN chạy về hướng tàu Gem-Ver 1 và cứu những người còn lại. Họ được cho ăn thịt gà, mì gói cùng bánh và ở trên tàu VN cho đến ngày 12.6 sau khi thuyền trưởng Insigne liên lạc được với các tàu cá Philippines khác qua sóng vô tuyến. “Nếu không có các ngư dân VN, chúng tôi đã chết hết rồi”, thuyền trưởng Insigne phát biểu trên kênh truyền hình ABS-CBN. Hôm 12.6, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana đã lên tiếng cảm ơn thuyền trưởng và thủy thủ đoàn tàu VN vì đã cứu mạng sống của 22 ngư dân Philippines.

Phản ứng về tuyên bố mới của Đại sứ quán Trung Quốc, Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin hôm qua viết trên Twitter: “Đó là đánh giá của Trung Quốc và đây là một thế giới tự do; họ có thể nói bất kỳ điều gì họ muốn. Chúng tôi nói điều mình muốn vì đây cũng là một thế giới tự do đối với chúng tôi; nhưng trong trường hợp của mình, chúng tôi nói dựa trên luật biển”. Bên cạnh đó, nhiều ý kiến chỉ ra điểm mâu thuẫn trong tuyên bố của phía Bắc Kinh là nếu có nhiều tàu Philippines hiện diện trong khu vực để bao vây tàu cá Trung Quốc thì không thể nào lại bỏ mặc tàu Gem-Ver 1 của đồng hương lênh đênh nhiều giờ trên biển.

Trước đó, phát ngôn viên Phủ tổng thống Philippines Salvador Panelo đã bác bỏ cáo buộc của Bắc Kinh nói Manila “đang chính trị hóa” vụ chìm tàu, đồng thời nhấn mạnh “hành động bỏ mặc ngư dân là vi phạm Công ước LHQ về luật Biển (UNCLOS)”. Cũng trong ngày 15.6, tờ Philippine Daily Inquirer dẫn lời thẩm phán Tòa án tối cao Philippines Antonio Carpio kêu gọi có biện pháp ứng phó mạnh mẽ đối với “hành động hung hăng” của Trung Quốc bằng cách yêu cầu bồi thường và trừng phạt thuyền trưởng cũng như thuyền viên tàu 42212. Ông Carpio nhắc lại lo ngại lâu nay của cộng đồng quốc tế về việc lực lượng dân quân biển Trung Quốc được huấn luyện và trang bị tàu cá vỏ thép cỡ lớn với đầy đủ thiết bị để gây rối trên biển. “Không có quốc gia ven biển nào khác có tàu cá được thiết kế với mục đích đâm va”, thẩm phán Carpio khẳng định và lưu ý dân quân biển Trung Quốc thường bị cáo buộc đâm tàu các nước láng giềng trong nhiều năm qua.

Văn Khoa