Phát triển và đổi mới hoạt động thư viện trong thời kỳ mới

Tham gia điều hành cuộc hội thảo có Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy. Hội thảo còn có sự tham gia của các nhà khoa học, nhà quản lý, người làm công tác thư viện nhằm đánh giá thực trạng, kết quả ngành thư viện đã đạt được trong việc góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trong thời gian qua. Từ đó chỉ ra phương hướng phát triển của thư viện Việt Nam trong thời kỳ mới.

Toàn cảnh hội thảo

Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy nhấn mạnh: “Thư viện là thiết chế văn hóa đã xuất hiện từ lâu đời, gắn với lịch sử của nhân loại. Mạng lưới thư viện Việt Nam đã được thiết lập, phát triển với các loại hình như: Thư viện công cộng; Thư viện đa ngành, chuyên ngành; Thư viện cơ quan nhà nước, Thư viện tư nhân...

Thư viện không chỉ là nơi giữ gìn di sản thư tịch của dân tộc mà còn thu thập, tổ chức khai thác, cung cấp thông tin. Thư viện đã và đang là nơi sinh hoạt văn hóa, không gian học tập của cộng đồng, một thiết chế văn hóa - khoa học - giáo dục ngoài nhà trường không thể thiếu, góp phần nâng cao dân trí, đảm bảo việc tiếp cận thông tin của người dân, phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và giải trí của mọi tầng lớp nhân dân".

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy khẳng định, với vai trò quan trọng đó, ngành thư viện đã nhận được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, sự chung tay của các cấp, các ngành và cộng đồng. Củng cố và phát triển hệ thống thư viện là một nhiệm vụ quan trọng được khẳng định trong văn kiện của Đảng và các chính sách của Nhà nước. Dự án Luật Thư viện đang được triển khai xây dựng và hoàn thiện, với mong muốn tạo hành lang pháp lý cho việc phát triển sự nghiệp thư viện trong thời gian tới.

Tuy nhiên, công tác thư viện vẫn còn khó khăn, hạn chế cần được nhìn nhận, khắc phục. Một số bộ, ngành, địa phương chưa quan tâm, kinh phí đầu tư cho thư viện nói chung và hoạt động thư viện nói riêng chưa đúng mức; nguồn nhân lực chất lượng cao chưa được đảm bảo, chế độ đãi ngộ cho đội ngũ cán bộ còn nhiều bất cập. Trong những năm gần đây, sự phát triển của khoa học công nghệ, sự thay đổi thói quen của người sử dụng thư viện, dịch vụ thư viện cho người dân chưa thật đáp ứng nhu cầu của đông đảo nhân dân, đặc biệt ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; vấn đề bản quyền, vấn đề tự chủ… đã và đang đặt ra cho thư viện nhiều cơ hội thách thức.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu chỉ đạo tại hội nghị

Phát biểu chỉ đạo hội thảo, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, với sự tiến bộ nhanh của khoa học công nghệ như hiện nay, thư viện không còn là nơi giữ sách, cán bộ thư viện không thể chỉ là người giữ sách mà còn phải là những chuyên gia, người hướng dẫn tra cứu hiệu quả cho người đọc.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, bối cảnh khoa học công nghệ phát triển là thách thức lớn cho ngành thư viện, nhưng bối cảnh đó cũng mang lại cơ hội và đòi hỏi toàn ngành phải chủ động đối diện, từ đó biến thành cơ hội phát triển hiệu quả. Việc số hóa thư viện trên toàn quốc sẽ góp phần thu hút hàng trăm triệu lượt bạn đọc, thậm chí nhiều hơn nữa. Do đó, toàn ngành thư viện phải thay đổi mạnh mẽ. Nếu thực hiện thành công việc số hóa thư viện trên toàn quốc thì sẽ tạo cơ hội lớn để hệ thống thư viện Việt Nam trở thành thư viện công cộng cho tất cả mọi người dân tiếp cận mọi nơi, mọi lúc…”.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị, ngành thư viện phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để đáp ứng nhu cầu đọc của người dân trong thời kỳ 4.0, tăng cường liên kết để chia sẻ nguồn dữ liệu số.

Tại hội thảo, các đại biểu tham dự đã thảo luận, làm rõ vai trò của thư viện trong cuộc sống hiện đại, mô hình thư viện tương lai, phương thức quản lý, vận hành để đổi mới hoạt động đáp ứng được sứ mệnh đối với sự phát triển văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế-xã hội, góp phần hình thành con người Việt Nam toàn diện đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Phú Văn