Phát triển tư duy tranh biện cho học sinh

Nguyễn Khánh Linh, lớp 12 Anh 2, Trường THPT Chuyên Hạ Long, tham gia tranh biện tại chương trình "Trường Teen" do VTV7 tổ chức.

Là một trong những đại diện của Quảng Ninh thường xuyên góp mặt trong các cuộc thi hùng biện của chương trình VTV7 và một số tỉnh, thành khác, Nguyễn Khánh Linh, lớp 12 Anh 2, Trường THPT Chuyên Hạ Long, đã học tập được nhiều kinh nghiệm và kỹ năng quý báu từ tranh biện.

Khánh Linh chia sẻ: “Em coi tranh biện như một bộ môn khoa học thực sự và đầu tư thời gian, chất xám vào nó. Tham gia các cuộc thi tranh biện cho em cơ hội học hỏi kinh nghiệm từ những anh chị đi trước, hoàn thiện các kỹ năng của mình. Họ chính là người truyền cảm hứng để em theo đuổi, đam mê bộ môn này cũng như lan tỏa, phát triển tranh biện trong nhà trường. Để trau dồi kỹ năng tranh biện, bên cạnh việc học hỏi và tìm hiểu kiến thức ở trên lớp, em chủ động nghiên cứu thêm các thông tin xã hội, tình hình kinh tế, chính trị nói chung. Nghe có vẻ to lớn, vượt quá sức của một học sinh nhưng những kiến thức đó đều rất bổ ích, giúp em có thêm nhiều vốn sống, tư duy đa chiều và tích cực hơn”.

Một buổi thảo luận về tranh biện của các thành viên CLB Xando, Trường THPT Chuyên Hạ Long.

Không chỉ Khánh Linh, nhiều bạn trẻ khác đã tự tin hơn sau khi tham gia tranh biện. Bùi Việt Quang, lớp 11 Toán, Trường THPT Chuyên Hạ Long, bày tỏ: “Trước đây em khá nhút nhát nhưng khi được biết về tranh biện, em học hỏi nhiều hơn, tự tin về kiến thức, nói năng lưu loát hơn. Quá trình tham gia tranh biện, em hiểu rằng, bảo vệ ý kiến của bản thân thì dễ nhưng để lắng nghe và thuyết phục người khác thì phải học tập và rèn luyện rất nhiều”.

Hiện CLB tranh biện Xando của Trường THPT Chuyên Hạ Long đã thu hút hơn 50 học sinh tham gia. Được thành lập cách đây 3 năm, CLB tranh biện Xando đã có nhiều hoạt động, như: Tổ chức cuộc thi tranh biện cho học sinh trong trường; chương trình Iwrite với các chủ đề gần gũi với học sinh…

Nhiều học sinh có cơ hội tham gia các chương trình tầm cỡ quốc gia về tranh biện và giao lưu học hỏi ở các cuộc thi ngoài tỉnh như: “Trường Teen” phát sóng trên kênh VTV7, “Ô cửa tuổi xanh” phát sóng trên kênh QTV; tham gia Giải tranh biện Hà Nội mở rộng (Hanoi Debate Tournament), Cuộc thi Hùng biện Tiếng Anh dành cho các trường THPT Chuyên toàn quốc 2018; Giải Vô địch Tranh biện toàn quốc hạng nghiệp dư 2019, Giải tiền Tranh biện châu Á 2019...

Tranh biện tạo ra những tình huống thường xuyên thay đổi bởi các lập luận, ý tưởng mới do những người tranh biện đưa ra, đòi hỏi hai bên phải luôn sẵn sàng chuẩn bị để phản hồi, từ đó, rèn luyện cho học sinh khả năng thích nghi nhanh. Hơn thế, tranh biện còn giúp các em tư duy và diễn đạt tốt hơn, kết nối, tương tác nhịp nhàng giữa các thành viên trong đội với nhau. Người tranh biện không chỉ phản biện lại quan điểm của đội khác mà còn trên tinh thần củng cố và tiếp thu thông tin, hoàn thiện lập luận của mình.

Theo cô Đặng Thị Thu Minh, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Hạ Long, phát triển tư duy tranh biện trong nhà trường là điều rất cần thiết. Qua đó, các em sẽ mạnh dạn hơn, tự tin nói lên suy nghĩ của mình, bày tỏ quan điểm lập trường cá nhân. Nhà trường đã trang bị cho các CLB phòng sinh hoạt riêng, định kỳ hàng tuần, tạo điều kiện tối đa và khuyến khích học sinh tham gia CLB, hoạt động ngoại khóa, để các em được phát triển toàn diện, không chỉ tri thức và cả kỹ năng mềm.

Ban Giám hiệu Trường THPT Chuyên Hạ Long còn thông qua Đoàn Thanh niên trường nắm bắt tình hình tổ chức, định hướng hoạt động cho các CLB đúng quy định của pháp luật, không ảnh hưởng đến học tập. Trong thời gian tới, CLB sẽ tổ chức các cuộc thi thường niên, đã làm nên thương hiệu của Xando, như: Cuộc thi viết Iwrite 2019, cuộc thi tranh biện KaPaio 2019 và phổ biến tranh biện đến một số trường THPT trên toàn tỉnh. Không những thế, với mong muốn đưa CLB không chỉ phát triển về số lượng mà còn về chất lượng, việc tuyển chọn thành viên hàng năm được Ban chủ nhiệm thực hiện rất chặt chẽ, bài bản. Nhưng quan trọng nhất, CLB vẫn hướng đến mục đích tạo sân chơi, kết nối các thành viên sau những giờ học căng thẳng, cũng như rèn luyện khả năng tư duy, đam mê học hỏi cho học sinh.

Tranh biện là khái niệm còn khá mới mẻ ở các trường học. Vì vậy, cần có sự quan tâm và tuyên truyền tích cực hơn nữa, từ đó giúp học sinh tự tin bày tỏ quan điểm, phát triển tư duy phản biện, có cái nhìn khách quan và toàn diện hơn về cuộc sống.

Hoàng Quỳnh