Phát triển ngành công nghiệp vui chơi giải trí có thưởng: Vừa đi vừa dò đường

Đặt cược trong đua ngựa, đua chó, bóng đá quốc tế được đưa ra bàn luận. Ảnh minh họa

Với tâm lý chung của số đông trong xã hội Việt Nam, nói đến vui chơi giải trí có thưởng như cá cược trong bóng đá, đua ngựa, đua chó, chọi trâu, chọi gà, casino, trò chơi điện tử có thưởng… đều cho rằng đó là cờ bạc, tệ nạn. Chính vì vậy, sự phát triển ngành công nghiệp vui chơi giải trí có thưởng vẫn theo kiểu "Vừa đi vừa dò đường".

Nhỏ bé so với khu vực

Tại nhiều nước trên thế giới, ngành công nghiệp vui chơi giải trí có thưởng phát triển mạnh, đáp ứng nhu cầu của xã hội và đem lại nguồn thu lớn cho ngân sách. Những hoạt động này được đánh giá là một trong những bộ phận cấu thành của ngành công nghiệp vui chơi giải trí và không thể thiếu trong các xã hội phát triển.

Tuy vậy, tại Việt Nam do sự kỳ thị của tâm lý xã hội, e dè trong quản lý nhà nước nên ngành công nghiệp vui chơi giải trí có thưởng đang phát triển "cầm chừng" theo kiểu "vừa đi vừa dò đường". Vì vậy, quy mô hoạt động của lĩnh vực này còn "rất khiên tốn" so với khu vực.

Cho đến năm 2017, cơ sở pháp lý cho hoạt động vui chơi giải trí có thưởng mới chỉ được hoàn chỉnh ở cấp Nghị của Chính phủ. Theo đó, có 3 loại hình vui chơi có thưởng được phép kinh doanh có điều kiện gồm: đặt cược, casino và trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài.

Tuy nhiên, tổng doanh thu mà ngành này đem lại trong năm 2019 đã đạt trên 19 nghìn tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước trên 4,9 nghìn tỷ đồng. Theo thống kê của Cục Đầu tư nước ngoài - Bộ KH&ĐT, đến nay đã có 8 doanh nghiệp kinh doanh casino tại các tỉnh Lào Cai, Quảng Ninh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu, Phú Quốc. Tại Phú Quốc có một điểm casino thí điểm dành cho người Việt Nam đủ điều kiện vào chơi. Có 61 điểm kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài, tại 20 tỉnh, thành phố, tập trung chủ yếu tại các khu vực phát triển về kinh tế, du lịch như Hà Nội, Tp. HCM, Khánh Hòa, Đà Nẵng với tổng số máy là 2611. Đến nay, có một doanh nghiệp thí điểm kinh doanh đặt cược đua chó tại Bà Rịa - Vũng Tàu với quy mô và phạm vi hẹp.

Đua chó ở Vũng tàu

Băn khoăn trước thực trạng của ngành công nghiệp vui chơi giải trí có thưởng, Ts. Nguyễn Anh Tuấn cho rằng: Vấn đề đặt ra hiện nay với nước ta là làm thế nào để vừa khai thác được dư địa của ngành vui chơi giải trí có thưởng nhằm góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của người dân, vừa đảm bảo được an ninh trật tự xã hội, tránh được tác động xấu do đam mê quá thể, dẫn đến tệ nạn cờ bạc ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống của người dân.

Rất muốn phát triển nhưng… từ từ

Các chuyên gia đánh giá, ngành công nghiệp vui chơi giải trí có thưởng tại Việt Nam có dư địa phát triển lớn, nếu được khai thác tốt có thể đóng góp cho ngân sách nhà nước vài tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, phải thẳng thắn nói rằng, tâm lý xã hội tác động không nhỏ đến sự ban hành các chính sách. Kiểu nửa muốn nửa e dè khiến cho ngành này bị ảnh hưởng, tác động đến tâm lý các nhà đầu tư và tiến độ triển khai các dự án.

Hiện nay, có 3 casino quy mô lớn chưa triển khai hoạt động tại Quảng Nam, Khánh Hòa và Thừa Thiên Huế. Các hoạt động đặt cược đua ngựa, đua chó, đặt cược bóng đá quốc tế… rất được khách du lịch quan tâm. Tuy nhiên, ngoài một doanh nghiệp thí điểm kinh doanh đặt cược đua chó tại Bà Rịa - Vũng Tàu, hiện nay một số tỉnh, thành phố như Hà Nội, Phú Yên, Vĩnh Phúc, Đà Nẵng, Lâm Đồng… mới đang đề xuất các dự án xây dựng trường đua ngựa, đua chó, trong đó có kinh doanh đặt cược.

Ðua ngựa tại Trường đua Ðại Nam Ảnh: Truongduadainam.vn

Tâm lý e ngại, dè dặt được Ts. Nguyễn Văn Phụng (Tổng Cục thuế) thẳng thắn nêu ra không úp mở: Casino cần chậm hơn một nhịp. Tôi không thích casino lắm, vì nó khó quản lý. Còn các hoạt động khác nên mở sớm.

Các hành lang pháp lý cho ngành công nghiệp vui chơi giải trí có thưởng như đã nêu, hiện nay đang bộc lộ những bất cập chưa phù hợp nhu cầu phát triển. Theo ý kiến các doanh nghiệp, các chuyên gia kinh tế, cần sửa đổi bổ sung cho phù hợp với tình hình mới. Theo Ts. Cấn Văn Lực, gắn các dịch vụ vui chơi giải trí có thưởng với phát triển du lịch Việt Nam sẽ rất hiệu quả vì nó thúc đẩy cùng phát triển. Tuy nhiên, cần thận trọng tham khảo kinh nghiệm quốc tế của các nước đi trước trong lĩnh vực này.

Còn theo Ts. Võ Trí Thành, Việt Nam đã có sự ủng hộ về chính trị nhưng cực kỳ dè dặt nên không giải tỏa được nhận thức và rất lo về vấn đề xã hội. Theo ông, ngành nào cũng phải có nguyên tắc. Đây là những trò chơi mang tính toàn cầu nên phải có tính cạnh tranh quốc tế. Vì vậy, muốn phát triển phải có sự minh bạch, chuyên nghiệp.