Phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới

Đến nay, Chương trình xây dựng nông thôn mới của nước ta đang có bước tiến rất quan trọng khi cả nước có 59 huyện của 29 tỉnh, thành phố đạt chuẩn nông thôn mới. Sang năm 2019 cả nước sẽ có 50% số xã hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới thay vì tới năm 2020 như yêu cầu của Nghị quyết Quốc hội. Nhiều vùng quê, khu dân cư không chỉ trở thành kiểu mẫu của đời sống nông thôn mà còn là điểm đến thú vị với nhiều khách du lịch trong và ngoài nước.

Dẫn ra xu hướng du lịch nông thôn ở các quốc gia khác, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhìn nhận: Hiện nay, kinh tế nông nghiệp nước ta chủ yếu phát triển theo chiều rộng, trong đó, du lịch nông thôn chỉ được coi là công cụ chống đói nghèo và đa dạng thu nhập cho nông dân. Trong khi đó, với những nước du lịch, dịch vụ nông thôn phát triển (đóng góp tới 40% trong tổng thu nhập của cư dân nông thôn) thì sản xuất nông nghiệp co hẹp lại và đi vào chiều sâu.

Là một trong những địa phương có quyết tâm mạnh mẽ trong phát triển du lịch nông thôn, năm 2018, tỉnh Lai Châu đã lựa chọn thí điểm mô hình phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới tại 3 xã: Khun Há, Hồ Thầu (huyện Tam Đường), Sin Suối Hồ (huyện Phong Thổ). Từ kết quả của những mô hình này, bà Giàng Páo Mỷ - Bí thư Tỉnh ủy Lai Châu khẳng định: “Người dân ở nông thôn thực sự phát huy được tính chủ động, sáng tạo, vừa sản xuất nông nghiệp, vừa cung ứng dịch vụ để tăng thêm thu nhập, cải thiện đời sống”.

Nét văn hóa đặc sắc của vùng cao khiến nhiều du khách nước ngoài thích thú

Đánh giá cao lợi ích của phương thức du lịch nông thôn khi nhiều tour ở các tỉnh Ninh Bình, Lào Cai, Lâm Đồng, Tây Nam bộ... đang được tổ chức khá hiệu quả, nhiều doanh nghiệp cho rằng: Để du lịch nông thôn thu hút khách du lịch, cần đề cao giá trị từ tự nhiên, tập quán sản xuất và văn hóa đặc sắc của khu vực nông thôn và tính chuyên nghiệp của cư dân khi tham gia vào hoạt động du lịch. Trong đó, “Vai trò của cộng đồng rất quan trọng nhưng phải có sự chung tay của lãnh đạo chính quyền, ngành du lịch thì mới bảo đảm an toàn cho du khách hay hỗ trợ, khuyến khích sự sáng tạo của cư dân” - PGS. TS. Nguyễn Thị Hương Lan, Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ.

Với nguồn lực 38% lao động ở nông nghiệp và hơn 60% cư dân nông thôn như ở nước ta, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương nhận thức du lịch nông thôn phải xuất phát từ nguồn lực tự nhiên, con người, văn hóa... để tạo ra các sản phẩm du lịch hiệu quả, thu hút du khách, góp phần xây dựng nông thôn mới bền vững cả về kinh tế, văn hóa và môi trường. Đặc biệt lưu ý, nếu như, du lịch nông nghiệp dựa trên cơ sở sản xuất nông nghiệp, tài nguyên nông nghiệp mà chủ thể là người nông dân, thì du lịch nông thôn không chỉ dựa trên sản xuất mà còn dựa trên tài nguyên thiên nhiên, văn hóa, bản sắc dân tộc. Chính vì vậy, xác định rõ nội hàm để các bộ, ngành không lúng túng trong xây dựng quy hoạch chiến lược xây dựng nông thôn mới và phát triển du lịch trong tương lai.

Được biết, hiện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang đề xuất tập trung xây dựng mô hình du lịch Làng Văn hóa du lịch ở các địa phương Hà Giang (Thung lũng dược liệu xanh), Lai Châu (tập trung khai thác văn hóa người Mông trên dãy Hoàng Liên Sơn), Thanh Hóa (Công viên Văn hóa tre, luồng), Bến Tre (văn hóa cây cảnh, vườn)… Với sự chuyển động tích cực này, kỳ vọng, quá trình xây dựng nông thôn mới sẽ có thêm hơi thở, sức sống mới để nông thôn Việt Nam có những bước phát triển mạnh mẽ và bền vững.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ: Các địa phương cần đánh giá định hướng tiềm năng phát triển du lịch, kết nối với các tour, sản phẩm đặc thù. Trong đó, lưu ý không phát triển du lịch nông thôn tràn lan, đồng thời, phát triển dịch vụ phụ trợ để hỗ trợ cho du lịch, gắn phát triển hạ tầng du lịch nông thôn với ứng phó biến đổi khí hậu, giảm tải tác động của thiên tai, bảo vệ môi trường, chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho cư dân nông thôn...

Mai Hoàng