Phạt không thắt dây an toàn: CSGT giải thích
Công ước quốc tế mà Việt Nam tham gia đã bắt buộc tất cả người ngồi trên ô tô tại các vị trí có dây an toàn đều phải thắt dây.
Trên số báo hôm qua (2-4), Pháp Luật TP.HCM có bài “Phạt không thắt dây an toàn: Phải sửa luật” phản ánh quy định xử phạt này (theo Nghị định 46/2016) có độ vênh với Luật Giao thông đường bộ (GTĐB) 2008.
Ngay sau khi báo đăng, trả lời câu hỏi trước đó của PV Pháp Luật TP.HCM, Phòng CSGT đường bộ - đường sắt Công an TP.HCM cho biết: Tại khoản 2 Điều 9 Luật GTĐT 2008 quy định ô tô có trang bị dây an toàn thì người lái xe và người ngồi hàng ghế phía trước trong ô tô phải thắt dây an toàn.
đến năm 2014, Việt Nam có tham gia Công ước quốc tế 1968 (Công ước Viên) về GTĐB. Tại khoản 5 Điều 7 của công ước quốc tế này quy định: Người điều khiển và hành khách trên phương tiện cơ giới có ghế ngồi trang bị dây an toàn thì bắt buộc phải thắt dây an toàn, trừ trường hợp ngoại lệ theo pháp luật nội địa.
Như vậy, quy định về việc thắt dây an toàn khi ngồi trên ô tô trong Luật GTĐB 2008 và Công ước quốc tế 1968 về GTĐB là có sự khác nhau.
Tuy nhiên, vào ngày 9-4-2016, Quốc hội nước ta ban hành Luật Điều ước quốc tế (Luật số 108/2016/QH13) có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2016. Tại khoản 1 Điều 6 của Luật Điều ước quốc tế quy định trường hợp văn bản quy phạm pháp luật và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng quy định của điều ước quốc tế đó, trừ hiến pháp.
Đội CSGT An Sương (Phòng PC08) xử phạt người lái xe không thắt dây an toàn trên đường Trường Chinh, quận 12, TP.HCM. Ảnh: LÊ THOA
Do đó, với quy định tại Luật Điều ước quốc tế thì quy định về việc thắt dây an toàn khi ngồi trên ô tô sẽ áp dụng theo Công ước quốc tế 1968 về GTĐB.
Tại điểm k khoản 1 Điều 5 Nghị định 46 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1-8-2016) quy định phạt người điều khiển, người được chở trên ô tô và các loại xe tương tự ô tô không thắt dây an toàn (tại vị trí có trang bị dây an toàn). Với quy định của Nghị định 46/2016 thì người điều khiển, người ngồi trên ô tô (bao gồm cả người ngồi ở hàng ghế phía trước và người ngồi ở hàng ghế phía sau) nếu tại vị trí ghế ngồi có trang bị dây an toàn mà không thắt dây an toàn khi xe đang chạy thì sẽ bị xử phạt.
Nói tóm lại, quy định xử phạt người điều khiển, người được chở trên ô tô và các loại xe tương tự ô tô không thắt dây an toàn (tại vị trí có trang bị dây an toàn) khi xe đang chạy là hoàn toàn phù hợp với quy định của Công ước quốc tế 1968 về GTĐB.
Giải thích thêm về sự cần thiết phải (xử phạt để người lái xe, hành khách phải tuân thủ việc) thắt dây an toàn trên xe, Phòng CSGT đường sắt - đường bộ Công an TP.HCM cho biết: Theo các nghiên cứu khoa học thì việc thắt dây an toàn sẽ góp phần giảm thiểu những thương tích cho người điều khiển, người ngồi trên ô tô khi tai nạn giao thông xảy ra.
Chính vì vậy, trong thời gian qua Phòng CSGT đường bộ - đường sắt đã tăng cường các hoạt động tuyên truyền, vận động người dân tự giác chấp hành quy định về việc thắt dây an toàn khi tham gia giao thông bằng ô tô. Ngoài ra, phòng cũng yêu cầu các đơn vị trực thuộc tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm đối với những trường hợp vi phạm quy định này.
Cục CSGT: Việc xử phạt là không sai
Một lãnh đạo cấp phòng của Cục CSGT (C08, Bộ Công an) khẳng định việc CSGT xử phạt với lỗi không thắt dây an toàn tại các vị trí được trang bị là hoàn toàn phù hợp, không trái với quy định pháp luật.
Theo đó, Luật GTĐB 2008 quy định “ô tô có trang bị dây an toàn thì người lái xe và người ngồi hàng ghế phía trước trong ô tô phải thắt dây an toàn”. sau này, Việt Nam có gia nhập Công ước Viên về GTĐB, mà công ước này có quy định: “Việc thắt dây an toàn là bắt buộc đối với người lái xe và hành khách đi trên phương tiện cơ giới ngồi tại những chỗ có trang bị dây đeo an toàn”.
“Mình gia nhập công ước quốc tế thì phải tuân thủ theo công ước. Chính vì vậy, khi xây dựng Nghị định 46/2016 đã có sự điều chỉnh để phù hợp với công ước” - vị này nói.
Bên cạnh đó, tại chương V về điều khoản thi hành, khoản 7 Điều 80 của Nghị định 46/2016 đã quy định riêng về hiệu lực thi hành đối với việc xử phạt thắt dây an toàn. Cụ thể, việc xử phạt này được áp dụng kể từ ngày 1-1-2018, tức là lùi hơn một năm so với các hành vi vi phạm khác.
“Lực lượng CSGT xử phạt hành vi không thắt dây an toàn tại vị trí được trang bị là không sai, phải căn cứ vào nghị định để xử phạt” - vị này nói.
TUYẾN PHAN ghi
Cần sửa luật cho đồng bộ
Theo quy định của Nghị định 46/2016, từ ngày 17-3, CSGT TP.HCM đã đồng loạt ra quân để xử lý tài xế, người ngồi trên ô tô tại vị trí được trang bị dây an toàn nhưng không chịu thắt (kể cả hàng ghế trước lẫn hàng ghế sau).
Nhiều người cho rằng quy định của Nghị định 46/2016 đã “vượt mặt” so với Luật GTĐB 2008. Cụ thể, theo điểm k khoản 1 Điều 5 Nghị định 46/2016 thì hành vi không thắt dây an toàn (tại vị trí có trang bị dây an toàn) khi xe đang chạy sẽ bị phạt tiền 100.000-200.000 đồng. Trong khi đó, khoản 2 Điều 9 Luật GTĐB 2008 quy định: “Ô tô có trang bị dây an toàn thì người lái xe và người ngồi hàng ghế phía trước trong ô tô phải thắt dây an toàn”.
Các chuyên gia cho rằng việc xử phạt người không thắt dây an toàn là cần thiết nhưng phải sửa Luật GTĐB để đồng bộ, để Nghị định 46 không vượt quyền.
