Phát huy truyền thống 60 năm, quyết tâm đổi mới, đưa lâm nghiệp Quảng Trị phát triển bền vững

* HỒ XUÂN HÒE, Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Trị

Tăng cường công tác quản lí, bảo vệ rừng. Ảnh: TT

Là một tỉnh nghèo, bị chiến tranh tàn phá nặng nề, sau chiến tranh, nhiệm vụ quản lí diện tích rừng tự nhiên còn lại và phát triển vốn rừng để cải thiện môi trường sinh thái, tăng độ che phủ của rừng đặt ra bức bách với tỉnh Quảng Trị nói chung và ngành lâm nghiệp nói riêng. Cùng với cả nước, ngành Lâm nghiệp Quảng Trị đã tổ chức thực hiện tốt công tác bảo vệ, phát triển rừng, sử dụng hiệu quả rừng, hội nhập đầy đủ, hài hòa với xu hướng quản trị rừng trong điều kiện biến đổi khí hậu.

Với sự nỗ lực của các cấp, ngành và nhân dân, từ diện tích và độ che phủ rừng chỉ đạt 19% năm 1989, đến năm 2019 diện tích và độ che phủ rừng ở Quảng Trị đã tăng trên 50%. Trước năm 2005, năng suất rừng chỉ đạt 50-60 tấn/ha, đến nay đã có rừng đạt trên 150- 160 tấn/ha. Những năm qua, thực hiện tái cơ cấu, sản xuất lâm nghiệp đã chuyển dịch từ quảng canh sang thâm canh, đang từng bước chuyển từ sản xuất kinh doanh gỗ nhỏ sang gỗ lớn để nâng cao năng suất, giá trị rừng trồng. Toàn tỉnh có 23.429 ha rừng có chứng chỉ FSC, tăng 144% so với năm 2015, là tỉnh đứng đầu cả nước về diện tích rừng trồng được cấp chứng chỉ FSC. Có hơn 86.000 ha rừng trồng sản xuất, bình quân hằng năm khai thác 8.000 - 9000 ha rừng trồng tập trung, trên 2- 2,5 triệu cây phân tán, sản lượng gỗ khai thác hằng năm đạt 800.000 - 900.000 m3 đảm bảo cung cấp đủ nguyên liệu cho các nhà máy chế biến, tạo đà cho sự phát triển của ngành công nghiệp chế biến gỗ tại Quảng Trị.

Công tác truyền thông phổ biến pháp luật về lâm nghiệp đến cộng đồng dân cư được thực hiện với nhiều hình thức, nội dung phong phú, phù hợp với tình hình thực tiễn trên địa bàn; từ đó nâng cao nhận thức của nhân dân về tham gia bảo vệ rừng, tố giác các đối tượng vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp. Công tác phòng cháy, chữa cháy rừng được thực hiện tốt thông qua việc hướng dẫn, chỉ đạo, kiểm tra chủ rừng, xây dựng phương án chữa cháy tại chỗ và đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng đến mọi tầng lớp nhân dân.

Lực lượng Kiểm lâm tăng cường bám địa bàn để tham mưu UBND xã, phối hợp với các ngành chức năng liên quan tổ chức các đợt kiểm tra trong rừng để đẩy đuổi các tổ chức, cá nhân phá hoại rừng, do đó tình hình vi phạm năm sau giảm dần so với các năm trước. Chú trọng công tác bảo tồn thiên nhiên, tổ chức nghiên cứu khoa học, tập trung bảo vệ các loài động vật, thực vật nguy cấp quý hiếm, đặc hữu hiện có, tạo điều kiện để tổ chức hoạt động du lịch sinh thái, thực hiện việc chi trả dịch vụ môi trường rừng, nâng cao việc quản lí, sử dụng hiệu quả các dịch vụ hệ sinh thái rừng.

Công tác quản lí rừng được tổ chức thực hiện tốt, hằng năm kịp thời đánh giá sự biến động của rừng cả về trồng mới lẫn khai thác sử dụng, cả rừng tự nhiên lẫn rừng trồng. Diện tích rừng hằng năm được tăng lên, độ che phủ rừng năm sau cao hơn năm trước.

Thực hiện tốt công tác xã hội hóa nghề rừng, đã thực hiện giao đất, giao rừng cho những chủ rừng thuộc mọi thành phần kinh tế quản lí với tổng diện tích 205.599 ha, chiếm 61,7% tổng diện tích đất lâm nghiệp. Trong đó giao rừng tự nhiên cho cộng đồng và hộ gia đình 20.326 ha, khoán trên 90.000 ha rừng tự nhiên để nhân dân quản lí, bảo vệ và hưởng lợi lâu dài, mở ra cơ hội cho phát triển kinh tế trang trại, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, đồng thời gắn trách nhiệm của người dân với công tác bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng trên địa bàn. Thông qua chi trả dịch vụ môi trường rừng, có khoảng 57.000 ha rừng tự nhiên và rừng trồng được quản lí bảo vệ, có khoảng 1.600 hộ gia đình, cá nhân là chủ rừng và gần 516 hộ gia đình và 22 cộng đồng đồng bào dân tộc thiểu số được nhận khoán, hưởng lợi từ dịch vụ môi trường rừng.

Sau chuyển đổi, hoạt động của các công ty lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh đã đạt hiệu quả tích cực, sản xuất kinh doanh có lãi, hoàn thành nghĩa vụ ngân sách nhà nước, đời sống cán bộ, công nhân viên được nâng cao và cải thiện về nhiều mặt; tiến tới chuyển đổi mô hình tổ chức sang công ty cổ phần theo chủ trương của Đảng và Nhà nước.

Bên cạnh đó, tổ chức bộ máy quản lí về lâm nghiệp được hoàn thiện và đổi mới, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả. Đội ngũ cán bộ ngành lâm nghiệp không ngừng được tăng cường về số lượng lẫn chất lượng; nâng cao trình độ về chuyên môn, đạo đức và kĩ năng nghề nghiệp, có tâm huyết, yêu ngành, yêu nghề, đáp ứng yêu cầu cho sự nghiệp phát triển lâm nghiệp trong tình hình mới.

Phát huy những kết quả đạt được, trong thời gian tới ngành lâm nghiệp cần tăng cường công tác tham mưu UBND các cấp, thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ quản lí, bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về lâm nghiệp, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng trong đấu tranh, phát hiện, xử lí các hành vi vi phạm. Thực hiện xã hội hóa công tác nhiệm vụ quản lí, bảo vệ rừng, nâng cao thu nhập từ nghề rừng cho người dân và sự phát triển ổn định bền vững lâm nghiệp của tỉnh, đảm bảo cho mục tiêu độ che phủ rừng đã đề ra. Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 04 -NQ/TU ngày 20/4/2017 của Tỉnh ủy về đẩy mạnh cơ cấu lại nông nghiệp gắn với thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2017- 2020, định hướng đến năm 2025.

Tập trung bảo vệ tốt rừng tự nhiên, rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, phát triển và tăng tỉ lệ rừng kinh tế, đẩy mạnh trồng rừng thâm canh, trồng rừng gỗ lớn theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm. Tiếp tục mở rộng rừng trồng có chứng chỉ FSC, xây dựng mô hình liên kết chuỗi giá trị từ trồng, khai thác, chế biến và thương mại lâm sản. Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững cũng như các dự án RED+, FCPF, dự án hiện đại hóa ngành lâm nghiệp và tăng cường tính chống chịu vùng ven biển...

Kế thừa và phát huy thành quả đạt được, ngành Lâm nghiệp Quảng Trị tiếp tục phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong công tác bảo vệ và phát triển rừng. Khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế rừng và đất lâm nghiệp phù hợp với quy hoạch phát triển KTXH của tỉnh, tuân thủ pháp luật, đảm bảo lợi ích KT-XH gắn với bảo vệ môi trường sinh thái bền vững, ứng phó biến đổi khí hậu, đảm bảo quốc phòng- an ninh, góp phần thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới.