'Phát hiện việc cố ý làm trái chỉ đạo của Thủ tướng khi cổ phần hóa'

Sáng 16/10, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phó thủ tướng Vương Đình Huệ đồng chủ trì hội nghị đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước. Đến dự còn có đại diện nhiều bộ ngành, địa phương, các tổng công ty, tập đoàn kinh tế Nhà nước.

Phê bình Hà Nội, TP.HCM chậm thoái vốn

Phát biểu khai mạc, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết hội nghị được tổ chức nhằm đánh giá tình hình cơ cấu lại, các nhiệm vụ, giải pháp đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN. Trong đó đặc biệt nhắm đến một số nhiệm vụ để đẩy nhanh quá trình thoái vốn, cổ phần hòa DNNN.

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ. Ảnh: Quang Hiếu/VGP.

Trưởng ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp Vương Đình Huệ cho rằng công tác thoái vốn, cổ phần hóa DNNN từ đầu nhiệm kỳ đã đạt được những kết quả nhất định. Từ 2016 đến tháng 6 năm nay, Nhà nước đã thoái vốn tại 162 doanh nghiệp, với tổng quy mô vốn là 205.433 tỷ đồng. Số vốn này bằng 108% cả giai đoạn 2011-2015.

Ông đánh giá, 3 năm đầu nhiệm kỳ, số lượng DNNN bị thoái vốn không nhiều, nhưng quy mô lớn. Số thu ngân sách từ thoái vốn và cổ phần hóa đạt 218.255 tỷ đồng gấp 2,5 lần 5 năm trước đây.

“Hiệu quả của công tác này cần đánh giá nhìn nhận”, ông nói.

Tuy nhiên, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ cũng cho rằng công tác cổ phần hóa còn vấp phải một số vướng mắc về thể chế và cách thức thực hiện. Vướng mắc tập trung ở việc sắp xếp, phương án cổ phần hóa, phương án đất đai trước khi cổ phần hóa.

Ông nêu ví dụ việc cổ phần hóa những doanh nghiệp lớn như Agribank, VNPT, Vinafood 1… đang gặp rất nhiều khó khăn. Một số tập đoàn, tổng công ty có địa bàn hoạt động rộng, có thể vươn tới 63 tỉnh thành nên việc phê duyệt phương án sử dụng đất gặp nhiều khó khăn.

“Chỉ cần một địa phương trong tổng số 63 tỉnh không phê duyệt phương án cổ phần hóa là dẫn tới ách tắc hết. Đặc biệt là khó khăn tại các thành phố lớn, công tác phê duyệt rất chậm”, ông nói.

Một vấn đề khó khăn nữa cũng được Phó thủ tướng Vương Đình Huệ nêu là việc xác định giá trị doanh nghiệp trước cổ phần hóa, trong đó xác định giá trị lịch sử, văn hóa. Hiện tại chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể để xác định những giá trị vô hình. Ông Huệ đánh giá đây là vấn đề then chốt và mong các đại biểu tham gia hội nghị quan tâm thảo luận.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đến dự và chỉ đạo hội nghị. Ảnh: Quang Hiếu/VGP.

Phó thủ tướng cũng phê bình một số bộ ngành và địa phương công tác thoái vốn rất chậm, đặc biệt là 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM. Ông đề nghị xem xét nguyên nhân, trách nhiệm của người đứng đầu.

Người đứng đầu Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp cũng thông báo trước hội nghị là đã phát hiện những việc thoái vốn cố ý làm trái pháp luật, trái ý kiến chỉ đạo của Chính phủ.

“Công tác cổ phần hóa, thoái vốn phải công khai, minh bạch, thượng tôn pháp luật. Đã phát hiện những việc cố ý làm trái nên không thể chủ quan. Chúng tôi sẽ báo cáo Thủ tướng và xử lý trách nhiệm. Việc thoái vốn phải làm hết sức khách quan, làm công khai minh bạch, đặt lợi ích của đất nước lên trên hết”, ông Huệ nói.

Cuối cùng, Phó thủ tướng mong hội nghị sẽ thảo luận nhiều hơn về một số vấn đề khác như việc niêm yết doanh nghiệp sau cổ phần hóa, xử lý 12 dự án yếu kém ngành công thương, xây dựng hệ thống sơ sở dữ liệu, phân loại đánh giá DNNN…

Dự kiến, cuối hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ phát biểu kết luận.

Cổ phần hóa rất chậm

Báo cáo về tình hình thực hiện cổ phần hóa, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết giai đoạn 2016-2018 đã có 159 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa với tổng giá trị doanh nghiệp là 442.275 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn Nhà nước là 206.024 tỷ đồng.

Trong 9 tháng đầu năm có 9 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa. Tổng giá trị của 9 doanh nghiệp là 780 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn Nhà nước là 670 tỷ đồng.

Lũy kế giai đoạn 2016 đến tháng 9/2019, đã có 168 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa với tổng giá trị doanh nghiệp là 443.056 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước là 206.694 tỷ đồng.

Tuy nhiên trong 168 doanh nghiệp đã cổ phần hóa chỉ có 36/128 doanh nghiệp cổ phần hóa thuộc danh mục cổ phần hóa theo công văn và quyết định của Thủ tướng (đạt 28% kế hoạch). Số doanh nghiệp còn phải thực hiện cổ phần hóa theo kế hoạch tính đến hết năm 2020 là 92 doanh nghiệp.

“Qua số liệu trên cho thấy tình hình thực hiện cổ phần hóa theo chỉ đạo của Thủ tướng là rất chậm”, ông Dũng nhận định.

Hiếu Công